Η ΠΙΟ ΚΡΙΣΙΜΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΚΙ Ο ΕΣΧΑΤΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Όμως αυτά έτσι ας έχουν και ας λέγονται, όπως αρέσει στον θεό εμείς ας εξετάσουμε τώρα το λόγο, εξαιτίας του οποίου η ψυχή χάνει τα φτερά της, που πέφτουν. Ο λόγος, λοιπόν, είναι περίπου ο ακόλουθος: Η δύναμη του φτερού, από τη φύση της, καθώς κινείται προς τα πάνω, παίρνει μαζί της το βαρύ στοιχείο και το οδηγεί στα ύψη, εκεί όπου κατοικεί το γένος των θεών και, περισσότερο από καθετί που συνδέεται με το
σώμα, η ψυχή έχει επικοινωνήσει με το θεϊκό. Το θεϊκό είναι όμορφο, σοφό, καλό, και έχει όλες τις σχετικές με αυτά ιδιότητες με τούτες πιο πολύ τρέφεται και μεγαλώνει το φτέρωμα της ψυχής, ενώ φθείρεται και καταστρέφεται από το άσχημο, το κακό και τις άλλες αντίθετες ιδιότητες.

Ο Δίας λοιπόν ο μεγάλος ηγεμόνας του ουρανού, οδηγώντας ένα φτερωτό άρμα, προχωρεί πρώτος και βάζει σε τάξη και φροντίζει όλα τα πράγματα. Τον ακολουθεί μια στρατιά θεών και δαιμόνων, διαταγμένη σε έντεκα μέρη. Στον οίκο των θεών μένει μόνη η Εστία από τους άλλους θεούς.

Όσοι, μέσα στους δώδεκα, έχουν ταχθεί να διευθύνουν, προηγούνται, ορίζοντας ο καθένας τον τομέα που του τάχθηκε. Μέσα στον ουρανό υπάρχουν πολλά μακάρια θεάματα και περάσματα, όπου περιφέρεται το γένος των ευδαιμόνων θεών, ασκώντας ο καθένας τους το δικό του έργο και ακολουθεί όποιος πάντα θέλει και μπορεί, μια και ο φθόνος παραμένει έξω από το θεϊκό χώρο.

Αλλά όταν πηγαίνουν σε γιορτινό γεύμα και σε συμπόσιο και προχωρούν ανεβαίνοντας μέχρι την άκρη της επουράνιας αψίδας, τότε, τα οχήματα των θεών καθοδηγούνται αποτελεσματικά, κινούνται με ισορροπία και πορεύονται με ευχέρεια.

Εκεί, λοιπόν, εκδηλώνεται η πιο κρίσιμη προσπάθεια και δίνεται ο έσχατος αγώνας της ψυχής.

Οι ψυχές που αποκαλούνται αθάνατες, όταν φθάσουν στην άκρη της αψίδας, περνούν έξω και εγκαθίστανται στην πλάτη του ουράνιου θόλου όταν μάλιστα σταθούν εκεί, τις πηγαίνει γύρω-γύρω η περιφερική κίνηση, και, έτσι, αυτές βλέπουν τα πράγματα που είναι πέρα από τον ουρανό.

Όμως τον υπερουράνιο τόπο δεν τον ύμνησε, ούτε θα τον υμνήσει ποτέ κανείς από τους ποιητές αυτού εδώ του κόσμου, όπως του αξίζει.

Τα σχετικά όμως με τον τόπο αυτόν, έχουν όπως θα πω αμέσως. Γιατί πρέπει να τολμήσουμε να πούμε το αληθινό, αφού, άλλωστε, συζητούμε για την αλήθεια. Η άχρωμη, άμορφή και ανέγγιχτη ουσία, που όντως έτσι είναι, και γύρω από την οποία γεννιέται η αληθινή γνώση, είναι θεατή μόνο από το νου, τον κυβερνήτη της ψυχής, και υφίσταται σε αυτόν ακριβώς τον τόπο. Η θεϊκή σκέψη, λοιπόν, καθώς τρέφεται με νου και με εντελώς καθαρή γνώση, και η σκέψη κάθε ψυχής που της μελετάται να δεχθεί ό,τι της αρμόζει, όταν, μετά από ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, δει πάλι το ον, το αγαπά, και, όταν θεωρεί τα αληθινά, τρέφεται και ευφραίνεται, εωσότου η περιφερική κίνηση συμπληρώσει τον κύκλο και τη φέρει στο ίδιο σημείο.

Όμως, κατά την περιφερική αυτή πορεία θεάται, έχοντας την κάτω από τα μάτια της, την ίδια τη δικαιοσύνη, θεάται τη σωφροσύνη, θεάται και τη γνώση, όχι βέβαια εκείνην που συνδέεται με τις μεταβολές του γίγνεσθαι, ούτε εκείνη που είναι διαφορετική για κάθε (διαφορετικό) πράγμα απ' όσα εμείς τώρα αποκαλούμε όντα, αλλά την αληθινή επιστήμη που αφορά στο αληθινό ον. Και αφού η ψυχή θεαθεί με τον ίδιο τρόπο και τα άλλα αληθινά όντα και χορτάσει από τούτη τη θέαση, βυθίζεται πάλι στο εσωτερικό μέρος του ουρανού και επανέρχεται στο κατάλυμά της και όταν αυτή γυρίσει, ο ηνίοχος βάζει τα άλογα μπροστά στη φάτνη, τους δίνει να φάνε αμβροσία, και μετά τα ποτίζει με νέκταρ.

Σωκράτης

Πλάτωνος -  Φαίδρος