Με τη Bayer ή με τις μέλισσες;

 

Δυστυχώς, η Ευρώπη στο ερώτημα αυτό τάσσεται ευθέως υπέρ του γερμανικού κολοσσού της φαρμακοβιομηχανίας, παρά τις δραματικές εκκλήσεις των επιστημόνων για απαγόρευση των επικίνδυνων φυτοφαρμάκων και εντομοκτόνων που αποδεκατίζουν τον βασικό επικονιαστή του πλανήτη, τις μέλισσες.
Στο ίδιο μήκος κύματος με την Κομισιόν κινείται και η ελληνική κυβέρνηση που χαμένη στη μετάφραση του μεσοπρόθεσμου δεν έχει χρόνο να ασχοληθεί με τα μικρά και τα ταπεινά.
Και είναι αμφίβολο εάν τη μακαριότητά τους διέκοψε έστω για μερικά λεπτά η δράση των ακτιβιστών της Greenpeace που μπούκαραν στα κεντρικά γραφεία της Bayer στην Αθήνα και τοποθέτησαν φυτά-δολοφόνους και κρέμασαν πανό με το μήνυμα «Προσοχή! Η Bayer σκοτώνει τις μέλισσες».
Δυο έρευνες που σοκάρουν
Η πρώτη έρευνα, που παρουσιάστηκε στις 14 Απριλίου, εντόπισε κοκτέιλ έως και 17 διαφορετικών τοξικών φυτοφαρμάκων σε περισσότερα από 2 στα 3 δείγματα γύρης που συλλέγουν οι μέλισσες από τους ευρωπαϊκούς αγρούς και μεταφέρουν στις κυψέλες για να ταΐσουν τις προνύμφες. Τα χημικά που βρέθηκαν στη γύρη που συλλέχθηκε από κυψέλες προέρχονται από διάφορες κατηγορίες φυτοφαρμάκων, όπως εντομοκτόνα, ακαρεοκτόνα, μυκητοκτόνα και ζιζανιοκτόνα που παρασκευάζονται από μεγάλες αγροχημικές εταιρείες, όπως η BASF, η Syngenta και η Bayer.
Η δεύτερη έρευνα παρουσιάστηκε στις 24 Απριλίου και αποκαλύπτει ότι το 79% των καλλωπιστικών φυτών που εξετάστηκαν σε 10 ευρωπαϊκές χώρες περιέχουν φυτοφάρμακα που βλάπτουν τις μέλισσες. Από τα φυτοφάρμακα αυτά τα 6 που ανιχνεύθηκαν είναι της Bayer.
Τα αποτελέσματα στην Ελλάδα
Όπως αναφέρει η Greenpeace, στην Ελλάδα λήφθηκαν 9 δείγματα από 9 διαφορετικά φυτά. Τα φυτά αγοράστηκαν από 5 διαφορετικά φυτώρια εντός της Αττικής. Σε 8 από τα 9 δείγματα βρέθηκαν υπολείμματα φυτοφαρμάκων και σε 7 ανιχνεύθηκαν φυτοφάρμακα που βλάπτουν τις μέλισσες (Imidacloprid σε 5 δείγματα, Deltamethrin σε 2 δείγματα και Chlorpyrifos σε 1 δείγμα). Μόνο σε ένα από τα δείγματα δεν ανιχνεύθηκαν υπολείμματα φυτοφαρμάκων, ενώ τα υπόλοιπα 8 περιείχαν από 1 έως 7 διαφορετικά φυτοφάρμακα.
Στα ελληνικά δείγματα ανιχνεύθηκαν 3 από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις πανευρωπαϊκά σε φυτοφάρμακα που βλάπτουν τις μέλισσες. Συγκεκριμένα, σε ένα δείγμα βρέθηκε Deltamethrin σε συγκέντρωση 1118 μg/kg, σε άλλο δείγμα βρέθηκε Pyridaben σε συγκέντρωση 2758 μg/kg και σε άλλο δείγμα βρέθηκε Methamidophos σε συγκέντρωση 247 μg/kg. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Methamidophos δεν είναι καταχωρημένο για χρήση στην Ε.Ε. (EU PD 2014). Είναι η μία από τις δύο δραστικές ουσίες που ανιχνεύθηκαν στα ελληνικά δείγματα και δεν είναι καταχωρημένη για χρήση στην Ε.Ε. Η δεύτερη είναι η ουσία Endosulfan που επίσης ανιχνεύθηκε σε ελληνικό δείγμα.
Ο ρόλος των µελισσών
Επικονίαση ονοµάζεται η διαδικασία στην οποία γίνεται η γονιµοποίηση στα φυτά, διαδικασία που επιτυγχάνεται κυρίως µε τη βοήθεια των εντόµων και του αέρα. Για να το πούµε πιο απλά, τα έντοµα τρέφονται από τη γύρη των ανθών και ταυτόχρονα βοηθούν στη γονιµοποίησή τους. Την ίδια στιγµή, τα φυτά επιτρέπουν στα έντοµα να τραφούν από αυτά, µε αντάλλαγµα τη βοήθεια των εντόµων στην αναπαραγωγική διαδικασία και κατ’ επέκταση στη διαιώνιση του είδους. Οι µέλισσες έχουν τον πιο ενεργό και σηµαντικό ρόλο στη γονιµοποίηση των φυτών, καθώς δρουν ως µηχανικοί µεταφορείς της γύρης.
Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, µία µέτρια αποικία µελισσών υπολογίζεται ότι έχει 20 έως 40 φορές περισσότερη αξία για την επικονίαση των φυτών, παρά για την παραγωγή µελιού. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι µέλισσες αποτελούν το 80% περίπου των επικονιαστικών εντόµων, τότε εύκολα καταλαβαίνουµε τη σηµαντική προσφορά τους στο φυτικό και ζωικό περιβάλλον, αφού τα φυτά που αναπτύσσονται αποτελούν τροφή για τα ζώα και τον άνθρωπο, παράγουν οξυγόνο και εμποδίζουν τη διάβρωση του εδάφους.
Όπως υπογραμμίζει η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδας, η μέλισσα αποτελεί τον κυρίαρχο επικονιαστή στη φύση καθώς ένα συνηθισμένο μελίσσι με 50.000 μέλισσες επικονιάζει 500.000 άνθη την ημέρα. Από τα 100 είδη φυτών που προσφέρουν το 90% της τροφής στον κόσμο, το 70% γονιμοποιείται από τις μέλισσες. Όμως και όλα τα αγριολούλουδα και τα βότανα χρειάζονται τη μέλισσα, που αποτελεί θεμέλιο λίθο του περιβάλλοντος. Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει και την οικονομική αξία που συνεπάγονται τα έντομα επικονίασης, αξία η οποία στην Ευρώπη υπολογίζεται σε 22 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Καιρός για δράση
Η Greenpeace ζητάει από την Bayer να αποσύρει άμεσα από την αγορά τα φυτοφάρμακα που βλάπτουν τις μέλισσες, καθώς και την προσφυγή που έχει καταθέσει ενάντια στη μερική απαγόρευση που έχει επιβάλει η Ε.Ε. σε αυτά. Παράλληλα καλεί καλεί τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και ΤροφίμωνΑθανάσιο Τσαυτάρη:
-Να δημοσιοποιήσει τα στοιχεία σχετικά με την εφαρμογή της μερικής απαγόρευσης των ουσιών imidacloprid, thiamethoxam και clothianidin στην Ελλάδα.
-Να προβεί στην πλήρη απαγόρευση όλων των φυτοφαρμάκων που βλάπτουν τις μέλισσες και τους άλλους επικονιαστές.
-Να προωθήσει ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Μέλισσες
-Να στρέψει τους οικονομικούς πόρους μακριά από την καταστροφική βιομηχανική γεωργία και να προωθήσει τη βιώσιμη γεωργία.
RAMNOUSIA