ΤΟ ΨΕΥΔΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΕΛΛ. ΑΛΦΑΒΗΤΟΥ

ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΓΡΑΦΗ ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ

1. ΤΟ ΨΕΥΔΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΕΛΛ. ΑΛΦΑΒΗΤΟΥ Ο Πλάτωνας, σχετικά με τον εφευρέτη των γραμμάτων, λέει τα εξής (σε νέα ελληνική από τις εκδόσεις «Κάκτος»):   «Επειδή φωνήν άπειρον κατενόησεν είτε τις Θεός είτε και  Θειος άνθρωπος, ως λόγος εν Αιγύπτω Θευθ τινά τούτον γενέσθαι λέγων, ος πρώτος τα φωνήεντα εν τω απείρω κατενόησεν….» (Πλάτων, «Φίληβος 18 c»)  «Άκουσα λοιπόν να λένε ότι γύρω από την Ναύκρατι της Αιγύπτου γεννήθηκε κάποιος  από τους εκεί θεούς, στον οποίο ανήκει και το ιερό πτηνό που ονομάζουν Ίβη. Το όνομά μάλιστα του Θεού αυτού είναι Θευθ. Λένε λοιπόν ότι αυτός πρώτος ανακάλυψε τους αριθμούς και τους λογαριασμούς ( αρίθμηση) και την γεωμετρία και την αστρονομία και ακόμη το παιγνίδι με τους πεσσούς και το παιγνίδι με τους κύβους και επί πλέον τα γράμματα. Και καθώς τότε ήταν βασιλεύς όλης της Αιγύπτου ο Θαμούς, κοντά στη μεγάλη πόλη της επάνω χώρας (της Άνω Αιγύπτου), που οι Έλληνες την ονομάζουν Αιγυπτιακές Θήβες και τον θεό της Άμμωνα, αφού ήλθε σ’ αυτόν ο Θευθ του επέδειξε τις εφευρέσεις του και υπεστήριξε ότι πρέπει να διαδοθούν στους άλλους Αιγυπτίους. ………….Όταν έφθασε στην περίπτωση του γραπτού λόγου, είπε ο Θευθ, «αυτή λοιπόν η μάθηση, βασιλιά μου, θα καταστήσει τους Αιγυπτίους περισσότερο σοφούς και με πιο καλό μνημονικό, γιατί ευρέθη το φάρμακο για την μνήμη και την σοφία». Και κείνος απήντησε: «Εφευρετικότατε Θευθ, άλλος έχει την δύναμη να εφευρίσκει τα σχετικά με τις τέχνες, άλλος όμως να κρίνει, πόσο θα βλάψουν και πόσο θα ωφελήσουν εκείνους, που πρόκειται να τις χρησιμοποιήσουν. Και εσύ τώρα, επειδή είσαι ο πατέρας των γραμμάτων, εξ αιτίας προσωπικού σου ενδιαφέροντος ανέφερες το αντίθετο απ΄όσα μπορεί αυτή η τέχνη των γραμμάτων. ….ί». (Πλάτων, «Φαίδρος 274 - 275») Και επειδή ο Πλάτωνας είπε τα ως άνω, σήμερα κάποιοι ισχυρίζονται ότι τα γράμματα του ελληνικού αλφάβητου είναι έργο των Αιγυπτίων, οι οποίοι σχημάτισαν το αλφάβητο από τα εξής ιδεογράμματα: Α = αετός - άλφα, Β = πόδι = βήτα, D = χείρα, F = φίδι, όφις,  m =  κουκουβάγια, Λ = λιοντάρι… (βλέπε πίνακα) Ωστόσο αυτό είναι λάθος συμπέρασμα, γιατί: 1) Άλλο το ελληνικό αλφάβητο και ο επινοητής του και άλλο το Αιγυπτιακό και ο επινοητής του. Ο Αιγυπτιακός μύθος μιλά για το ποιος ήταν ο εφευρέτης του Αιγυπτιακού αλφάβητου  και όχι του ελληνικού . Έπειτα εδώ ο Πλάτωνας λέει ότι άκουσε να λένε και όχι ότι διαπίστωσε ο ίδιος. 2) Η Αιγυπτιακή γραφή είναι μια πάρα πολύ παλιά γραφή, παλαιότερη και από τη σημερινή ελληνική γραφή, και από αυτήν έχουν προκύψει πολλές άλλες γραφές  (Φοινικική, Αραβική κ.α.) και ως εξ αυτού κάποιοι λαοί θα λένε, και σωστά,  ότι οι Αιγύπτιοι ανακάλυψαν πρώτοι τα γράμματά τους. Ωστόσο το ότι ισχύει αυτό δεν σημαίνει  και ότι η ελληνική γραφή έχει προήλθε από την Αιγυπτιακή, όπως υποθέτουν μερικοί. Θα ίσχυε αυτό, αν οι δυο γραφές είχαν και τα ίδια (τουλάχιστον σε ποσότητα) γράμματα και τον ίδιο τρόπο (σύστημα, μηχανισμό) γραφής. Κάτι που δεν ισχύει, γιατί: Α) Τα γράμματα του ελληνικού αλφάβητου δεν είναι εικόνες ζώων ή πραγμάτων, όπως συμβαίνει στην Αιγυπτιακή γραφή (βλέπε πίνακα ιερογλυφικού αλφάβητου) και οι πρότυπες λέξεις του ελληνικού αλφάβητου είναι διαφορετικές από αυτές του Αιγυπτιακού. Β) Η αιγυπτιακή γραφή είναι φθογγική και μόνο γραφή.  Έχει γράμματα μόνο για τα σύμφωνα και τα μακρά φωνήεντα και σημεία για τα βραχέα φωνηέντα, κάτι ως γίνεται στην εβραϊκή και Φοινικική γραφή. Απλώς στην Αιγυπτιακή γραφή τα γράμματα είναι πιστές σχεδόν εικόνες όντων, ενώ στη Φοινικική είναι το απλοποιημένο ιδεόγραμμά τους.  Αντίθετα  η ελληνική γραφή είναι φθογγική και συνάμα ετυμολογική. Σ’ αυτήν  υπάρχουν: α) Τα κεφαλαία και μικρά γράμματα: Α(α), Β(β), Γ(γ) …, με τα οποία διακρίνονται οι περίοδοι και τα κύρια ονόματα από τα κοινά, π.χ.: νίκη & Νίκη, αγαθή & Αγαθή… β) Τα ομόφωνα γράμματα: ο & ω, η & υ & ι & οι… με τα οποία, βάσει κανόνων, υποδείχνουμε στη γραφή την ετυμολογία των λέξεων, δηλαδή αν αυτό που μιλούμε είναι αρσενικό ή θηλυκό, ουσιαστικό ή επίθετο κ.τ.λ., ώστε να έχουμε βοήθεια και στην κατανόηση των λέξεων (εύρεση της έννοιας των λέξεων) και διάκριση των ομοήχων, πρβ π.χ.: καλώ & καλώ, καλό & καλό, καλός & καλώς .. γ) Τα ορθογραφικά σημεία (τονικό σημάδι, διαλυτικά και απόστροφο) με τα οποία σημειώνονται οι τονιζόμενες και άτονες συλλαβές και τα φθογγικά πάθη των λέξεων στον λέγο (= η προφορά με έκθλιψη, με συναίρεση, με αποκοπή, με συνίζηση  κ.τ.λ.), πρβ π.χ.: πότε & ποτέ, μία και μια, σε όλα & σ’ όλα & σόλα, θεϊκός & θείος, υιός & δυϊκός, ότι & ό,τι… 2. Η ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΓΡΑΦΗ  ΚΑΙ ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ Η αιγυπτιακή γραφή είναι μια από τις παλιότερες γραφές και έχει δυο στάδιο εξέλιξης. Το αρχικό λέγεται ιερατική γραφή ή άλλως ιερογλυφικά και το δεύτερο δημοτική γραφή. Ειδικότερα στη γραφή αυτή αρχικά τα γράμματα ήσαν πιστές εικόνες ζώων ή πραγμάτων (η αιτία που φαίνεται ως ιδεογραφία, ενώ δεν είναι, είναι φθογγογραφία) και μετά το απλοποιημένο - απλουστευμένο ιδεογράφημά τους. Ειδικότερα η αρχαία αιγυπτιακή γραφή: 1. Μέχρι  το 650 π.Χ. λέγεται «ιερατική γραφή» ή ιερογλυφικά. Σημειώνεται ότι η αιγυπτιακή γραφή, όπως και η Γραμμική Α’ και Β’,  αρχικά-αρχικά ήταν ιδεογραφική και μετά έγινε φωνητική. Όταν, όμως μιλούμε για ιερατική γραφή και ιερογλυφικά, εννοούμε φωνητική γραφή. 2. Από το 660/650 π.Χ. και μέχρι τον 3ο π.Χ. αι.  λέγεται «δημοτική ή λαϊκή γραφή». Από τους ντόπιους λεγόταν και «sekh shat» (= γραφή για επίσημα έγγραφα). Διαφέρει της ιερατικής βασικά μόνο στο σχήμα των γραμμάτων και ονομάζεται έτσι, δηλαδή λαϊκή, επειδή τώρα τα γράμματα είναι πιο απλά, πιο τυποποιημένα, πιο εύκολα στη γραφή και όχι οι πιστές εικόνες όντων που ήταν πριν. 3. Από τον 3ο π.Χ. αιώνα και μέχρι τον 13ο μ.Χ. αι., η περίοδος του ελληνικού βασιλείου της Αιγύπτου, η αιγυπτιακή γραφή λέγεται «κοπτική» . Στο στάδιο αυτό η αιγυπτιακή γραφή αντικαταστάθηκε την ελληνική γραφή, δηλαδή μια γραφή που χρησιμοποιεί το ελληνικό αλφάβητο.(Περισσότερα βλέπε «Κοπτική γλώσσα και κοπτική γραφή») 4. Από τον 13 αι. μ.Χ. και μέχρι σήμερα λέγεται αραβική γραφή. Η γραφή αυτή κατά βάση είναι η ιερατική γραφή. Διαφέρει μόνο στο σχήμα των γραμμάτων. Τα γράμματα τώρα είναι ακόμη πιο μικρά και πιο απλα. Α. Η ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΓΡΑΦΗ Ή  ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΑ Ιερογλυφικά, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, λέγονται οι επιγραφές με γράμματα της αρχαίας αιγυπτιακής γραφής που έχουν σκαλιστεί (γλειφτεί) από ιερείς  πάνω σε πλάκες ή σε πέτρες κ.τ.λ. των ιερών (τάφων, εκκλησιών κ.τ.λ.). Οι επιγραφές με τη μυστηριώδη αρχαία αιγυπτιακή γραφή. Η λέξη «ιερογλυφικά» είναι ελληνική και σύνθετη από τις λέξεις «ιερός, ιερέων» και «γλύφω» (= σκαλίζω, χαράσσω…..), δηλαδή ιερογλυφικά = τα γραμματικά σκαλίσματα των ιερέων ή στα ιερά. Η ιερατική γραφή (ιερογλυφικά) είναι και αυτή γραφή φωνητική, κάτι  ως και η σφηνοειδής γραφή, η γραφή με φοινικικούς χαρακτήρες κ.α.  Απλά, επειδή στα ιερογλυφικά τα γράμματα είναι εικόνες ζώων, δίδεται η εντύπωση ότι η γραφή αυτή είναι ιδεογραφική, ενώ δεν είναι. Επιγραφή με ιερογλυφικά. ΟΜΠΟΣ, KAWN UMBU Επιγραφή με ιερογλυφικά και Ελληνικά επί εποχής Πτολεμαίου (Μουσείο Αλεξάνδρειας) Το σύστημα γραφής (η γραμματική) της ιερατικής γραφής (ιερογλυφικών) Στην ιερατική αιγυπτιακή γραφή, ιερογλυφικά: Α) Οι πρότυπες λέξεις και το σχήμα των γραμμάτων του αλφάβητου (βλέπε πίνακα) έχει ως εξής: Α = αετός, Β = πόδι, D = χείρα, F = φίδι,  m =  κουκουβάγια, Λ = λιοντάρι…  ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΙΕΡΑΤΙΚΗΣ Β) Οι λέξεις γράφονται είτε σε οριζόντιες γραμμές είτε σε κάθετες στήλες, ανάλογα με το τι βολεύει, από δεξιά προς αριστερά, δηλαδή αντίθετα ως προς την ελληνική, χωρίς κενό μεταξύ τους. Γ) Στο αλφάβητο υπάρχουν γράμματα μόνο για τα σύμφωνα (ως σύμφωνα λογίζονται και τα συμπλέγματα:μπ, ντ, γκ, κσ = λατινικά b, d, g , χ)  και τα μακρά φωνηέντα (για τις περιπτώσεις που έχουμε δυο αα, εε… όπως π.χ. στις λέξεις: Αβραάμ, Βηθλεέμ, Σιιν, Σουουν,…) μετά από σύμφωνο, καθώς και για κάποιες συλλαβές και λέξεις (κάτι όπως στην ελληνική τα: δρ = διδάκτωρ,  κ. = κύριος, + = ιερέας…), για λόγους εξοικονόμησης γραφικής ύλης, που παλιά ήταν δυσεύρετη. Τα βραχέα φωνηέντα (= όταν έχουμε μόνο ένα α, ε, ο, ι, ου μετά από σύμφωνο) γράφονται με σημεία, δηλαδή με πιο μικρά γράμματα σε σχέση ως προς τα άλλα, που μπαίνουν πάνω ή κάτω από τα σύμφωνα που προφέρονται με φωνήεν. Για παράδειγμα οι λέξεις: Αβρ-αά-μ, Ισ-αά-κ, δ-ιι-στάμεθα… θα γραφόταν κάπως έτσι: βρ-μ, σ-κ, δ-στμθ   (Στη θέση της παύλας το ανάλογο γράμμα για τα μακρά φωνήεντα και στη θέση των ελληνικών συμφώνων τα αντίστοιχα αιγυπτιακά). Ειδικότερα: Αν η λέξη που πάμε να γράψουμε αρχίζει από σύμφωνο, τότε στην αρχή της γράφουμε το ανάλογο σύμφωνο και ακολούθως προσθέτουμε – γράφουμε τα άλλα σύμφωνα  και τα μακρά φωνήεντα της λέξης, αν έχει. Δηλαδή, αν μετά από κάποιο σύμφωνο ακολουθούν δυο αα, τότε μπαίνει το άλεφ, αν ακολουθούν δυο ιι ή εε μπαίνει το γιοντ και αν ακολουθούν δυο οο ή ουου μπαίνει το αϊγιν. Για παράδειγμα η λέξη ΚΡΑΣΑΝΑΚΗΣ θα γραφόταν κάπως έτσι ΚΡΣΝΚΣ και η λέξη ΒΑΑΛ θα γραφόταν κάτι ως θα γράφαμεΒ<Λ όπου < = ΑΑ.  Αν η λέξη που πάμε να γράψουμε αρχίζει από φωνήεν, αρχίζουμε τη γραφή της λέξης  με το γράμμα άλεφ, άσχετα με το τι φωνήεν έχουμε εκεί (αν έχουμε αρχάριο μαθητή, βάζουμε και πάνω από τοάλεφ και το σημείο του συγκεκριμένου φωνήεντος) και ακολούθως γράφουμε τα σύμφωνα και τα μακρά φωνήεντα της λέξης, αν έχει. Για παράδειγμα η λέξη ΑΜΥΝΑ θα γραφόταν κάπως έτσι <ΜΝ και η λέξη ΙΣΑΑΚ = <Σ<Κ όπου < = ι & αα Γ) Στη γραφή υπάρχουν γράμματα και για πολλές συλλαβές και λέξεις, τα οποία  είναι κάτι όπως στην ελληνική τα: δρ = διδάκτωρ,  κ. = κύριος, + = ιερέας…  Επίσης στη γραφή και για διάκριση κάποιων ομοήχων λέξεων ακολουθούνται διάφορα τεχνάσματα, όπως τα εξής: α) Τα κύρια ονόματα: Νίκη,  Αγαθή, Κρασανακης …  μπαίνουν μέσα σε τετράγωνο,  για τη διάκρισή τους από τα ομόηχα κοινά, κάτι που στην ελληνική  γίνεται με τα  κεφαλαίο και μικρά γράμματα, π.χ. νίκη & Νίκη, αγαθή & Αγαθή… Αιγυπτιακά ΑΛΕΚΣΝΤΡΣ = Αλέξανδρος β) Υπάρχουν προσδιοριστικά γράμματα, κάτι ως το: + Νκς = Δεσπότης Νίκος,  και τα επίθετα-ιδιότητες γράφονται συντετμημένα, κάτι ως τα σημερινά: κ. Νκ  = Κυρία Νίκη, π. Νκς = παπάς Νίκος,  Σημειώνεται ότι: Α) Τα  γράμματα για τα βραχέα φωνήεντα  (ταν εχουμεμονο ένα α, ε, ο… μετα από συμφωνο) στην αιγυπτιακή γραφή είναι πολύ μικρότερα από αυτά των συμφώνων και γι αυτό λέγονται και σημεία. Τα σημεία αυτά μπαίνουν πάνω ή κάτω από τα γράμματα των συμφώνων που έχουν φωνήεν. Ωστόσο τα σημεία αυτά μπαίνουν μόνο όταν το κείμενο είναι για ποίηση ή για αρχάριους μαθητές – ο λόγος και για τον οποίο αυτά δεν φαίνονται στις αρχαίες αιγυπτιακές επιγραφές. Μάλιστα, επειδή στην αιγυπτιακή γραφή παραλείπεται η τοποθέτηση των σημαδιών για τα βραχέα φωνήεντα για λόγους εξοικονόμησης γραφικής ύλης (ή κάτι ως κάνουμε στην ελληνική είτε με την παράληψη του τονικού σημαδιού, όταν γράφουμε με κεφαλαία είτε ως κάνουμε με τα πρβ,= παράβαλε, μ.Χ. = μετά Χρηστό …),  σήμερα δεν μπορούμε να δούμε πώς ακριβώς προφέρονταν οι λέξεις που βλέπουμε γραμμένες στις αρχαίες επιγραφές με ιερογλυφικά, επειδή δεν έχουμε ακούσει την προφορά τους, ώστε να εικάσουμε ποια φωνήεντα έχει η κάθε μια γραπτή λέξη. 2) Οι αιγυπτιακές γραφές (ιερατική και δημοτική), καθώς και οι σημιτικές γραφές (φοινικική, εβραϊκή,αραμαϊκή, αραβική κ.τ.λ.) έχουν σχεδόν τον ίδιο μηχανισμό γραφής. Διαφέρουν  βασικά μόνο στο σχήμα των σημείων και γραμμάτων τους, καθώς και στο ότι η ιερατική αιγυπτιακή γραφή χρησιμοποιεί επιπλέον προσδιοριστικά σύμβολα, για να διακρίνει κάποιες ομάδες λέξεων ή κάποιες ομόηχες λέξεις.   3) Τα φοινικικά και αιγυπτιακά γράμματα «alef, ayin, yiod» είναι άσχετα με τα ελληνικά άλφα, όμικρο ύψιλοου, ιώτα, αφού στην ελληνική δεν υπάρχουν μακρά, βραχέα και δίχρονα φωνηέντα. Τα γράμματα άλεφ, γιοντκαι αϋγιν στις σημιτικές γραφές λέγονται και δίχρονα, επειδή αυτά πολλές φορές με  ενδεικτικό σημάδι παριστάνουν – προφέρονται άλλοτε ως δυο αα, ιι, οο/ουου και άλλοτε ως ένα: α, ι/ε, ο/ου. Δηλαδή είναι κάτι (όχι όμως το ίδιο) όπως τα ελληνικά αι = ε & αϊ, οι = ι & οϊ… Η γραφή του κύριου ονόματος ΚΡΑΣΑΝΑΚΗΣ με ιερατικούς χαρακτήρες Η ιερατική γραφή για λόγους βραχυγραφίας χρησιμοποιεί και τα συλλαβογράμματα που βλέπουμε εδώ    Το είδος των γραμμάτων της ιερατικής γραφής (ιερογλυφικών) Τα σύμβολα (γράμματα) στην αιγυπτιακή ιερατική γραφή χωρίζονται από τους σημερινούς γλωσσολόγους σε τέσσερις κατηγορίες, τις εξής: α) Τα σύμβολα που παριστούν τα σύμφωνα και τα μακρά φωνήεντα (alphabetic signs) των λέξεων. Τα γράμματα αυτά βλέπε στο ιερογλυφικό αλφάβητο. Για τα βραχέα φωνήεντα  (τους φθόγγους α, ε, ο, ι, ου) υπάρχουν σημεία, δηλαδή πιο μικρά γράμματα, που όμως αυτά δεν εμφανίζονται στο αλφάβητο, επειδή αυτά συνηθίστηκε, κακώς, να χρησιμοποιούνται μόνο από τους αρχάριους μαθητές. Η αιτία που δεν γράφονται τα γράμματα αυτά  ήταν για εξοικονόμηση γραφικής ύλης. Να μη παίρνει μεγάλες διαστάσεις το κείμενο. β)  Τα σύμβολα που παριστούν κάποιες συγκεκριμένες  συλλαβές (τις: ουρ, μαν, νεμπ,… βλέπε σε σχετικό πίνακα ), είτε για λόγους συντομογραφίας είτε για λόγους ειδικής προφοράς. Είναι κάτι, όπως τα συλλαβογράμματα: γιο, για, …  στο ρώσικο αλφάβητο. γ) Τα σύμβολα που παριστούν λέξεις για λόγους βραχυγραφίας (= σημεία λέξεων, Word signs), κάτι όπως γίνεται και σήμερα με τις λέξεις που πολυχρησιμοποιούνται ή που επαναλαμβάνουμε πολλές φορές στο λόγο ή το κείμενό μας, δηλαδή τα:  δρ = δραχμή, $ = δολάριο, & = και,…. δ) Τα σύμβολα που καθορίζουν – αποσαφηνίζουν το είδος μιας λέξης (Determinatives). Είναι κάτι σχετικό με τα κεφαλαία και μικρά γράμμα, καθώς και τα ομόφωνα φωνήεντα Ω & Ο, Η & Υ & Ι… που υπάρχουν στην ελληνική γραφή. Όπως σήμερα στην αγγλική κάποιες λέξεις παίρνουν επιπλέον γράμμα ή γράμματα για διάκρισή τους από άλλες ομόηχες, πρβλ π.χ.: το & το(ο) & τ(w)o… κάπως έτσι έκαναν και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Απλώς εδώ τα γράμματα που έμπαιναν επιπλέον δεν ήσαν του αλφάβητου, αλλά άλλα και συνάμα έμπαιναν με άλλη λογική. Στην ιερατική γραφή βάζοντας  π.χ.  πριν από ένα όνομα το σχήμα μιας κορώνας ή το ιδεόγραμμα του βασιλιά, αυτό σημαίνει ότι το όνομα αυτό είναι βασιλέως. Ομοίως βάζοντας μπροστά από μια ομόηχη λέξη το ιδεόγραμμα ανθρώπου, αυτό έδειχνε ότι αυτή σημαίνει τώρα άνθρωπο, ουσιαστικό, αντίθετα βάζοντας το ιδεόγραμμα ενός τυλιγμένου παπύρου, αυτό έδειχνε ότι τώρα η λέξη σημαίνει αφηρημένη έννοια, βάζοντας το ιδεόγραμμα ενός τεντωμένου χεριού έδειχνε ότι η λέξη τώρα  σημαίνει ενέργεια, δηλαδή είναι ρήμα κ.τ.λ.   Πιο απλά, στην ιερατική γραφή, όπως σήμερα γράφουμε τους τίτλους και τα αξιώματα με βραχυγραφία ή με ιδεόγραμμα πριν από τα ονόματα, π.χ.:   + Κόκας = αιδεσιμότατος Κόκας, β. Κόκας = βασιλιάς Κόκας, δρΚόκας = διδάκτωρ Κόκας, πφ Κόκας = προφέσορας Κόκας, κ. Κόκας = κύριος Κόκας………... κάπως έτσι γινόταν και στην ιερατική αιγυπτιακή γραφή, μόνο που εδώ τα : +, β, δρ…  είναι ιδεογράμματα. Ο τρόπος γραφής στην Ιερογλυφική γραφή 1. Στην αιγυπτιακή γραφή, για να δικρίονται π.χ. τα ρήματα από τις άλλες λέξεις  βάζουμε μπροστά από τη γραπτή λέξη ρήμα ένα προσδιοριστικό σύμβολο, που είναι κάτι ως βάζουμε το γράμμα ω αντί του ο στην ελληνική, πρβ: ΚΑΛΟ & ΚΑΛΩ. Ομοίως γίνεται και στα άλλα μέρη λόγου με ανάλογα σύμβολα, που είναι κάτι ως γίνεται π.χ. στην ελληνική με τα: + Γιωργης = παπας Γιωργης, κ. Νικος = κύριος Νικος , $100 = εκατό δολάρια… Ομοίως, για να διακρίνουμε εδώ τα κύρια ονόματα από τα κοινά και τις άλλες λέξεις  γράφουμε τα κύρια ονόματα μέσα σε τετράγωνο, κάπως έτσι: ΑΛΕΚΣΝΤΡΣ = Αλέξανδρος Δηλαδή βάζοντας οι Αιγύπτιοι τα ονόματα των κυρίων προσώπων μέσα σε τετράγωνο για διάκρισή τους από τα κοινά και  τις κοινές λέξεις ήταν κάτι ως γράφουμε με κεφαλαίο γράμμα το αρκτικό γράμμα των κυρίων ονομάτων στην ελληνική γραφή, πρβ π.χ.: αγαθή και κ. Αγαθή. Την αιγυπτιακή τεχνική γραφής αντέγραψαν οι Φοίνικες, οι Εβραίοι κ.α. Απλώς οι Φοίνικες άλλαξαν τη μορφή (το σχήμα) των γραμμάτων, για να είναι πιο εύκολη η καταγραφή τους. Στην αιγυπτιακή γραφή  τα γράμματα είναι σχεδόν πιστές εικόνες διάφορων όντων (αετού, λιονταριού κ.τ.λ.) και  στη φοινικική  απλώς το περίγραμμα (σκίτσο) κάποιων διαφόρων όντων. (Περισσότερα βλέπε πιο κάτω ) 2. Στην ιερατική και δημοτική γραφή τα γράμματα των βραχέων φωνηέντων μπαίνουν πάνω από τα σύμφωνα, πρβ π.χ. τη λέξη ΤΑΣΑ που γράφεται ως εξής στην ιερατική γραφή: = TAΣΑ Ωστόσο, επειδή στις  επιγραφές με ιερατική γραφή δεν αναγράφονται τα βραχέα φωνήεντα, σήμερα δεν ξέρουμε πως ακριβώς ήταν και τα γράμματα τους. Υπολογίζεται, όμως, ότι οι φθόγγοι φωνήεντα γενικώς γράφονταν ως εξής:  = αα ή ουου ,              = α,  = @ =  Ο,              = ΟΥ   ή   = Ε ή Ι,       = σε βραχυγραφία  \ \ = ι ( χρησιμοποιούμενο στη τελευταία συλλαβή) Το όνομα ΕΛΛΑΣ με ιερογλυφικούς χαρακτήρες Εδώ το όνομα ΕΛΛΑΣ είναι γραμμένο με δυο λλ, όμως τα δυο ΛΛ, ΚΚ, ΣΣ… στις αιγυπτιακές και σημιτικές γραφές γράφονται μόνο, αν προφέρονται και τα δυο. Ομοίως στις γραφές αυτές δε λαμβάνεται υπόψη η ελληνική ορθογραφία, δηλαδή τα ο & ω, η & ει…. ΑΡΙΘΜΟΙ ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΩΝ . .1. . . .. .10. . .. .100. ... .1000 . .10,000. . . . . . . . .. .100,000. . . . . . . . .. .1,000,000 12,425 Birds  Ο αριθμός π.χ.:  = 1,246,323 ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΑ ΙΔΕΟΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΣΥΝΑΜΑ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Man, male. . . . . . . . . . . . . .Woman, female. . . . . . . . . . . . .       . . People. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Official, authority. . . . . . . . . . . . . . . King. . . . . . . . . . . . . . . . .Force, effort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Child, young. . . . . . . . . . . . . . . . . . Enemy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Praise . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lie down, death, bury. . . . . . . . . . God. . . . . . . . . .Exalted person, the dead . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Village, town. . . . . . . . . . . Desert, foreign land. . . . . . . .           . . . Animal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bird. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Enemy . . . . . . . . . . . . . . .    . . . . . .Fish . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Water, liquid. . . . . . . . . . . . . . . . .Road. . . . . . . . .. . . . ... . . . . .Sky, above . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sun, light, time. . . . . . . . . . . . . . . .Stone. . . . . . . . . . .. . . . . .. . . . . . .Star. Στήλη Ροζέτας (The Rosetta Stone) Η ανάγνωσή των ιερογλυφικών έγινε για πρώτη φορά από το Σαμπολιόν το 1822. ΟΣαμπολιόν (Jean-Francois Champollion, 1790-1832) βοηθήθηκε σ’ αυτό από τη στήλη της Ροζέτας, η οποία περιείχε το αυτό κείμενο και στα ελληνικά και στα Αιγυπτιακά (ιερογλυφικά και δημοτική). Επί μ. Αλεξάνδρου και πριν η  ελληνική γλώσσα ήταν διεθνής (Ελληνιστική περίοδος  323 π.Χ. - 31 π.Χ.) και πολλές πινακίδες τότε είχαν  γραφεί δίγλωσσα, όπως π.χ. η στήλη της Ροζέτας με ελληνικά  και αιγυπτιακά, η επιγραφή Ράμπαδ στο 'Αλεπ με ελληνικά, συριακά, και αραβικά, η επιγραφή Αρράνστο Αουράν με ελληνικά και αραβικά...  κ.α. Β. Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΓΡΑΦΗ Στη δημοτική αιγυπτιακή γραφή (= το δεύτερο στάδιο από τα δυο της αιγυπτιακής)  ο τρόπος (μηχανισμός, σύστημα γραφής) παραμένει περίπου ο ίδιος με αυτό της ιερατικής (δηλαδή και εδώ γράφονται μόνο τα σύμφωνα και τα μακρά φωνήεντα) και απλώς τώρα αφενός καταργήθηκαν τα προσδιοριστικά σύμβολα και αφετέρου τα γράμματα δεν είναι πλέον πιστές εικόνες όντων, όπως ήταν  πριν, αλλά το  απλουστευμένο περίγραμμα (ιδεόγραμμα) τους, κάτι ως τη φοινικική γραφή. ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ Πίνακας με το αλφάβητο της δημοτικής αιγυπτιακής γραφής, ο οποίος δείχνει παράλληλα και πως προήλθαν τα γράμματα της  γραφής αυτής από αυτά της ιερατικής γραφής ( ιερογλυφικών) ΔΕΙΓΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΓΡΑΦΗΣ ΜΕ ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΓΡΑΦΗ Meydum, Αίγυπτος 4th Δυναστεία,  2600 π.Χ.  ΠΗΓΗ:http://www.krassanakis.gr/hieroglyphics.htm