Βυζάντιο: Βασανιστήρια ανήλικων μοναχών από άγιους Γέροντες

 [Ιστορικό αφιέρωμα ως προσευχή για την θαυματουργή ίαση οσίου Εφραίμ του Βατοπεδινού]

του Αναγνώστη Λασκαράτου

H  Alice-Mary Talbot είναι επίτιμη διευθύντρια των Βυζαντινών Σπουδών της Βιβλιοθήκης και της Συλλογής Ερευνών του Dumbarton Oaks στην Ουάσινγκτον. Ειδίκευσή της είναι το κοινωνικό πλαίσιο των βυζαντινών θρησκευτικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένης της αγιογραφίας, του μοναχισμού και των φύλων. Στο βιβλίο «Coming of Age in Byzantium-

Adolescence and Society» (Edited by: Despoina Ariantzi-De Gruyter-2018), στις σελ 83-98, δημοσιεύεται εμπεριστατωμένη μελέτη με τον τίτλο  «The Adolescent Monastic in Middle and Late Byzantium» (» («Ο Εφηβικός Μοναχισμός στο Μεσαίο και Ύστερο Βυζάντιο»). Αντιγράφω κάποια σημαντικά αποσπάσματα από εθιμικά ιερά καψώνια μέχρι ιεροπαραδοσιακές εγκληματικές ενέργειες ανισόρροπων ψυχασθενών στερημένων Γερόντων παιδαγωγών των νέων δοκίμων και μοναχών, με σκοπό να στρέψω τις σκέψεις και τις προσευχές των αναγνωστών μας στον ιερό Αθωνικό βίο, ώστε ο ανεμβολίαστος ηγούμενος των αφορολόγητων θαυματουργών κειμηλίων του Βατοπεδίου, να εξέλθει τροπαιούχος άμεσα, με θεόθεν ίαση ως ιπτάμενος  μοναχός εν μέσω Χερουβείμ, της ΜΕΘ του Ευαγγελισμού, όπου μετεφέρθη υπό πτερύγων ελικοπτέρου, σε ονειδισμό αυτών που θέτουν την Ιατρική υπεράνω των ιαματικών ελιξηρίων της Ορθοδοξίας:

«…Όπως έδειξε ο Ρίτσαρντ Γκρίνφιλντ σε μια περιεκτική μελέτη για το συμπόσιο του Dumbarton Oaks του 2006 με θέμα «Παιδιά και παιδική ηλικία στο Βυζάντιο», οι θεμελιωτές του μοναχισμού διαιρέθηκαν έντονα ως προς το κατά πόσον παιδιά και αγένειοι νέοι πρέπει να επιτρέπονται μέσα στα τείχη των Μονών. Οι απαγορεύσεις είναι σαφείς για μια σειρά από μεγάλα μοναστήρια και ιερά βουνά: στον Άθωνα, στο Μενοίκιο και στη Λαύρα του Στύλου στο Λάτρος, δεν είχε επιτραπεί σε αγένειους νέους κάτω των 20 ετών. Στην Kοσμοσώτειρα της Θράκης, κανένας κάτω των 26 δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί υποψήφιος για είσοδο (και αυτό ήταν μια τροποποίηση του αρχικού ορίου των 30!) στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη στην Πάτμο, στη μονή Φοβήρου (ή Φοβερού; Phoberou στο κείμενο) της Βιθυνίας και στη Λαύρα του Αγιασμένου Σάββα στην Παλαιστίνη δεν γίνονταν δεκτοί καθόλου νέοι χωρίς γένια. Στην Ελεούσα στη Μακεδονία απαγορεύτηκε αυστηρά η είσοδος νέων κάτω των 18 ετών, αλλά προφανώς επιτρεπόταν να γίνουν δόκιμοι σε κάποιο μετόχι της και στα 18 τους να καρούν μοναχοί.

Στην Κωνσταντινούπολη, στο 14χρονο Συμεώνα (τον μελλοντικό «Νέο Θεολόγο»), δεν δόθηκε η άδεια να γίνει αρχάριος στο Στούδιο έως ότου γίνει 20 ετών λόγω της ανωριμότητας του. Η επανειλημμένη επανέκδοση Κανόνων που απαγορεύουν τους αγένειους νέους στον Άθωνα δείχνει ότι ο αποκλεισμός τους δεν τηρήθηκε πάντα αυστηρά, αλλά τα στοιχεία της Αγιογραφίας δείχνουν ότι στο σύνολό τους οι έφηβοι αποθαρρύνθηκαν από το να έρθουν στο Άγιο Όρος. Έτσι, τον 14ο αι. όταν ο μελλοντικός Αθανάσιος των Μετεώρων επισκέφτηκε για πρώτη φορά τον Άθωνα ως νέος, απομακρύνθηκε ως αγένειος. Στη συνέχεια πήγε στην Κρήτη όπου άρχισε να μεγαλώνει η γενειάδα του, και επέστρεψε στον Άθω όπου εκάρη στην ηλικία των 30. Ομοίως, τον ίδιο αιώνα, ο Γερμανός Μαρούλης ο Αθωνίτης, ενώ ήταν ακόμη χωρίς γενειάδα μαθητής στη Θεσσαλονίκη, γνώρισε τον Ιωάννη του Άθωνα, τον πρώτο του πνευματικό μέντορα, και τον παρακαλούσε να τον πάρει μαζί του στο Άγιο Όρος ως μαθητή του. Ο Ιωάννης ωστόσο,,,,,,,,,,,,ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ ΕΔΩ