Η αρχαιότερη πίσσα στον κόσμο: Ανάλυση αρχαιοελληνικού αμφορέα μέσω φασματομετρίας μάζας

Ρώσοι επιστήμονες του Ινστιτούτου Φυσικής και Τεχνολογίας της Μόσχας ταυτοποίησαν τα συστατικά του παλαιότερου γνωστού δείγματος πίσσας, που βρέθηκε σε αρχαίο αμφορέα, και προέβησαν σε εκτίμηση για την ηλικία του. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Phys.org, σε δημοσίευση στο Journal of Mass Spectrometry προτείνεται μία νέα και πιο αποτελεσματική προσέγγιση για την ανάλυση των οργανικών συστατικών, ενώ παρουσιάζεται ειδικά σχεδιασμένο λογισμικό.
Η χρήση της πίσσας ανάγεται στη Λίθινη Εποχή, ενώ ευρεία ήταν η χρήση της και από τους αρχαίους Έλληνες στις οικοδομές, την ιατρική και άλλους τομείς, καθώς και για πολλά χρόνια μετά- μάλιστα, θεωρείται πως ήταν ένα από τα συστατικά του μεσαιωνικού «υγρού πυρός» των Βυζαντινών. Ο αρχαιότερος αμφορέας με πίσσα χρονολογείται στον 5ο πΧ αιώνα και ανακαλύφθηκε από Ρώσους αρχαιολόγους στη χερσόνησο Ταμάν, ενεργή ηφαιστειακά περιοχή, από την οποία θεωρείται πως οι Έλληνες εισήγαγαν πίσσα.
Για τη χρονολόγηση του δείγματος χρησιμοποιήθηκε η τεχνική της φασματομετρίας μάζας, που επέτρεψε την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την ηλικία του αμφορέα. «Η φασματομετρία μάζας εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης αποτελεί μια απίστευτα ισχυρή τεχνική στην αναλυτική χημεία. Μέσω της χρήσης της στην πετροχημεία, την αρχαιολογία και την ιατρική, παρέχει μια πολύτιμη ματιά στη μοριακή σύνθεση ενός υλικού. Η ανάλυση αρχαίας πίσσας έχει ήδη αποκαλύψει πολλά για τις μεταμορφώσεις/ μετατροπές που υφίσταται το πετρέλαιο ανά το πέρασμα των χιλιετιών. Χάρη στη φασματομετρία μάζας, μπορεί να είμαστε σε θέση να αποκτήσουμε νέες πληροφορίες σχετικά με το εμπόριο αγαθών και τους εμπορικούς δρόμους του αρχαίου κόσμου» λέει σχετικά ο καθηγητής Εβγκένι Νικολάεφ, ένας από τους επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος.