Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Ο.Η.Ε. ΕΛΚΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Γράφει ο Νίκος Π. Παπαγεωργάκης-Φενεάτης
τ. Διευθυντής Επιθεώρησης Υπουργείου Οικονομικών

Ολόκληρη η ανθρωπότητα σχεδόν κάθε δέκα χρόνια εορτάζει την επέτειο της ψήφισης της Οικουμενικής διακήρυξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Οργανισμού των Ηνωμένων
Εθνών. Ο πολυαίματος Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος είχε σαν αποτέλεσμα την απόλυτη αντίδραση του μεταπολεμικού ανθρώπου εναντίον των τρομερών πράξεων βαρβαρότητας, οι οποίες απετέλεσαν απαράγραπτο στίγμα για τον πολιτισμό του περασμένου 20ού αιώνα. Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός οπισθοδρόμησε. Ο μεταπολεμικός άνθρωπος καθισμένος επί των φλεγομένων ερειπίων, τα οποία επεσωρευσε στον πλανήτη η βάρβαρη επιδρομή, αισθάνθηκε την ανάγκη να προστατευθεί και να διακηρύξει εκ νέου την πίστη του στις αρχές και στις αξίες που απετέλεσαν τα βάθρα του πολιτισμού μας.

Στις 10 Δεκεμβρίου 1948 στο Παρίσι η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών εψήφισε το κείμενο της Οικουμενικής Διακήρυξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ψήφιση της μεγαλειώδους αυτής διακήρυξης απετέλεσε πράξη μέγιστης πολιτικής και ηθικής σημασίας, η διεθνής ακτινοβολία της οποίας υπήρξε μέγιστη. Η ψήφιση του κειμένου αυτού αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα γεγονότα του εικοστού αιώνα. Εξήντα τέσσερα χρόνια μετά την ψήφιση της Οικουμενικής Διακήρυξης τίθεται το ερώτημα: Ποιος είναι ο απολογισμός της; Τϊ αντιπροσωπεύει το κείμενο αυτό για τον σημερινό κοινό άνθρωπο;
Η Οικουμενική Διακήρυξη δεν υπήρξε αυτοφυής. Αποτελεί προϊόν μακρινής ιστορικής πορείας και εξέλιξης. Όλοι οι προηγούμενοι αιώνες εργάσθηκαν για τη διαμόρφωση του υπέροχου αυτού κειμένου. Πολλοί φιλόσοφοι και διανοητές αγωνίσθηκαν για το σκοπό αυτό. Ας σημειώσουμε μερικούς από τους σταθμούς της πορείας αυτής.
Πρώτος σταθμός η Αρχαία Ελλάδα. Εκεί συνελήφθη η ιδέα της ελευθερίας και της δημοκρατίας, εβιώθηκε με πάθος και από την κατάχρηση κατελύθη. Στην Αθηναϊκή Δημοκρατία όλοι οι πολίτες μετείχαν άμεσα στην άσκηση της κρατικής εξουσίας και απολάμβαναν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ίσχυε η αρχή της ισονομίας και της ισηγορίας. Οι Αθηναίοι απολάμβαναν την ελευθερία στην ιδιωτική ζωή, την ελευθερία σκέψης, γνώμης, έκφρασης, της θρησκευτικής ελευθερίας. Την ελευθερία εξύμνησαν όλοι οι Έλληνες συγγραφείς, κυρίως όμως ο Αισχύλος στην τραγωδία «Πέρσες» και ο Ευριπίδης στην τραγωδία «Ικέτιδες». Τον σπουδαιότερο ύμνο προς την ελευθερία και την δημοκρατία έπλεξε ο μεγάλος Περικλής στο υψιπετές κείμενο του «Επιταφίου» στο οποίο αφού περιέγραψε τις αρχές της ελευθερίας κατέληξε με υπερηφάνεια: «και όνομα μεν δια το μη ες ολίγους άλλες πλείονας οικείν δημοκρατία κέκλητε» = Το πολίτευμα τούτο ονομάζεται δημοκρατία, διότι το κράτος κυβερνάται από τους περισσοτέρους και όχι από τους ολίγους.
Στο θερμοκήπιο του αρχικού πολιτισμού η ελευθερία δεν ήταν αποτέλεσμα αριθμού των ψήφων, αλλά τρόπος καθημερινής ζωής, κοινότητα, κοινωνία, όπου ο άνθρωπος καταξιώνει την προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του.
Δεύτερος σταθμός η χριστιανική διδασκαλία, η οποία απετέλεσε τη βάση ανύψωσης της ανθρωπινής προσωπικότητας. Για χάρη του ανθρώπου ο Υιός του θεού έγινε άνθρωπος για να λυτρώσει αυτόν δια της θυσίας και Αναστάσεως. Κατά συνέπεια ο άνθρωπος «υπέρ ου Χριστός απέθανε» νομιμοποιείται να απαιτεί σεβασμό της προσωπικότητας του. Η ελευθερία, η ισότητα, η αγάπη βρίσκουν στήριγμα στη διδασκαλία του Ιησού. Ο Χρυσούς Κανόνας της επί του «Όρους Ομιλίας» αποτελεί τη διακήρυξη των σύγχρονων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η διακήρυξη του Παύλου «Ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι δούλος ή ελεύθέρος» αποτελεί σε νομική διατύπωση το άρθρο 2 της Οικουμενικής Διακηρύξεως.
Δείγμα προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας απετέλεσε το Διάταγμα των Μεδιολάνων (313 μ.Χ.) με το οποίο ο Χριστιανισμός εισήλθε στο προσκήνιο της ιστορίας.
Τρίτος σταθμός το φυσικό δίκαιο, το οποίο εχρησίμευσε σαν βάση για τον περιορισμό της παντοδύναμης κρατικής εξουσίας κατά τον Μεσαίωνα.
Το φυσικό δίκαιο έχει την απαρχή του στους σοφιστές (θρασύμαχος, Ιππίας, Αλκιδάμας), η ευγενέστερη δε μορφή του υπήρξε η Αντιγόνη (Σοφοκλής), η οποία διακήρυξε για το αιώνιο αυτό δίκαιο: «Ου γάρ τι νυν γε καχθές, αλλ 'αείποτε ζη ταύτα κουδείς οίδεν εξ ότου φάνη». = Γιατί (οι αιώνιοι και αναλλοίωτοι νόμοι) δεν έγιναν σήμερα ή χθες αλλά ζουν αιώνια αυτοί και κανένας άνθρωπος δεν ξέρει πότε πρωτοφάνηκαν. Εκφραστές του φυσικού δικαίου υπήρξαν ο Η. GROTIUS, ο S. PUPENDORF, ο J. LOCΚΕ και ο J.J ROUSEAU.
Τέταρτος σταθμός είναι η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής της 4ης Ιουλίου 1776, η οποία μεταξύ άλλων διακηρύσσει: «Οι άνθρωποι είναι πάντες ίσοι. επροικίσθησαν υπό του Δημιουργού δι' αναφαίρετων δικαιωμάτων, μεταξύ των δικαιωμάτων τούτων πρωτίστη θέση κατέχει η ζωή, η ελευθερία και η αναζήτηση της ευτυχίας».
Πέμπτος σταθμός υπήρξε το κείμενο της Διακήρυξης των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του Πολίτη της Γαλλικής Επαναστάσεως του 1789. Το άρθρο 1 της Διακήρυξης ορίζει: «Οι άνθρωποι γεννώνται και παραμένουν ελεύθεροι και ίσοι κατά τα δικαιώματα». Η επίδραση της Γαλλικής Διακήρυξης υπήρξε παγκόσμια. Όλα τα Συντάγματα του 19ου και 20ου αιώνα περιέλαβαν τις κλασσικές ατομικές ελευθερίες της Διακήρυξης.
Τα ελληνικά κείμενα δεν υστέρησαν στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο εθνομάρτυρας Ρήγας Βελεστινλής εσάλπισε την ελευθερία στους Έλληνες και τους Βαλκανίους με το πολίτευμα του, τον Θούριο, την Χάρτα και τα άλλα κείμενα του. Η έννοια της ελευθερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εμπνευσμένη από το αρχαιοελληνικό ιδεώδες προσλαμβάνει ευρύτερη διάσταση από εκείνη της Γαλλικής Επανάστασης. Την ιδέα της ελευθερίας διακήρυξαν τα ελληνικά Συντάγματα του Αγώνα. Ενδεικτικώς αναφέρω μία διάταξη του Συντάγματος του Άστρους του 1823, η οποία με δωρική λιτότητα διεκήρυξε: «Εις την Ελληνικήν Επικράτειαν ούτε πωλείται, ούτε αγοράζεται άνθρωπος, αργυρώνητος δε παντός γένους και πάσης θρησκείας άμα πατήσεις το "Ελληνικό έδαφος, είναι ελεύθερος και από τον δεσπότην αυτού ακαταζήτητος». Και μόνη η διάταξη αυτή αρκεί για να καταξιώσει την Ελληνική Επανάσταση. Η Συνταγματική αυτή διάταξη με τήν οποία καταργείται η δουλεία είναι η αρχαιότερη στην ανθρωπότητα. Δεν υπάρχει άλλη διάταξη παλαιότερη από αυτή.
Η ιδέα της Οικουμενικής Διακήρυξης συνελήφθη μέσα στις φλόγες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου με το μήνυμα του Προέδρου Ρούζβελτ της 6-1-1941, τον Χάρτη του Ατλαντικού της 14-8-1941, την Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών της 1-1-1942 και την Διακήρυξη της Φιλαδέλφειας του Μαΐου 1944.
Ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών του 1945 θέτει τις βάσεις της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε εκτέλεση των διατάξεων αυτών, το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο συνέστησε επιτροπή, η οποία συνέταξε το κείμενο της Οικουμενικής Διακήρυξης, το οποίο εψηφίσθη από τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. Το κείμενο της Διακήρυξης αποτελείται από το προοίμιο και 30 άρθρα.
Στο προοίμιο εκτίθεται η φιλοσοφία αλλά και οι σκοποί της. Πρόκειται περί υψηλόφρονου κειμένου. Μεταξύ άλλων διακηρύσσει: «Επειδή η αναγνώρισις της ενυπαρχούσης εις πάντα τα μέλη της ανθρωπινής οικογενείας αξιοπρέπειας και δικαιωμάτων ίσων και αναπαλλοτρίωτων, αποτελεί το θεμέλιον της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης εις τον κόσμον». Στο προοίμιο γίνεται αναφορά στο φυσικό δίκαιο και στο χάρτη του Ο.Η.Ε. και το κείμενο καταλήγει: «Η Γενική Συνέλευσις ψηφίζει την παρούσαν Οικουμενικήν Διακήρυξιν των δικαιωμάτων του ανθρώπου ως κοινόν ιδεώδες προς επιτευξιν υπό πάντων των Λαών και υπό πάντων των Εθνών». Στο άρθρο 1 της Διακήρυξης ενσαρκώνεται η όλη φιλοσοφία του κειμένου: «Πάντα τα ανθρώπινα όντα γεννώνται ελεύθερα και ίσα εις αξιοπρέπεια και δικαιώματα. Είναι προικισμένα με λογικήν και συνείδησιν και οφείλουν να ενεργούν προς -άλληλα εν πνεύματι αδελφότητος».
Τα δικαιώματα τα οποία περιλαμβάνονται στο κείμενο της διακήρυξης διακρίνονται σε κλασσικά, κοινωνικά και οικονομικά και σε πολιτικά.
Μεταξύ των κλασσικών ατομικών δικαιωμάτων περιλαμβάνεται η ζωή, η ελευθερία, η ασφάλεια του προσώπου, η απαγόρευση της δουλείας και των βασανισμών, το δικαίωμα για μια δίκαιη δίκη, το τεκμήριο της αθωότητας, η απαγόρευση αναδρομικότητας των αδικημάτων και των ποινών, η ελευθερία κίνησης εντός και εκτός συνόρων, η απαγόρευση επεμβάσεως στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή. Στον τομέα της πνευματικής ελευθερίας προστατεύεται η ελευθερία σκέψης, γνώμης, έκφρασης και πληροφορίας, η ελευθερία θρησκευτικής συνείδησης και λατρείας, το δικαίωμα του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι. Στον τομέα της οικονομικής ελευθερίας προστατεύεται η ελευθερία άσκησης επαγγέλματος και το δικαίωμα της ιδιοκτησίας.
Τέλος διακηρύσσεται η αρχή της ισότητας κατά την προστασία των δικαιωμάτων. Από τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα προστατεύονται τα αναφερόμενα στην εργασία, στην οικογένεια και στην παιδεία. Στον χώρο των πολιτικών δικαιωμάτων η Διακήρυξη αναφέρεται στην λαϊκή κυριαρχία, την διενέργεια ελευθέρων εκλογών, στο δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι και στο δικαίωμα καταλήψεως δημοσίων θέσεων
Θα περιορισθώ εδώ λόγω έλλειψης χώρου σε γενικές παρατηρήσεις.
Η Οικουμενική Διακήρυξη εκωδικοποίησε τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία περιλαμβάνονται στα συντάγματα των κυριωτέρων Κρατών. Αποτελεί λοιπόν, σύνθεση των εθνικών συνταγματικών κειμένων, αν και τα επί μέρους κράτη δεν ανήκαν τότε στο αυτό πολιτικοοικονομικό σύστημα (Δυτικά και Ανατολικά Κράτη). Επί πλέον προσέθεσε και νέα δικαιώματα, μεταξύ των οποίων και το δικαίωμα πληροφορίας (άρθρο 19). Η Οικουμενική Διακήρυξη προσέδωσε στα ανθρώπινα δικαιώματα διάσταση καθολική και παγκόσμια την οποία δεν είχαν προηγουμένως.
Η Οικουμενική Διακήρυξη διεκήρυξε πανηγυρικά για μία ακόμη φορά τα κλασσικά ανθρώπινα δικαιώματα με έμφαση στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Παράλληλα όμως περιέλαβε στο κείμενα της τα οικονομικά και κοινωνικό δικαιώματα, τα οποία διεκηρύχθησαν στα Συντάγματα μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο και προσπάθησε να συμβιβάσει το πολιτικοοικονομικό σύστημα της φιλελεύθερης δυτικής δημοκρατίας και της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Πηγές έμπνευσης της Διακήρυξης απετέλεσαν η Αμερικανική Διακήρυξη του 1776, η Γαλλική Διακήρυξη του 1789 και το Φυσικό Δίκαιο. 
Δια του κειμένου της Οικουμενικής Διακήρυξης ο άνθρωπος καθίσταται υποκείμενο του Διεθνούς Δικαίου και άμεσος φορέας δικαιωμάτων και υποχρεώσεων στη διεθνή έννομη τάξη. Τα δικαιώματα συνάπτονται προς τον άνθρωπο ως μέλος της κοινότητας, διότι η Διακήρυξη τοποθετεί τούτον στην κοινωνία, στην οποία ζει και αναπτύσσει την προσωπικότητα του. Παραμερίζεται η ατομοκεντρική τοποθέτηση της Γαλλικής Διακήρυξης και πολλά δικαιώματα καθίστανται λειτουργήματα, όπως η ιδιοκτησία. Η Διακήρυξη αναφέρεται στον μέσο άνθρωπο και καθιερώνει και καθήκοντα του ατόμου προς την κοινωνία.
Το κείμενο της Διακήρυξης στηρίζεται στην διεθνή συνεργασία μεταξύ των κρατών για την πραγμάτωση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ανεξαρτήτως της νομικής ισχύος της, η Διακήρυξη εμφανίζει μέγιστη ηθική αξία. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, όλοι οι Λαοί συνεφώνησαν επί του περιεχομένου και της έκτασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το γεγονός τούτο έχει ύψιστη σημασία διότι η ομοφωνία της ανάγκης προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου επετεύχθη παρά την διαφορά την οποίαν εμφανίζουν οι Λαοί από άποψη πολιτισμού και πολιτικοοικονομικών συστημάτων. Ακόμη και μόνον η ύπαρξη του θεμελιώδους αυτού κειμένου αρκεί για την ηθική καταδίκη των παραβιαζόντων τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αν και η Οικουμενική Διακήρυξη απετέλεσε σταθμό στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν παρήγαγε άμεσα νομικά αποτελέσματα. Δεν προέβλεψε όργανα και διαδικασία προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περίπτωση παραβίασης της Διακήρυξης. Προς υλοποίηση της Διακήρυξης εψηφίσθησαν νεώτερα κείμενα. Τα σπουδαιότερα τούτων (που θα γράψω προσεχώς με λεπτομέρεια στην παρούσα εφημερίδα) είναι τα ακόλουθα:
1) Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση περί προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, η οποία υπεγράφη το 1950 στη Ρώμη από τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Συμπληρώθηκε από 11 πρωτόκολλα. Τα άρθρα της αποτελούν αντιγραφή των διατάξεων της Οικουμενικής Διακήρυξης ως προς τα κλασικά δικαιώματα. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση προσδιορίζει επακριβώς τα προστατευόμενα δικαιώματα και καθορίζει τους περιορισμούς των. Καθιέρωσε σύστημα αποτελεσματικής προστασίας δια της ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Με το πρωτόκολλο υπ 'αριθμ. 11 τα δύο όργανα συγχωνεύθηκαν σε ένα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το οποίο με τη νέα του μορφή ελειτούργησε τον Νοέμβριο 1998. Η αληθής επανάσταση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης ήταν η αναγνώριση της ατομικής προσφυγής, την οποία δύναται να ασκήσει παν φυσικό και νομικό πρόσωπο για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατά του ιδικού του κράτους. Η νομική σημασία της ατομικής προσφυγής είναι τεράστια. Για πρώτη φορά τα κράτη εδέχθησαν να υπαχθούν στον έλεγχο διεθνούς οργάνου εν σχέσει προς τη διεθνή νομιμότητα των πράξεων των νομοθετικών, διοικητικών και δικαστικών οργάνων.

2) Η Χάρτα των Παρισίων της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και Συνεργασία της Ευρώπης (ΔΑΣΕ) του 1990. Αναφέρεται σε όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Εκτός των βασικών αυτών διεθνών κειμένων εψηφίσθησαν πολλές διεθνείς συνθήκες για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους κόλπους του Ο.Η.Ε. ή άλλων διεθνών ή περιφερειακών οργανισμών. 
Μεταξύ άλλων αναφέρουμε:
Την σύμβαση για την κατάργηση της δουλείας του 1956.
Την σύμβαση περί κατάργησης των διακρίσεων στην εργασία του 1958.
Την σύμβαση περί κατάργησης των διακρίσεων στην εκπαίδευση του 1960.
Την σύμβαση περιορισμού των φυλετικών διακρίσεων του 1965.
Την σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών του 1979.
Την σύμβαση κατά των βασανιστηρίων του 1984.
Στην εσωτερική έννομη τάξη τα περισσότερα των Συνταγμάτων των Κρατών ενεπνεύσθησαν αμέσως ή εμμέσως από την Οικουμενική Διακήρυξη και ενσωμάτωσαν στο κείμενο τους τις διατάξεις της. Αλλά και τα νομοθετικά κείμενα ωρισμένων Κρατών αναφέρονται στην Οικουμενική Διακήρυξη, η οποία λαμβάνεται υπόψη ως ερμηνευτικό στοιχείο.
Η Διακυβερνητική Διάσκεψη της Βιέννης του 1993 υιοθέτησε την διακήρυξη της Βιέννης και το πρόγραμμα δράσης της Παγκόσμιας Διάσκεψης του Ο.Η.Ε. για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κατ' αυτό τον τρόπο καθιερώθηκε ο θεσμός του «Υπάτου Αρμοστού» για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η διαδρομή των εξήντα και πλέον ετών από την ψήφιση της Οικουμενικής Διακήρυξης μετέβαλε την φύση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ενώ η Οικουμενική Διακήρυξη εμφανίζεται ως πολιτικό μανιφέστο, σήμερα τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν συγκεκριμενοποιηθεί και προσδιορισθεί. Περιελήφθησαν σε διεθνή και εσωτερικά κείμενα, τα οποία καθορίζουν λεπτομερώς το περιεχόμενο τους και την διαδικασία προστασίας τους. Η πολιτική σημασία μειώνεται προς όφελος της νομικής κατοχύρωσης τους. Σήμερα τα κείμενα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελούν σχολαστικούς διαδικαστικούς κώδικες. Όσο υποχωρεί η πομπώδης διακήρυξης τους, τόσο ενισχύεται η δικονομική τους θωράκιση.

Εξήντα και πλέον χρόνια μετά την ψήφιση του ιστορικού αυτού κειμένου, θα ρωτήσει ο σημερινός απλός άνθρωπος: Εφόσον εφηφίσθησαν τόσο σπουδαία και ιστορικά κείμενα, έπαυσαν οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Η απάντηση είναι αρνητική.
Οι παραβιάσεις αυτές διακρίνονται σε ατομικές και σε συλλογικές.
Στο πλαίσιο των ατομικών παραβιάσεων οι οποίες εμφανίζονται στην εσωτερική έννομη τάξη, αυτές αφορούν στην απώλεια της ζωής (όπως εκτελέσεις, αυτοκτονίες, εξαφανίσεις), στις αυθαίρετες συλλήψεις και τις μακροχρόνιες φυλακίσεις, τα βασανιστήρια τα οποία αποτελούν κρατική πρακτική, την διεξαγωγή εικονικών δικών με βαρείες καταδίκες κλ.π.
Στα αυταρχικά καθεστώτα ανατολικού ή δυτικού τύπου και τα κομμουνιστικά καθεστώτα εξ ορισμού τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ανύπαρκτα. Αλλά και στα δημοκρατικά πολιτεύματα συχνά είναι οι παραβιάσεις τους.
Τα αίτια της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα δημοκρατικά πολιτεύματα είναι τα εξής:
Η επικράτηση ολοκληρωτικών καθεστώτων ανάγκασε τις δυτικές δημοκρατίες να λάβουν μέτρα προστασίας τους. Το τραγικό δίλημμα της δημοκρατίας είναι: «Θα δώσουμε ελευθερία στους εχθρούς της ελευθερίας;» Στο αγωνιώδες αυτό ερώτημα ο Σαίν - Ζύστ απάντησε κατηγορηματικά: «Όχι ελευθερία στους εχθρούς της ελευθερίας». Την ίδια απάντηση έδωσαν ορισμένα Συντάγματα (όπως το Γερμανικό Σύνταγμα του 1949) και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση της Ρώμης του 1950 (άρθρο 17). Έτσι όμως η Δημοκρατία προστατεύεται, αλλά και αυτοαναιρείται.
Άλλη αιτία περιορισμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι η απεριόριστη και ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της τεχνολογίας η οποία αποτελεί απειλή κατά του ανθρώπου και της δημοκρατίας.
Ας έλθουμε τώρα στις συλλογικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στον διεθνή χώρο η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προσλαμβάνει συλλογική μορφή. Κυνική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απετέλεσε η εισβολή των σοβιετικών για την κατάπνιξη της ουγγρικής εξέγερσης (1956) και της Άνοιξης της Πράγας (1968).
Υπάρχουν πολλές μορφές συλλογικής παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Από τις συλλογικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα αναφέρουμε τρεις:
Πρώτον. Η ομαδική εξολόθρευση ΤΩΝ Κούρδων, οι οποίοι αγωνίζονται για την ελευθερία τους από τους Τούρκους.

Δεύτερον. Συλλογική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απετέλεσε η εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο το 1974. Η κατοχή συνεχίζεται μέχρι σήμερα με την επιδοκιμασία των δυτικών δημοκρατικών Κρατών.
Τρίτον. Συλλογική καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχομε και στη Βόρειο Ήπειρο εναντίον των Βορειοηπειρωτών από όλα τα καθεστώτα του Χότζα, του Αλία, του Μπερίσα, και του Φάτος Νάνο κ.λ.π. Οι συλλογικές αυτές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καλύπτονται από την πολυεθνική υποκρισία.
Η παγκοσμιοποίηση η οποία τείνει στην επικράτηση μιας μόνο υπερδύναμης στον πλανήτη, στην ενοποίηση της οικονομίας και στην δημιουργία ομοιόμορφης πολιτιστικής και θρησκευτικής ταυτότητας, αποτελεί μέγιστο κίνδυνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ουδείς δύναται πλέον να αντιταχθεί, στην απόλυτη κυριαρχία της μιας δύναμης και των τεχνοκρατών, οι οποίοι την υπηρετούν.

Η ανύψωση του μορφωτικού επιπέδου των λαών θα δημιουργήσει στους κυβερνώντας πνεύμα ανοχής για την ελευθερία και στους κυβερνώμενους φρόνημα ελευθερίας και ανεξαρτησίας. Η ανάπτυξη της Παιδείας θα στερεώσει στους ανθρώπους την πεποίθηση ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν παραχωρούνται αυτομάτως, αλλά κερδίζονται καθημερινά με διαρκή αγώνα και σκληρή πάλη.
Στην σημερινή εποχή της καθολικής αμφισβήτησης των αξιών κοινή πεποίθηση όλων των ανθρώπων είναι η πίστη στην ανθρώπινη προσωπικότητα. Και την πίστη αυτή εξέφρασε πανηγυρικά η Οικουμενική Διακήρυξη, η οποία αποτελεί σύμβολο ενότητας όλων των ανθρώπων και το παγκόσμιο «πιστεύω» όλων των λαών.

Η πίστη όμως αυτή στον άνθρωπο πρέπει να εύρη ηθική θεμελίωση. Η υπέρτατη αξία του ανθρώπου ευρίσκει την θεμελίωση του μόνο στην πνευματική θεώρηση της ζωής. Εάν στην κορυφή της πυραμίδας των αξιών του πολιτισμού δεν θέσουμε τις πνευματικές αξίες, η υλική βία της εξουσίας θα εξακολουθήσει να καταπνίγει κάθε προσπάθεια για την επικράτηση του ανθρωπισμού. Οι πνευματικές αξίες δίδουν πνοή και ζωή στην ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τότε και η πλέον απάνθρωπη βία δεν θα έχει τη δύναμη να επιβληθεί.

Οι πνευματικές αξίες είναι εκείνες οι οποίες αποτελούν τα θεμέλια του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Το πρώτο στοιχείο είναι ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός και η έννοια της αρχαιοελληνικής ελευθερίας. Το δεύτερο στοιχείο είναι η Χριστιανική διδασκαλία που διετύπωσε την αξία της πίστης, της αγιότητας, αγάπης και της ηθικής. Σε αυτές τις πνευματικές αξίες πρέπει να στηριχθεί ο σύγχρονος άνθρωπος για να θεμελιώσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και να τα καταστήσει σεβαστά και απρόσβλητα.


voicenews.gr