ΒΕΛΛΕΡΟΦΟΝΤΗΣ

Ο Βελλεροφόντης, ή Βελλεροφών, είναι ήρωας της Ελληνικής μυθολογίας-παραδοσης. Αναφέρεται ως υιός του βασιλέα της Κορίνθου (ή Εφύρας) Γλαύκου (και επομένως έγγονος του Σίσυφου) και της Ευρυνόμης (θυγατέρας του Νίσου, βασιλέα των Μεγάρων). Μετά τον φόνο του

Βέλλερου εξορίζεται από την Κόρινθο και καταφεύγει στην γειτονική Τίρυνθα, στην αυλή του βασιλέα Προίτου. Εκεί η βασίλισσα Σθενέβοια (ή Άντεια) τον ερωτεύεται. Ο Βελλεροφόντης την αποκρούει και εκείνη τον κατηγορεί στον σύζυγό της. Θέλοντας να τον απομακρύνει από την Τίρυνθα, ο βασιλέας Προίτος τον αποστέλλει στον πεθερό του Ιοβάτη, βασιλέα της Λυκίας στη Δυτική Μικρά Ασία (έχοντας ένα κλειστό γράμμα από τον Προίτο, στο οποίο ο αποστολέας παράγγειλε στον αποδέκτη να φονεύσει τον φέροντα).

Τότε ο βασιλέας Ιοβάτης του αναθέτει τρεις επικίνδυνες αποστολές:

1. Να αντιμετωπίσει τους Σόλυμους (ληστρικό λαό, στα ανατολικά σύνορα του βασιλείου της Λυκίας). Αυτοί κατατροπώθηκαν από τον ήρωα.
2. Να αντιμετωπίσει τις Αμαζόνες (τον θρυλικό πολεμοχαρή λαό της Μικράς Ασίας που τον αποτελούσαν μόνον γυναίκες). Επίσης και αυτές συνετρίβησαν.
3. Να αντιμετωπίσει την Χίμαιρα (φοβερό διπλοειδές τέρας που το εμπρόσθιο μέρος του ήταν λέοντας και το οπίσθιο ήταν δράκοντας). Ο Βελλερεφόντης ιππεύοντας τον Πήγασο (πτερωτό ίππο από την πηγή Πειρήνη της Κορίνθου) κατάφερε να την φονεύσει.

Τέλος αφού εξόντωσε και επιφανείς Λύκιους που του έστησαν ενέδρα (με διαταγή του Ιοβάτη) επέστρεψε θριαμβευτής στην Λυκία όπου ο βασιλέας αναγκάστηκε να του προσφέρει τη θυγατέρα του Αμφίκλεια (ή Φιλονόη) ως σύζυγο καθώς και τη διαδοχή του βασιλείου.

Πλήρης από έπαρση για τη δύναμή του, ο Βελλεροφόντης αποφασίζει με το φτερωτό άλογό του να ανέβει στον ουρανό (ή στον Όλυμπο) και να ανακαλύψει την κατοικία των θεών. Τότε ο Δίας, εξοργισμένος από το θράσος του, του έριξε κεραυνό με αποτέλεσμα ο Βελλεροφόντης να πέσει από το άλογό του και να μείνει ανάπηρος, χάνοντας τόσο τη βασιλική αρχή όσο και τον Πήγασο (που του «τον πήραν οι θεοί»).

Ο ήρωας εγκαταλείπει τη Μικρά Ασία και επιστρέφει στην Ελλάδα όπου περιπλανάται φτωχός και δυστυχισμένος. Σύμφωνα με μία ασαφή αναφορά στην Ιλιάδα, καταφεύγει στην Καλυδώνα (ενδεχομένως λίγο πριν τον θάνατό του) όπου φιλοξενείται από τον βασιλέα Οινέα. Από τη σύζυγό του Αμφίκλεια αποκτάει δύο γιούς: τον Ιππόλοχο και τον Ίσανδρο.

ΙΛΙΑΔΟΣ [Ραψωδία  Ζ, στ. 144 κ.ξ.]

Τα επίθετα που χρησιμοποιεί ο Ομηρος για να αναφερθεί στονΒελλεροφόντη είναι ενδεικτικά της σημασίας του ανδρός:

αμύμων = άμωμος # έξοχος # περίφημος # ξεχωριστός # διακεκριμένος

δαϊφρων = φρόνιμος από μάθηση # έμπειρος #  πεπειραμένος # φρόνιμος # συνετός # έμπειρος στα πολεμικά

Επίσης σχετικά με το όνομα του απογόνου του Βελλεροφόντη,ΓΛΑΥΚΟΥ :

Γλαύκος = [επίθετο τρικατάληκτο – αιολικός τύπος της λέξηςγλαυκός – ] = γαλανός λαμπερός # που έχει το χρώμα του καθαρού ουρανού # κυανός # γαλάζιος # γαλανός # καταγάλανος # ολογάλανος # γαλαζοπράσινος # φεγγοβόλος # ουρανής # γαλανομάτης # φωτεινός # αγλαός

[Στην ΡΑΨΩΔΙΑ Ξ, στ. 426, αναφερόμενος στον Γλαύκο, ο Ομηρος λέει: Γλαῦκος ἀμύμων]

χίμαιρα

Ο Ομηρος, με την ευκαιρία της συνάντησης πάνω στη μάχη τουΓλαύκου [ενας από τους 2 αρχηγούς των Λυκίων] και τουΔιομήδη [αρχηγού των Αργείων], μας λέει με το στόμα τουΓλαύκου,  εγγονού του Βελλεροφόντη, πως στον μυχό του Άργους, [Αργολικός κόλπος] ήταν, πολύ παλιά, η πόληΕΦΥΡΑ [Ραψωδία Ζ, στ. 152], απ’ όπου ξεκίνησε η οικογένειά του.

ἔστι πόλις Ἐφύρη μυχῷ Ἄργεος ἱπποβότοιο,

ἔνθα δὲ Σίσυφος ἔσκεν, ὃ κέρδιστος γένετ᾽ ἀνδρῶν,

Σίσυφος Αἰολίδης·

Υπάρχει πόλις Έφυρα στον ΜΥΧΟ του ιπποτρόφου Άργους

κι είχε τον εξυπνότερο απ’ όλους τους ανθρώπους,

τον Αιολίδη Σίσυφον

[Ζ, 152-154]

Απολλόδωρος : [Β 1,2]

Ἄργος δὲ λαβὼν τὴν βασιλείαν ἀφ᾽ ἑαυτοῦ τὴν Πελοπόννησον ἐκάλεσεν Ἄργος, καὶ γήμας Εὐάδνην τὴν Στρυμόνος καὶ Νεαίρας ἐτέκνωσεν Ἔκβασον Πείραντα Ἐπίδαυρον Κρίασον, ὃς καὶ τὴν βασιλείαν παρέλαβεν.

Συνήθως γίνεται το λάθος να συγχέεται αυτή η ΕΦΥΡΑ, η πόλη του Σισύφου, με την Κόρινθο. Όμως αυτήν την αναφέρει ο Όμηρος με το όνομά της,  ΚΟΡΙΝΘΟΣ [Ραψωδία Β, στ. 570‘ ἀφνειόν τε Κόρινθον’] και την περιλαμβάνει στο βασίλειο του Αγαμέμνονα, στην επικράτεια των Μυκηνών. Ενώ  αναφερόμενος στον Σίσυφο λέει ΕΦΥΡΑ. Πρόκειται λοιπόν για 2 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ πόλεις.

Η ρίζα της λέξεως ΕΦΥΡΗ [εκτός από το ‘εύκολο’ ΓΕΦΥΡΑ] πρέπει να βρίσκεται στην λέξη ΦΥΡΚΟΣ = οχύρωμα # οχυρή θέση # περιχαράκωμα # τείχιση # τείχος, και ΦΥΡΚΟΡ = οχύρωμα.

ΕΦΥΡΑ = ΟΧΥΡΟ [ΕΧΥΡΑ ίσως κάποτε].

Ο Όμηρος ήδη μας έχει αναφέρει, στον Κατάλογο, δύο μόνο πόλεις που είναι οχυρωμένες.

Τίρυνθά τε τειχιόεσσαν  [Ιλιάδα, Ραψωδία Β, 559] είναι η πρώτη.

Μια άλλη πόλη, στην οποία δίνει ο Όμηρος το ίδιο επίθετο,  είναι η  ΓΟΡΤΥΝΑ [Ραψωδία Β, στ. 646] στην Κρήτη. [Γόρτυνά τε τειχιόεσσαν]. Η Γόρυνα είχε επί το πλείστον εχθρικές σχέσεις με την Κνωσό.

Στον μυχό του Αργολικού κόλπου, σήμερα,  είναι η πόληΝαύπλιο, δίπλα στην αρχαία Τίρυνθα.

Ο Προίτος  αναφέρεται  πως ‘ΤΕΙΧΙΣΕ’ την Τίρυνθα. Έφερε, λέει,  τους ΚΥΚΛΩΠΕΣ από την Λυκία, και αυτοί με την τεράστια δύναμή τους κατάφεραν να φτιάξουν τα τείχη της πόλης.

Τίρυνθά τε τειχιόεσσαν

γράφει  ο Όμηρος [Ιλιάδα, Ραψωδία Β, 559]

Η Τίρυνς ήταν περίφημη για τα ‘κυκλώπεια’ τείχη της.

Όμως το ότι ο Σίσυφος ήταν ο βασιλιάς στην Τίρυνθα [Εφύρα]πριν να έρθει ο Προίτος εκεί,  το ότι  ο Σίσυφος είναι γιος του Αιόλου, γένος από το οποίο προέρχονται και οι Αιολείς της Βοιωτίας, το ότι στον Ορχομενό – όπου κατοίκησαν αργότερα απόγονοι του Σίσυφοι υπάρχει  ο ‘κυκλώπειος’  Θησαυρός του  Μινύα, και ο τάφος του Ορχομενού, και τέλος η σοφίατου αλλά ακόμη και η ‘τιμωρία’ που του επέβαλλε ο Δίας στον Άδη, να κουβαλά δηλαδή μια ΠΕΤΡΑ συνεχώς, δείχνουν σαφώς πως ήταν ΑΥΤΟΣ εκείνος που τείχισε την Τίρυνθα [ονομαζόμενη στην εποχή του, ΕΦΥΡΑ].

Για τον λόγο αυτό στάλθηκε ο  Προίτος  από τον Ιοβάτη με  ΣΤΡΑΤΟ από την Λυκία για να καταλάβει την πόλη! Λύκιοι ισως ήλθαν αλλά ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΟΥΝ ότι μπορούσαν από την άμυνα της πόλης… Ίσως αργοτερα να διόρθωσαν τις ζημιές που προξένησαν… Αυτό δεν σημαίνει όμως πως αυτοί έφτιαξαν τα τείχη.

Αν προχωρήσουμε λίγο τη σκέψη μας θα μπορούσαμε να πούμε πως, επί της πρώτης άφιξης του Δαναού, για να αναγκάσουν τους κατοίκους να παραδοθούν ΣΤΕΡΕΨΑΝ τα νερά ή ίσως και τα δηλητηρίασαν… Γι’ αυτό και η αναφορά στην Αμυμώνη που έψαχνε για πηγή…  Η Αμυμώνη, η ξεχωριστή…

Αυτή είναι συνήθης πρακτική της πολιορκίας. Να θυμηθούμε επίσης πως και ο Κάδμος, όταν ήρθε στην Θήβα, το πρώτο που έκανε ήταν να ‘σκοτώσει’ τον δράκοντα που φύλαγε την πηγή του Άρη… [Αν δείτε τον χάρτη, πάνω από τον Ξάνθο ποταμό της Λυκίας είναι το όρος ‘Κάδμος’]

Η μοναδική άλλη πόλη, στην οποία δίνει ο Όμηρος το ίδιο επίθετο (δύο είναι μόνο),  είναι η  ΓΟΡΤΥΝΑ [Ραψωδία Β, στ. 646] στην Κρήτη. [Γόρτυνά τε τειχιόεσσαν]. Η Γόρυνα είχε επί το πλείστον εχθρικές σχέσεις με την Κνωσό.

Ο παππούς του Βελλεροφόντη, Σίσυφος Αιολίδης, ήταν ο ‘κέρδιστος’ μεταξύ των ανθρώπων, λέει ο Ομηρος [Ζ, 153].

ΚΕΡΔΙΣΤΟΣ = φρόνιμος # πολύ συνετός # ωφελιμότατος # πανούργος πολύ

ΣΙΣΥΦΟΣ = ο πολύ σοφός

Σε αντίθεση, η λέξη ΠΡΟΙΤΟΣ = ρυπαρός # λερωμένος

Ο ένας γιος του Σίσυφου είναι ο ΓΛΑΥΚΟΣ, ο πατέρας του Βελλεροφόντη.

Οι άλλοι γιοι του Σισύφου, μετά την κατάλυση του κράτους τους,  καταφεύγουν στην ΒΟΙΩΤΙΑ, άλλοι κοντά στον θείο τους, τον Αθάμαντα, και άλλοι στον Ορχομενό. Εκεί κοντά υπάρχει και η ακρόπολη Γλά.

ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ ΙΧ, 34, 6-10Ο ΑΘΑΜΑΣ επειδή δεν ήξερε αν ο άλλος του γιος, ο ΦΡΙΞΟΣ ζούσε ή είχε πεθάνει, υιοθέτησε τον ΑΛΙΑΡΤΟ και τον ΚΟΡΩΝΟ, γιους του ΘΕΡΣΑΝΔΡΟΥ, του γιου του ΣΙΣΥΦΟΥ.

Όταν πήγε στον Ετεοκλή [ο οποίος ήταν στον Ορχομενό], ο Άλμος, ο [άλλος] γιος του Σίσυφου, του παραχώρησε για εγκατάσταση μικρό μέρος της χώρας. Τότε μια κώμη πήρε το όνομα ΑΛΜΩΝΕΣ, από αυτόν τον ΑΛΜΟ. Αργότερα επικράτησε να ονομάζεται η κώμη ΟΛΜΩΝΕΣ.

ΚΕΦ. 36.

Μετά τον θάνατο του ΕΤΕΟΚΛΗ η βασιλεία περιήλθε στην γενιά του Αλμου. Ο ίδιος ο Αλμος είχε κόρες την Χρυσογένεια και την Χρύση. Από την Χρύση και τον ΑΡΗ  υπάρχει παράδοση πως γεννήθηκε ο ΦΛΕΓΥΑΣ, ο οποίος έγινε βασιλιάς, επειδή ο Ετεοκλής πέθανε χωρίς παιδιά. Την χώρα που ονομαζόταν έως τότε ΑΝΔΡΗΙΣ, την μετονόμασαν σε ΦΛΕΓΥΑΝΤΙΔΑ.

Επειδή ο Φλεγύας δεν είχε παιδιά, πήρε τη βασιλεία ο ΧΡΥΣΗΣ, γιος της κόρης του ΑΛΜΟΥ Χρυσογένειας και του Ποσειδώνα. Γιος του Χρύση αυτού ήταν ο ΜΙΝΥΑΣ, από τον οποίο οι υπήκοοί του πια  λέγονται ΜΙΝΥΕΣ. Ο Μινύας είχε τόσα πολλά έσοδα ώστε να ξεπεράσει σε πλούτο όλους τους προηγουμένους του. Και θησαυροφυλάκιο έκτισε ο Μινύας, πρώτος απ’ όσους ξερουμε, για να αποθέσει τα πλούτη του [οὐδ᾽ ὅσ᾽ ἐς Ὀρχομενὸν ποτινίσεται = και όσα πλούτη συρρέουν στον Ορχομενόν Ιλ. Ραψωδία Ι, σ. 381]. Οι Έλληνες είναι όπως φαίνεται δεινοί να λογαριάζουν περισσότερο τα αξιοθαύμαστα που υπάρχουν έξωαπό τη χώρα τους και όχι του τόπου τους. Έτσι διακεκριμένοι συγγραφείς περιέγραψαν λεπτομερέστατα τις πυραμίδες των Αιγυπτίων, ενώ δεν έκαναν τον παραμικρό λόγο για τον θησαυρό του Μινύα και για τα τείχη της Τίρυνθας που είναι εξίσου αξιοθαύμαστα.

Γιος του Μινυα ήταν ο ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ, επί της βασιλείας του οποίου πήρε το όνομά της η πόλη Ορχομενός, και οι κάτοικοί του Ορχομένιοι, οι οποίοι όμως εξακολούθησαν να λέγονται και Μινύες για να ξεχωρίζουν από τους Ορχομένιους της Αρκαδίας. Σε αυτόν τον Ορχομενό, όταν ήταν βασιλιάς, ήρθε από το Άργος ο ΥΗΤΤΟΣ, εξόριστος για τον φόνο του Μολούρου, γιου του Αρίσβαντα, που ο Ύηττος τον είχε σκοτώσει, όταν τον έπιασε με την νόμιμη σύζυγό του. Ο Ορχομενός του παραχώρησε το μέρος της χώρας του που βρίσκεται στη σημερινή κώμη Υηττο, και στην περιοχή. Ο Ύηττος αυτος είναι ο πρώτος γνωστός άνθρωπος που τιμώρησε την ΜΟΙΧΕΙΑ.

Αργότερα, όταν ο ΔΡΑΚΩΝ έγινε θεσμοθέτης στην ΑΘΗΝΑ, ένας από τους νόμους που έγραψε κατά τη διάρκεια της αρχής του, όριζε να αθωώνεται όποιος εγκληματεί τιμωρώντας μοιχό. Το κύρος των Μινυών ήταν ήδη τόσο μεγάλο, ώστε ο ΝΗΛΕΑΣ, ο γιος του Κριθέα, βασιλιάς της ΠΥΛΟΥ, πήρε γυναίκα από τον Ορχομενό, την Χλώρι, κόρη του Αμφίονα, του γιου του Ιασίου.

ΚΕΦ. 37

Αλλά ήταν μοιραίο να χαθεί και του Άλμου η γενιά. Ο Ορχομενός δεν είχε αφήσει παιδί και η βασιλεία περιήλθε στον ΚΛΥΜΕΝΟ, γιο του ΠΡΕΣΒΩΝΑ, γιου του ΦΡΙΞΟΥ. [Αιολίδες,  από την γενιά του Αθάμαντα]

Παιδιά του Κλύμενου ήταν: ΕΡΓΙΝΟΣ, Στράτιος, Άρρων, Πύλεος, και Αζεύς…

Από αυτά που γράφει ο Παυσανίας, μαθαίνουμε τα εξής σημαντικά:

1. Η Συνέχεια [στην Ελλάδα] της οικογένειας του Σισύφου, ήταν οι ΜΙΝΥΕΣ του Ορχομενού.
2. ΣΥΓΚΡΙΝΟΝΤΑΙ κατασκευαστικά :

α) τα τείχη της ΤΙΡΥΝΘΑΣ,

β) ο  ΘΗΣΑΥΡΟΣ του Μινύα, αλλά και

γ) οι Πυραμίδες της Αιγύπτου.

3. Οι Αιολίδες τιμωρούσαν την ΜΟΙΧΕΙΑ.

Ο Σίσυφος ανάγει την γενεαλογία του στον Αίολο, Έλληνα, Δευκαλίωνα, Προμηθέα, Ιαπετό, Ουρανό.

Ένας αδελφός του Σίσυφου ήταν ο ΚΡΗΘΕΑΣ, παππούς του Ιάσονα, ο οποίος αναθράφηκε από τον Κενταυρο Χείρωνα, τον γιο της ΦΙΛΥΡΑΣ, βλ. 4ος Πυθικός Ύμνος Πινδάρου:

Ο Ιάσων λεει στον Πελία:

‘ΦΑΜΙ  ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΝ  ΧΙΡΩΝΟΣ  ΟΙΣΕΙΝ.  ΑΝΤΡΟΘΕ  ΓΑΡ  ΝΕΟΜΑΙ

ΠΑΡ  ΧΑΡΙΚ’ΛΟΥΣ  ΚΑΙ  ΦΙΛΥΡΑΣ ,  ΙΝΑ  ΚΕΝΤΑΥΡΟΥ  ΜΕ  ΚΟΥΡΑΙ   ΘΡΕΨΑΝ  ΑΓ’ΝΑΙ…’

Μετ.: «Λέγω πως θα φέρω  την διδασκαλία  του Χείρωνος. Διότι έρχομαι από την καλύβα του, από την Χαρικλώ και τηνΦιλύρα, όπου  οι αγνές  κόρες του Κενταύρου με ανάθρεψαν…»

Όπως έχει διαπιστωθεί, ο λόφος της Ακροναυπλίας ήταν κατοικημένος από το τέλος της Γ’ π.Χ. χιλιετίας.Ο Παυσανίας [2,2,2] γράφει πως στον ναό του Ποσειδώνος στην Κόρινθο ήταν οι τάφοι του Σισύφου αλλά και του ΝΗΛΕΩΣ. Του πατέρα του Νέστορα. Ο Σίσυφος δεν άφησε ούτε τον Νέστορα να δει το μνήμα του πατέρα του. Το κρατούσε κρυφό, και είπε ότι πρέπει να μείνει άγνωστο στον κόσμο. Τον δε τάφο του Σίσυφου λίγοι μόνο τον γνώριζαν.

[2] <τάφους δὲ> Σισύφου καὶ Νηλέως —καὶ γὰρ Νηλέα ἀφικόμενον ἐς Κόρινθον νόσῳ τελευτῆσαί φασι καὶ περὶ τὸν ἰσθμὸν ταφῆναι— οὐκ ἂν οἶδ᾽ εἰ ζητοίη τις ἐπιλεξάμενος τὰ Εὐμήλου· Νηλέως μὲν γὰρ οὐδὲ Νέστορι ἐπιδειχθῆναι τὸ μνῆμα ὑπὸ τοῦ Σισύφου φησί, χρῆναι γὰρ ἄγνωστον τοῖς πᾶσιν ὁμοίως εἶναι, Σίσυφον δὲ ταφῆναι μὲν ἐν τῷ ἰσθμῷ, τὸν δέ οἱ τάφον καὶ τῶν ἐφ᾽ αὑτοῦ Κορινθίων ὀλίγους εἶναι τοὺς εἰδότας.

Εκτός αυτών όμως υπήρχε και βωμός αφιερωμένος στους Κύκλωπες. [Βέβαια, δεν θα επρόκειτο για τους ‘Λυκίους’ Κύκλωπες του Προίτου…]

καὶ δὴ ἱερόν ἐστιν ἀρχαῖον Κυκλώπων καλούμενος βωμός, καὶ θύουσιν ἐπ᾽ αὐτῷ Κύκλωψι.

Ξαναγυρίζοντας στην Ιλιάδα και στον εγγονό του Σίσυφου,  στον Βελλεροφόντη,  μας  λέει ο Ομηρος,

τῷ δὲ θεοὶ κάλλός τε καὶ ἠνορέην ἐρατεινὴν ὤπασαν·

Κάλλος του δώσαν οι θεοί, χάριν ομού και ανδρείαν

[Z, 154]

Αλλά ο Προίτος,

ἐκ δήμου ἔλασσεν, ἐπεὶ πολὺ φέρτερος ἦεν,

Ἀργείων· Ζεὺς γάρ οἱ ὑπὸ σκήπτρῳ ἐδάμασσε.

Απ’ τ’ Άργος τον εξόρισεν ως ήτο ανώτερός του,

ότ’ είχ’ επάνω στον λαόν το σκήπτρο από τον Δία.

[Ζ, στ. 158-159]

Εδώ να σημειώσουμε πως ο Απολλόδωρος [Β,3,1] γράφει ότι οΒελλεροφόντης είχε ακουσίως σκοτώσει τον αδελφό του και γι’ αυτό μόνος του πήγε στον Προίτο να τον καθάρει του φόνου.

Είναι όμως λίγο δύσκολο να το πιστέψουμε αυτό,  εξαιτίας του ονόματος  του Προίτου [= ρυπαρός, λερωμένος].

Όταν δε οι κόρες του ιδίου [Προιτίδες] χρειάσθηκαν καθαρμό, τον ανέλαβε ο συγγενής του Βελλεροφόντη, ο Μελάμπους, γιος του Αμυθάωνα, γιου του Κρηθέα. Συμπεραίνουμε, λοιπόν,  πως ο Προίτος δεν ήταν το κατάλληλο άτομο για να κάνει  καθαρμούς…

Ο Βελλεροφόντης, κατηγορημένος για ‘ΜΟΙΧΕΙΑ’, [από την Αντεια, αν και η γενιά του καταδίκαζε μια τέτοια πράξη], φτάνει στην Λυκία  και στον βασιλιά της, τον Ιοβάτη.

[ΣΗΜΕΙΩΣΗ. Για ακριβώς το ίδιο πράγμα με τις ίδιες σκηνές, έχει κατηγορηθεί και ο αναφερόμενο στην Π. Διαθήκη ΙΩΣΗΦ !!!! ΣΗΦ – ΣΥΦ à ΣΙΣΥΦΟΣ. Εχει δηλαδή μεταφερθεί στην Π. Διαθήκη η ιστορία που περιγράφει ο Όμηρος για τον Βελλεροφόντη, αλλά του έδωσαν το όνομα του παππού του, ΣΙΣΥΦΟΥ. ΥΣΣΩΠΟΣ: Στα γαλλικά λέγεται ‘Ιερό φυτό’ και στα γερμανικά ‘Joseph’. Αραβικά ‘azzof’ = Ιερό φυτό].

Ο Βελλεροφόντης κρατάει μαζί του τα ‘λυγρά σήματα του Προίτου’ προς τον πεθερό του.

Ο ποταμός ΞΑΝΘΟΣ,  όπου πήγε ο Βελλεροφόντης [ὅτε δὴ Λυκίην ἷξε Ξάνθόν τε ῥέοντα – Ζ, 172], είναι απέναντι από τηνΡόδο [ανατολικότερα] ανάμεσα στο όρος Δαίδαλα και Μασικύτης. Ανατολικά τους, και πάνω στην στροφή της παραλίας βρίσκεται το όρος Σόλυμα [στον χάρτη Σουλμα].

Ο Ιοβάτης όταν διαβάζει το υποτιθέμενο ‘μήνυμα του Προίτου’, δεν τον σκοτώνει… Αλλά του αναθέτει 3 άθλους !

Να υποθέσουμε πως στις 9 ημέρες που τον φιλοξένησε μέχρι να ανοίξει το μήνυμα, κατάλαβε το ποιόν του ανθρώπου, γι’ αυτό δεν τόλμησε να τον σκοτώσει αμέσως;  Ίσως.

Ίσως όμως και να γνώριζε από πριν με ποιον είχε να κάνει,τίνος προγόνου ηταν ο Βελλεροφόντης, και γι’ αυτό τον λόγο ακριβώς του όρισε να τον απαλλάξει αυτός ο συγκεκριμένος από τα 3 κακά που τυραννούσαν την χώρα του.

1. Να σκοτώσει την Χίμαιρα, [3σώματο τέρας]
2. Να πολεμήσει τους Σολύμους, [γειτονικός λαός]

3 Να πολεμήσει τις Αμαζόνες [‘τας αντιανείρας’, όπως γράφει ο Ομηρος, Ζ, 186. Θυμίζουμε πως την σύζυγο του Προίτου την ονόμαζαν Άντεια, αλλά και την ΑΜΑΖΟΝΑ την οποία έφερε μαζί του ο ΘΗΣΕΑΣ, την ονόμαζαν ΑΝΤΙΟΠΗ – Παυσαν. 1, 2.1-].

Μιλώντας για την Χίμαιρα πρέπει να αναφέρουμε πως ο Ομηρος στην Ιλιάδα [Π, 328] γράφει ότι την είχε αναθρέψει οΑμισώδαρος.  Οι γιοι του Αμισωδάρου  είχαν πάρει μέρος στον Τρωικό πόλεμο μαζί με τον στρατό των Λυκίων, υπό τονΣαρπηδόνα. Ονομάζονταν Μάρις [ίσως το όνομα έχει σχέση με τη λέξη ‘Χίμαιρα’] και Ατύμνιος. Και τους δυο του σκότωσαν οι γιοι του Νέστορα, Αντίλοχος και Θρασυμήδης [βλ. Ιλιάδος Ραψωδία Π, στ. 327-329].

Ο Αντίλοχος όμως είχε προηγούμενα [Ε, 580] σκοτώσει και τον ηνίοχο που ονομαζόταν Μύδων Ατυμνιάδης, Ίσως ήταν γιος αυτού του Ατύμνιου, του γιου του Αμισώδαρου]. Τον κτυπά στο χέρι και του πέφτουν τα ηνία [χερμαδίῳ ἀγκῶνα τυχὼν μέσον·]. Τότε ο Εκτωρ όρμησε εναντίον των Ελλήνων συνοδευόμενος από την Ενυώ και τον Άρη που έσειε ἐν παλάμῃσι πελώριον ἔγχος, [Ε, 594]  και όταν τον είδε ο Διομήδης στάθηκεὡς ἀνὴρ ἀπάλαμνος.[Ε, 597]

ΜΥΔΟΣ = άφωνος # άλαλος # βουβός # μουγκός [και, σήψη από υγρασία # μούχλα # σαπίλα]

ΤΥΜΝΙΑ = ράβδος.

ΤΥΜΜΑ = χτύπημα, πληγή, λάβωμα.

ΔΑΡΟΣ = μακρόβιος # αθάνατος # πολυχρόνιος # προ πολλού ακμάσας # αρχαίος # παλιός

ΜΑΙΡΩ = σπινθηροβολώ # λάμπω [μαρμαίρω]

Θα πρέπει να σκεφτούμε πως ο Βελλεροφόντης είχε πολεμήσει με τον συγκεκριμένο Αμισώδαρο για να κατορθώσει να σκοτώσει την Χίμαιρα, την οποία αυτός εξέθρεφε.

Και το κατόρθωσε. Οπότε με κάποιους Λύκιους δεν θα ήταν φίλος…

Αυτό φαίνεται και από το παρακάτω:

Όταν εκτέλεσε και τους 3 άθλους, ο Ιοβάτης προσπάθησε να τον σκοτώσει στέλνοντας εναντίον του μια ομάδα Λυκίων. Κανείς όμως δεν έμεινε από αυτούς, όπως μας λέει ο εγγονός του, Γλαύκος.

ἐκ Λυκίης εὐρείης φῶτας ἀρίστους

εἷσε λόχον· τοὶ δ᾽ οὔ τι πάλιν οἶκον δὲ νέοντο·

πάντας γὰρ κατέπεφνεν ἀμύμων Βελλεροφόντης

Καρτέρι σταίνει διαλεκτών ανδρών απ’ την Λυκίαν,

αλλ’ απ’ αυτούς δεν γύρισε κανείς εις την πατρίδα.

Τους έστρωσ’ όλους του λαμπρού Βελλεροφόντ’ η λόγχη.

[Ζ, στ.187-190]

Ετσι αναγκάζεται ο Ιοβάτης να τον δελεάσει προτείνοντας γάμο με την κόρη του, την πριγκήπισσα της Λυκίας, και αδελφή της Άντειας. Ο Βελλεροφόντης δέχεται και

δῶκε δέ οἱ τιμῆς βασιληΐδος ἥμισυ πάσης

και την βασιλικήν τιμήν εμοίρασε μαζί του.

[Ζ, στ. 193]

Ο Απολλόδωρος μάλιστα, σημειώνει και το όνομα της κοπέλλας. Είναι :  ΦΙΛΟΝΟΗ [= αυτή που αγαπά τον ΝΟΥ, την μάθηση!!!]

Ο Βελλεροφόντης και η κόρη του Ιοβάτη, η ΦΙΛΟΝΟΗ, έκαναν 3 παιδιά. Τον Ίσανδρο, τον Ιππόλοχο και την Λαοδάμεια.

Από την Λαοδάμεια και τον Δία γεννήθηκε ο Σαρπηδών.

Από τον Ιππόλοχο γεννήθηκε ο Γλαύκος.

Ο Ίσανδρος, όπως μας λέει ο Ομηρος, σκοτώθηκε σε πόλεμο με τους Σολύμους. [Ως φαίνεται ο πόλεμος σε αυτή την περιοχή, ανατολικά της Λυκίας, συνεχίστηκε  και αργότερα, μετά τον Βελλεροφόντη].

Όμως κάποια στιγμή ΚΑΙ ΑΥΤΟΝ [τον Βελλεροφόντη, όπως και τον Σίσυφο] τον μίσησαν οι θεοί, λέει ο Γλαύκος. Και

κὰπ πεδίον τὸ Ἀλήϊον οἶος ἀλᾶτο

ὃν θυμὸν κατέδων, πάτον ἀνθρώπων ἀλεείνων·

να φύγη ανθρώπου πάτημα παράδερνε στο Αλήιον.

πεδίον μόνος κι έτρωγε τα έρμα σωθικά του.

[Ζ, στ. 201-202].

Τότε ήταν που ο Άρης θανάτωσε τον Ισανδρο, και η Αρτεμις την Λαοδάμεια, τα παιδιά του Βελλεροφόντη. Η Λαοδάμεια μάλιστα είχε γεννήσει από τον Δία… και θεωρούνταν αγαπητή του… Πως την θανάτωσε η Αρτεμις, πως δηλαδή το επέτρεψε ο Δίας, παραμένει άγνωστο…

Ίσως αυτοί οι θάνατοι να έπαιξαν ρόλο στην ψυχολογική κατάσταση του γέρου πια Βελλεροφόντη. Γι’ αυτό ‘αλάτο στο Αλήιον πεδίον’ αποφεύγοντας  και τις πατημασιές ακόμη των ανθρώπων… Οι οποίοι, αν και αυτός φέρθηκε τόσο γενναία και τους απάλλαξε από δεινά, δεν του φέρθηκαν καλά, σε όλη του τη ζωή… Όπως και οι θεοί, στο τέλος.

Παραμένει όμως ζωντανός ο τρίτος του γιος, ο Ιππόλοχος. Ο πατέρας του Γλαύκου.

Και όταν ξεσπά ο Τρωικός πόλεμος και ο Γλαύκος ετοιμάζεται να πάρει μέρος, τον κατευοδώνει με τα λόγια που ένας Έλληνας πατέρας έλεγε στα παιδιά του:

αἰὲν ἀριστεύειν καὶ ὑπείροχον ἔμμεναι ἄλλων

μηδὲ γένος πατέρων αἰσχυνέμεν, οἳ μέγ᾽ ἄριστοι

ἔν τ᾽ Ἐφύρῃ ἐγένοντο καὶ ἐν Λυκίῃ εὐρείῃ

[Ζ, 209-211]

Πάντοτε να αριστεύει, να είναι ο καλύτερος από τους άλλους, και να μην ντροπιάσει τους προγόνους του, οι οποίοι ήταν οι ΑΡΙΣΤΟΙ και στην ΕΦΥΡΑ αλλά και στην ΛΥΚΙΑ…  Τώρα πια είχαν ΔΥΟ πατρίδες…  Μία την ΕΦΥΡΑ που δεν ξεχνούσαν, και μία νέα, την Λυκία.

Αυτή ήταν μια ευχή που έδιναν συνήθως οι Αχαιοί πατέρες στα παιδιά τους όταν έφευγαν για πόλεμο. Βλ. και ΙΛΙΑΔΟΣ  ΡΑΨΩΔΙΑ Λ΄, στ. 784όπου τα ίδια λόγια λέει ο πατέρας του στον Πάτροκλο.

Τον Γλαύκο τον συναντά πάνω στην μάχη, ο Διομήδης… Ο ΝΥΝ  άρχοντας του ΑΡΓΟΥΣ. [Η Εφύρα-Τίρυνς, απ’ όπου ξεκίνησε ο Βελλεροφόντης, ήταν, όπως είπαμε, στον Μυχό του Αργείου Κόλπου, δηλαδή κοντά στο Αργος και ανήκε στην επικράτεια του Διομήδη – Ραψωδία  Β, στ. 559].

Άνδρες το Άργος έστειλε κι η πυργωμένη Τίρυνς

απ’ το βαθύ λιμάνι τους η Ασίνη κι η Ερμιόνη,

η αμπελωμένη Επίδαυρος, τα μέρη της Τροιζήνος,

των Ηιονών, του Μάσητος, ακόμη της Αιγίνης.

Τους διοικούσαν ο καλός στην μάχην Διομήδης

κι ο Σθένελος. Του δοξαστού υιός του Καπανέως,

και τρίτος ο Ευρύαλος, ο θείος, που εγεννήθη

απ’ τον υιόν του Ταλαού τον άρχον Μηκιστέα.

Αλλ’ ήταν όλων αρχηγός ο ανδρείος Διομήδης.

Κι είχαν ογδόντα ολόμαυρα κατόπιν τους  καράβια.

[ΙΛΙΑΔΟΣ  Β, στ. 559 κ.εξ]

Ο Διομήδης δεν επιτίθεται στον Γλαύκο. Αντίθετα, στέκεται και του λέει:

τίς δὲ σύ ἐσσι φέριστε καταθνητῶν ἀνθρώπων;

οὐ μὲν γάρ ποτ᾽ ὄπωπα μάχῃ ἔνι κυδιανείρῃ

Απ’ όσους έχ’ η γη θνητούς, ω θαυμαστέ, ποιος είσαι;

Στην μάχην, δόξαν των ανδρών, ποτέ δεν σ’ είδ’ ακόμη.

[Ζ, 123-124].

Καταλαβαίνουμε πως ο Διομήδης Ή αναγνώρισε τον Γλαύκο από την σωματική του διάπλαση, Ή γνώριζε ήδη πως θα είναι αυτός ένας από τους Λύκιους αρχηγούς. Αφού ο Γλαύκος δηλώσει την γενεά του, με κάποια φανερή πίκρα στα λόγια του

Τυδεΐδη μεγάθυμε τί ἢ γενεὴν ἐρεείνεις;

οἵη περ φύλλων γενεὴ τοίη δὲ καὶ ἀνδρῶν.

Φύλλα τὰ μέν τ᾽ ἄνεμος χαμάδις χέει, ἄλλα δέ θ᾽ ὕλη

τηλεθόωσα φύει, ἔαρος δ᾽ ἐπιγίγνεται ὥρη·

ὣς ἀνδρῶν γενεὴ ἣ μὲν φύει ἣ δ᾽ ἀπολήγει.

Την γενεάν μου τι ερωτάς, ατρόμητε Τυδείδη;

Και των θνητών η γενεά των φύλλων ομοιάζει

των φύλλων άλλα ο άνεμος χαμαί σκορπά και άλλα

φυτρώνουν, ως η άνοιξη τα δένδρ’ αναχλωραίνει.

Και των θνητών μια γενεά φυτρώνει κι άλλη παύει.

[Ζ, στ. 145 κ.εξ]

τότε  ο Διομήδης

γήθησεν

εχάρηκεν

και

ἔγχος μὲν κατέπηξεν ἐπὶ χθονὶ πουλυβοτείρῃ,

εστύλωσε την λόγχην του στην γην την πολυθρέπτραν

[Ζ, στ. 212-213]

Χάρηκε με τα λόγια που χρησιμοποίησε ο Γλαύκος για την γενεά του. Για τους προγόνους του, για αυτά που ανέφερε πως του είπε ο πατέρας του φεύγοντας για τον πόλεμο, για το ότι είδε πως μέσα του ακόμα παρέμενε Έλληνας.  Και κάρφωσε τη λόγχη του στη γη, δείγμα πως δεν ήθελε να πολεμήσει με τον Γλαύκο.

Αυτά διαπιστώνοντας, συνεχίζει και λέει πως ο Βελλεροφόντης [παππούς του Γλαύκου] και ο Οινέας, [παππούς του Διομήδη, βασιλιάς της Καλυδώνας] είχαν δεσμούς ξενίας. Ο Οινέας είχε φιλοξενήσει τον Βελλεροφόντη για 20 ημέρες και είχαν ανταλλάξει πολύτιμα δώρα. Το δώρο, μάλιστα, που είχε δώσει ο Βελλεροφόντης στον Οινέα, το είχε στο παλάτι του, ο Διομήδης. Ήταν ένα χρυσό κύπελλο. Προσθέτει δε πως ο παππούς του τον μεγάλωσε, γιατί ο πατέρας του, ο Τυδέας [Τυδεὺς Αἰτώλιος – Δ, 399], σκοτώθηκε, στην εκστρατεία εναντίον των Θηβών, όταν αυτός ήταν μικρός. Έτσι είχε δυο φορές λόγο να τιμά τους φίλους του παππού του.

Ο Οινέας ήταν αυτός που είχε δεχθεί από τον Διόνυσο τοκρασί, πρώτος, και ίσως αυτό το κύπελλο που του χάρισε ο Βελλεροφόντης να είχε ιδιαίτερο νόημα. Τον Οινέα, επίσης, τον είχε κατατρέξει η Αρτεμη, όταν δεν της έδωσε τους πρώτους καρπούς της γης. Τότε του έστειλε τον Καλυδώνιο κάπρο να ρημάξει τα χωράφια του.

Υπάρχουν, λέει ο Διομήδης, πολλοί Τρώες που αυτός μπορεί να σκοτώσει, και πολλοί Αχαιοί, τους οποίους μπορεί να σκοτώσει ο Γλαύκος αν δυνηθεί. Δεν θα πρέπει όμως να πολεμήσουν μεταξύ τους, αλλά να τιμήσουν την φιλία των παππούδων τους.

Με αυτά τα λόγια κατεβαίνουν και οι δυο από τα άλογά τους και

χεῖράς τ᾽ ἀλλήλων λαβέτην καὶ πιστώσαντο·

τα χέρια πιάσαν κι έδωκαν βεβαίωσιν φιλίας

[Ζ, στ. 233]

Και αυτοί αντάλλαξαν δώρα, όπως οι παππούδες τους. Αντάλλαξαν τις πανοπλίες τους. Μάλιστα ο Όμηρος, δείχνει την ανωτερότητα του Γλαύκου, ο οποίος έφερε χρυσή πανοπλία που άξιζε ‘εκατόμβη’ την οποία δίνει στον Διομήδη και από αυτόν παίρνει την χάλκινη πανοπλία που φορούσε και άξιζε 9 βόδια.

Όμως δεν φαίνεται αυτό να τον ενδιαφέρει. Γιατί αυτό που μετρούσε περισσότερο τώρα ήταν η φιλία με τον βασιλιά της πρώτης πατρίδας του, του Αργους.

Μετά από αυτή την αναγνώριση, θα πρέπει να έγινε συζήτηση από τον Διομήδη προς τους αλλους Αχαιούς για τον Γλαύκο. Και επίσης θα πρέπει να αποφάσισαν όλοι, να του φερθούν με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή να μην τον σκοτώσουν… σεβόμενοι τον πατέρα του και την γενεά του.

Αυτό το βλέπουμε καθαρά στην σκηνή που ο Τεύκρος, κάποια στιγμή τόξευσε τον Γλαύκο στο χέρι και μετά αμέσως ΚΡΥΦΤΗΚΕ για να μην τον δουν οι άλλοι Αχαιοί και τον μαλλώσουν [ἵνα μή τις Ἀχαιῶν    /  βλήμενον ἀθρήσειε καὶ εὐχετόῳτ᾽ ἐπέεσσι– βλ.Ραψωδία  Μ, στ. 387]

Γλαύκος, Ιππόλοχος, Βελλερεφόντης, Γλαύκος, Σίσυφος,  Αίολος, Έλληνας, Δευκαλίων, Προμηθέας, Ιαπετός, Ουρανός.

Να θυμίσουμε πως ΚΑΙ  για τον ΠΡΟΜΗΘΕΑ αναφέρουν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς πως είναι ο εφευρέτης των γραμμάτων και των τεχνών…

Επίσης ΚΑΙ αυτός παρουσιάζεται ως ΠΥΡΦΟΡΟΣ… Όπως ο Ναύπλιος….

 ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Η περιπέτεια του Βελερεφόντη όπως την αφηγείται ο Απολλόδωρος :

[Β 3,1] Βελλεροφόντης δὲ ὁ Γλαύκου τοῦ Σισύφου, κτείνας ἀκουσίως ἀδελφὸν Δηλιάδην, ὡς δέ τινές φασι Πειρῆνα, ἄλλοι δὲ Ἀλκιμένην, πρὸς Προῖτον ἐλθὼν καθαίρεται. καὶ αὐτοῦ Σθενέβοια ἔρωτα ἴσχει, καὶ προσπέμπει λόγους περὶ συνουσίας. τοῦ δὲ ἀπαρνουμένου, λέγει πρὸς Προῖτον ὅτι Βελλεροφόντης αὐτῇ περὶ φθορᾶς προσεπέμψατο λόγους. Προῖτος δὲ πιστεύσαςἔδωκεν ἐπιστολὰς αὐτῷ πρὸς Ἰοβάτην κομίσαι, ἐν αἷς ἐνεγέγραπτο Βελλεροφόντην ἀποκτεῖναι. Ἰοβάτης δὲ ἀναγνοὺς ἐπέταξεν αὐτῷ Χίμαιραν κτεῖναι, νομίζων αὐτὸν ὑπὸ τοῦ θηρίου διαφθαρήσεσθαι· ἦν γὰρ οὐ μόνον ἑνὶ ἀλλὰ πολλοῖς οὐκ εὐάλωτον, εἶχε δὲ προτομὴν μὲν λέοντος, οὐρὰν δὲ δράκοντος, τρίτην δὲ κεφαλὴν μέσην αἰγός, δι᾽ ἧς πῦρ ἀνίει. καὶ τὴν χώραν διέφθειρε, καὶ τὰ βοσκήματα ἐλυμαίνετο· μία γὰρ φύσις τριῶν θηρίων εἶχε δύναμιν. λέγεται δὲ καὶ τὴν Χίμαιραν ταύτην τραφῆναι μὲν ὑπὸ Ἀμισωδάρου, καθάπερ εἴρηκε καὶ Ὅμηρος, γεννηθῆναι δὲ ἐκ Τυφῶνος καὶ Ἐχίδνης, καθὼς Ἡσίοδος ἱστορεῖ.

[Β 3,2] ἀναβιβάσας οὖν ἑαυτὸν ὁ Βελλεροφόντης ἐπὶ τὸνΠήγασον, ὃν εἶχεν ἵππον ἐκ Μεδούσης πτηνὸν γεγεννημένον καὶ Ποσειδῶνος, ἀρθεὶς εἰς ὕψος ἀπὸ τούτου κατετόξευσε τὴν Χίμαιραν. μετὰ δὲ τὸν ἀγῶνα τοῦτον ἐπέταξεν αὐτῷ Σολύμοιςμαχεσθῆναι. ὡς δὲ ἐτελεύτησε καὶ τοῦτον, Ἀμαζόσιν ἐπέταξεν ἀγωνίσασθαι αὐτόν. ὡς δὲ καὶ ταύτας ἀπέκτεινε, τοὺς γενναιότητι Λυκίων διαφέρειν δοκοῦντας ἐπιλέξας ἐπέταξεν ἀποκτεῖναι λοχήσαντας. ὡς δὲ καὶ τούτους ἀπέκτεινε πάντας, θαυμάσας τὴν δύναμιν αὐτοῦ ὁ Ἰοβάτης τά τε γράμματα ἔδειξε καὶ παρ᾽ αὐτῷ μένειν ἠξίωσε· δοὺς δὲ τὴν θυγατέρα Φιλονόην καὶ θνήσκων τὴν βασιλείαν κατέλιπεν αὐτῷ.

ΠΗΓΕΣ:

ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

ΜΙΚΡΟΣ ΑΠΟΠΛΟΥΣ

http://www.mcxlvii.com/m/2015/04/23/velerefontis/