Ένα χαμένο νησί γνωστό από την αρχαιότητα μόλις ανακαλύφθηκε στο Αιγαίο Πέλαγος

Αυτή είναι η συναρπαστική του ιστορία 

Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν πως αυτή η χερσόνησος ήταν κάποτε νησί, και μάλιστα τοποθεσία μιας θρυλικής ναυμαχίας της αρχαιότητας μεταξύ των Αθηναίων και των Σπαρτιατών.

Μια διεθνής ομάδα αρχαιολόγων και γεωφυσικών ανακοίνωσε πως ανακάλυψε ένα χαμένο νησί στο Ανατολικό Αιγαίο. Το νησί, αναφέρει το National Geographic, είναι γνωστό απ' τα γραπτά του αρχαίου Έλληνα ιστορικού Ξενοφώντα, και βρίσκεται κοντά στην τοποθεσία που έγινε η περίφημη Ναυμαχία των Αργινουσών.    


Οι Αργινούσες νήσοι (τώρα λέγονται Νήσοι Γκαρίπ στα τούρκικα) είναι μόλις λίγα μίλια απ' τις ακτές της Τουρκίας. Οι αρχαίες ιστορικές πηγές μιλούσαν για τρία νησιά των Αργινουσών, αλλά η ακριβής τοποθεσία του τρίτου ήταν άγνωστη, μέχρι τώρα.    Ο χάρτης που δημοσίευσε το National Geographic. Ως 'Kane' αναφέρεται η πρωτεύουσα του χαμένου, μέχρι σήμερα, νησιού 

Ο χάρτης που δημοσίευσε το National Geographic. Ως 'Kane' αναφέρεται η πρωτεύουσα του χαμένου, μέχρι σήμερα, νησιού

Οι ερευνητές πραγματοποίησαν ανασκαφές και χρησιμοποίησαν γεωλογικά ευρήματα και τελικά ανακάλυψαν πως μια χερσόνησος της περιοχής ήταν κάποτε νησί. Σε κάποια στιγμή, πριν τα τέλη του Μεσαίωνα, το νησί και η στεριά ενώθηκαν, από συνδυασμό προσχώσεων και σεισμών. Οθωμανικός χάρτης του 16ου αιώνα δείχνει πως το νησί είχε ήδη γίνει χερσόνησος εκείνη την περίοδο.    

Ο αρχαιολόγος, Φίλιξ Πίρσον, διευθυντής του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Κωνσταντινούπολη δήλωσε: «Πριν ξεκινήσουμε την έρευνα, δεν ήμασταν καν σίγουροι αν ήταν εδώ οι Αργινούσες νήσοι ή όχι. Το στενό μεταξύ αυτού του νησιού και της ηπειρωτικής γης γέμισε με προσχώσεις και δημιουργήθηκε μια χερσόνησος. Αυτό το μέρος ήταν σταθμός μεταξύ σημαντικών διαδρομών που οδηγούσαν στη Λέσβο, στο Αδραμύττιο και στην Πέργαμο». 

Οι αρχαιολόγοι πάντως βρήκαν και τα βυθισμένα απομεινάρια ενός αρχαίου λιμανιού της Ελληνιστικής Περιόδου (323 π.Χ - 31 π.Χ) εκεί κοντά, άλλη μια ένδειξη πως η χερσόνησος ήταν κάποτε νησί.    

Αν και η βασική πόλη του νησιού ήταν μικρή στην αρχαιότητα, ήταν στρατηγικής σημασίας, με μεγάλο λιμάνι που μπορούσε να προστατεύσει τα καράβια απ' τις φουρτούνες.          
   

Η Ναυμαχία των Αργινουσών - Μια πύρρειος νίκη για τους Αθηναίους   

Η Ναυμαχία στις Αργινούσες έγινε το 406 π.Χ. κατά τα τέλη του Πελοποννησιακού Πολέμου μεταξύ οκτώ Αθηναίων στρατηγών που ηγούνταν 155 τριήρεων και του Σπαρτιάτη Καλλικρατίδα που ηγείτο 120.   


Ο Καλλικρατίδας σκέφτηκε να επιτεθεί νύχτα στην αθηναϊκή δύναμη, αλλά ξέσπασε καταιγίδα και έτσι αναγκάστηκε να περιμένει μέχρι το ξημέρωμα. Άφησε περίπου 50 πλοία στο λιμάνι της Μυτιλήνης για να ελέγχει τις κινήσεις του επικεφαλής των Αθηναίων Κόνωνα που παρέμενε πολιορκημένος με το στόλο του και ο ίδιος ξανοίχτηκε στη ναυμαχία με 120 τριήρεις. Το πλήρωμα των σπαρτιατικών πλοίων ήταν για πρώτη φορά ανώτερο των αθηναϊκών, μια που οι έμπειροι ναυτικοί υπηρετούσαν στο στόλο του Κόνωνα. Οι οκτώ στρατηγοί έπρεπε να είχαν διδάξει την τέχνη της ναυσιπλοΐας αλά και του πολέμου σε χιλιάδες αμάθητους άνδρες –τους μέτοικους και τους σκλάβους που είχαν ναυτολογηθεί αστραπιαία- μέσα στις λίγες εβδομάδες που είχε διαρκέσει το ταξίδι τους.   

Για να αντιμετωπίσουν τις αντικειμενικά πιο έμπειρες δυνάμεις των Σπαρτιατών. οι Αθηναίοι στρατηγοί παρέταξαν το στόλο τους σε διπλή γραμμή αντί για την παραδοσιακή μία, εκτός από το κέντρο τους, που το άφησαν μονό. Με αυτή τη διπλή γραμμή οι Σπαρτιάτες δεν θα μπορούσαν να εφαρμόσουν τον κλασικό ελιγμό ναυμαχίας που λεγόταν διέκπλους (περνούσαν ανάμεσα από δύο τριήρεις και κάνοντας μεταβολή επιτίθονταν από τα νώτα ή τη χτυπούσαν πλευρικά). Επίσης, οι Αθηναίοι εφάρμοσαν ένα ακόμη πρωτότυπο σχέδιο και καθώς προχωρούσαν, ανοίγονταν, επεκτείνοντας την αριστερή πτέρυγά τους ολοένα και περισσότερο για να υπερκεράσουν τη σπαρτιατική και σταδιακά να την κυκλώσουν ή πάντως να την περιορίσουν έστω σε ημικύκλιο.   

Οι κυβερνήτες των πλοίων του Καλλικρατίδα κατάλαβαν τότε ότι υπήρχε κίνδυνος να ηττηθούν και του πρότειναν να μη ναυμαχήσει αλλά εκείνος ήταν ανένδοτος. «Αν σκοτωθώ» είπε «η Σπάρτη δεν θα πάθει τίποτα. Αν όμως φυγομαχήσω, θα είναι μεγάλη ντροπή για εκείνην». Διαίρεσε τις δυνάμεις του στα δύο για να αποφύγει την περικύκλωση και εν μέσω της μάχης, καθώς ήταν επικεφαλής της δεξιάς πτέρυγας του στόλου του, σκοτώθηκε. Τότε η δεξιά πτέρυγα, παρότι είχε μεριμνήσει να υπάρχει διάδοχος σε περίπτωση που σκοτωνόταν, αυτός δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί και η πλευρά αυτή κατέρρευσε Το άλλο κομμάτι του στόλου των Σπαρτιατών, στο οποίο ηγούνταν οι Θηβαίοι, το αριστερό, συνέχισε τη ναυμαχία για αρκετή ώρα, αλλά δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει όλο τον αθηναϊκό στόλο μόνο του και ακολούθησε σε υποχώρηση τα πλοία που είχαν εναπομείνει στη δεξιά πτέρυγα και που τώρα απομακρύνονταν. Οι Σπαρτιάτες έχασαν συνολικά 70 πλοία και οι Αθηναίοι 25.   

Οι στρατηγοί του αθηναϊκού στόλου έπρεπε τώρα να αποφασίσουν τι να πρωτοκάνουν. Έπρεπε να διασώσουν 3.000 – 5.000 χιλιάδες ναυαγούς, να καταδιώξουν το στόλο του Καλλικρατίδα και να απελευθερώσουν τον Κόνωνα που ήταν παγιδευμένος στη Μυτιλήνη από 40-50 σπαρτιατικές τριήρεις. Αν επιτίθονταν σε αυτές με όλες τις δυνάμεις τους αμέσως, θα νικούσαν σίγουρα. Αυτό θα αποτελούσε περιφανή νίκη και πολύ γερό πλήγμα στο στόλο της Πελοποννησιακής Συμμαχίας. Μπορεί να σήμαινε ακόμα και τη λήξη του πολέμου. Ταυτόχρονα όμως ζητούσαν βοήθεια τα πληρώματα και οι στρατιώτες των πλοίων που είχαν βουλιάξει ή μισοβουλιάξει. Εκφράστηκε από τον Ερασινίδη η άποψη ότι εκείνο που είχε σημασία ήταν να σώσουν πρώτα τις τριήρεις του Κόνωνα και να καταδιώξουν τον εχθρό. Όμως όλοι ήξεραν πως ήταν πολύ σοβαρό ζήτημα να περισυλλεγούν οι νεκροί και να βοηθηθούν οι τραυματίες.   

Για να αντιμετωπίσουν αυτές τις δύο εξίσου πιεστικές ανάγκες, αποφάσισαν να στείλουν τα 2/3 του στόλου στη Μυτιλήνη και οι τριηράρχες Θρασύβουλος και Θηραμένης να μείνουν εκεί με το 1/3 του στρατού για να διασώσουν τους ναυαγούς ή να ανασύρουν τους νεκρούς. Όλες οι ενέργειες όμως ουσιαστικά ακυρώθηκαν από την καταιγίδα που ξέσπασε, η οποία εμπόδισε τα πλοία να κινηθούν κατά βούληση και έπνιξε πολλούς από τους ναυαγούς που ήταν ακόμα ζωντανοί, πιθανόν και να βούλιαξε κι άλλα πλοία. Οι παραλίες γέμισαν πτώματα μέχρι τη Φώκαια, στο νότο. Τα 2/3 που είχαν ξεκινήσει για τη Μυτιλήνη παρασύρθηκαν από τα κύματα προς τα παράλια της Μικράς Ασίας και όταν ο καιρός τους επέτρεψε να ξεκινήσουν για την Λέσβο, ο Κόνωνας ήδη ερχόταν προς το μέρος τους. Τους ενημέρωσε ότι ο σπαρτιατικός στόλος είχε προλάβει να διαφύγει και ίσως κατευθυνόταν στη Χίο όπου ελλιμενιζόταν ο εναπομείνας στόλος του Καλλικρατίδα. Οι Αθηναίοι στρατηγοί γυρίζονταν νότια έμαθαν πως η καταιγίδα δεν είχε αφήσει ούτε το Θρασύβουλο και τον Θηραμένη να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους, δηλαδή να φροντίσουν για τη διάσωση ανδρών. Οι τελευταίοι έφυγαν για την Αθήνα και όλοι οι άλλοι πήγαν στη Σάμο για να συνεχίσουν την καταδίωξη του στόλου των Σπαρτιατών.   

Προτού όμως χωριστούν οι δρόμοι τους, συμφώνησαν να πουν στην Αθήνα ότι ο λόγος που δεν διασώθηκαν οι ναυαγοί και δεν συνελέγησαν οι σοροί ήταν η φοβερή τρικυμία. Έδωσαν μάλιστα έγγραφο στο Θηραμένη που ανέφερε ακριβώς αυτά χωρίς να υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες, ότι δηλαδή η διάσωση είχε ανατεθεί στο Θηραμένη και τον Θρασύβουλο. Αυτό δεν έγινε τυχαία, αλλά μάλλον επειδή οι στρατηγοί ήξεραν πόσο ισχυρός ήταν πολιτικά ο Θηραμένης και δεν ήθελαν να τον υποδείξουν έμμεσα ως κυρίως υπεύθυνο, επειδή θα έκαναν εχθρό τους τον ίδιο και τον ευρύτατο κύκλο που αυτός επηρέαζε.   

Η ναυμαχία πάντως έληξε με νίκη των Αθηναϊκών δυνάμεων και το αποτέλεσμα προκάλεσε πρόταση συνθηκολόγησης από τη Σπάρτη, απορρίφθηκε όμως από την Αθήνα ως ασύμφορη, αφού προϋπόθετε να παραμείνουν στην πελοποννησιακή συμμαχία πολλά νησιά του Αιγαίου και πόλεις της Ιωνίας που είχαν στο μεταξύ αλλάξει στρατόπεδο.   

Επιπλέον, η νίκη αμαυρώθηκε από την εκτέλεση των νικητών Αθηναίων στρατηγών, οι οποίοι καταδικάστηκαν σε θάνατο επειδή δεν διέσωσαν τους ναυαγούς και δεν περισυνέλεξαν τις σωρούς των συμπολεμιστών τους.    


Πηγή: www.lifo.gr