Ο μύθος του «κόκκινου γαρύφαλλου» – Καταρρίπτεται

Ένα χρόνο μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, ο Νίκος Μπελογιάννης και 93 ακόμη σύντροφοί του συλλαμβάνονται και στις 22 Οκτωβρίο= 1951 και οδηγούνται σε δίκη. Κατηγορούνται για απόπειρα ανασυγκρότησης του Κομουνιστικού Κόμματος Ελλάδος
(ΚΚΕ), το οποίο -βάση του Αναγκαστικού Νόμου 509/1947- θεωρείται παράνομο. Ο Νίκος Μπελογιάννης είναι μεταξύ των καταδικασθέντων σε θάνατο. Σαν σήμερα, εκτελείται στο Γουδή. Έμεινε γνωστός στην ιστορία ως ο «άνθρωπος με το (κόκκινο) γαρύφαλλο».

Η ιστορία πίσω από το γαρύφαλλο με το οποίο φωτογραφήθηκε ο Νίκος Μπελογιάννης κατά τη διάρκεια της δίκης του, έχει υποστεί πολλές παρανοήσεις. Αρχικά τόσο οι αναφορές για το χρώμα, όσο και για το πόσες φορές το κράτησε στη δίκη, είναι εντελώς λανθασμένες.

Για παράδειγμα στην ελληνική wikipedia διαβάζουμε:

» Ο Νίκος Μπελογιάννης έμεινε γνωστός ως «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο», από ένα κόκκινο γαρύφαλλο που κρατούσε καθημερινά κατά τη διάρκεια της δίκης. Ο Πάμπλο Πικάσο εμπνεύστηκε ένα σκίτσο από την εικόνα του Μπελογιάννη με το γαρύφαλλο, που έγινε διάσημο«.

Αν ανατρέξουμε όμως στη πρωτότυπη φωτογραφία του Νίκου Μπελογιάννη, θα διαπιστώσουμε πως το χρώμα του γαρύφαλλου δεν είναι κόκκινο, αλλά λευκό ή ανοιχτόχρωμο.

Είναι άγνωστο από που προήλθε η παρανόηση για το χρώμα του γαρύφαλλου, αλλά πιθανότατα έχει να κάνει με τα χρώματα του ΚΚΕ όπου επικρατεί το κόκκινο.

Το κόκκινο σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες φαίνεται ως γκρι και όχι λευκό όπως φαίνεται στη πρωτότυπη εικόνα.

 

http://www.stokokkino.gr/article/1000000000029306/O-Nikos-Mpelogiannis-milaei-gia-to-Niko-Mpelogianni-Sto-Kokkino

Στο ηχητικό του άρθρου, στο 14:50, ο Νίκος Μπελογιάννης αναφέρει πως το γαρύφαλλο ήταν ροζ ή ροζ άσπρο, το οποίο του δόθηκε εκείνη τη στιγμή από άγνωστο άτομο. Ο φωτογράφος πέτυχε, προφανώς άθελά του, ένα ενσταντανέ που θα έμενε στην ιστορία.

Σχετική αναφορά υπάρχει και στο ποίημα του Ναζιμ Χικμέτ.

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/nazim_hikmet_poems.htm

Επίσης, υπάρχει και η μαρτυρία του δημοσιογράφου Δημήτρη Λυμπερόπουλου, που ήταν παρών στη δίκη, ότι «το γαρύφαλλο ήταν άσπρο».

Οι μαρτυρίες και η αρετουσάριστη φωτογραφία του Νίκου Μπελογιάννη αποδεικνύουν πως το χρώμα του γαρύφαλλου δεν ήταν κόκκινο, αλλά λευκό ή ροζ λευκό.

Προφανώς το ζήτημα του χρώματος του γαρύφαλλου δεν έχει ιστορική βαρύτητα, αποτελεί όμως μια «παρεξήγηση» που αξίζει να διευκρινιστεί.