Στραμναγκάθι γιαχνί

Για το λαό της Κρήτης, το σταμναγκάθι δεν είναι ένα απλό άγριο χόρτο. Είναι ο «πρίγκιπας» των άγριων χόρτων και ενδημεί από τις κορυφές του Ψηλορείτη ως τις άκρες του γιαλού. Είναι ιδιαίτερα
ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες και το χιόνι.
Γνωστό από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες και ως τρόφιμο αλλά και ως ρόφημα, καταναλώνεται μέχρι σήμερα από όλους τους λαούς της λεκάνης της Μεσογείου, ωμό σε σαλάτα ή μαγειρεμένο. Στη φυτολογία αναφέρεται ως «κιχώριον το ακανθώδες» και πράγματι, αυτή η γοητευτική πρασινάδα με τα οδοντωτά φύλλα και την ελαφρώς πικρή γεύση, στην αρχή φυτρώνει σαν ένα άγριο αγκάθι.
Μάλιστα, παλιά αυτά τα αγκάθια τα χρησιμοποιούσαν για να καλύπτουν το στόμιο στις στάμνες που μετέφεραν νερό, ώστε να μην μπαίνουν τα έντομα…
Πρόκειται για έναν πραγματικά νόστιμο χόρτο, που συγχρόνως διαθέτει πολλές ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες και Ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία είναι σύμμαχοι της καρδιάς, της καλής υγείας του οργανισμού, τονώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και δρουν κατά της οξείδωσης των κυττάρων και της αντιγήρανσης των ιστών.
Διακρίνεται επίσης για τις αντισηπτικές, αντιρρευματικές και υπογλυκαιμικές του ιδιότητες, ενώ οι Μαλτέζοι το χρησιμοποιούν ως φάρμακο για τον σακχαρώδη διαβήτη, λόγω της υψηλής συγκέντρωσης ινσουλίνης. Περιέχει βιταμίνες C και Ε καθώς και ιχνοστοιχεία, όπως σίδηρο, κάλιο, νάτριο, φώσφορο και μαγνήσιο.
Στην Κρήτη το προτιμούν ωμό, με λίγο λαδολέμονο -κάνει τον καλύτερο μεζέ για τη ρακή, λένε, όμως δεν διστάζουν να το εντάξουν και στις πίτες τους ή τα μαγειρευτά κατσαρόλας.
Στραμναγκάθι γιαχνί
Υλικά:
750 γρ. σταμνάγκαθι
2-3 μεγάλα κρεμμύδια ψιλοκομμένα
100 ml αγνό παρθένο ελαιόλαδο
2 κ.σ. πελτέ ντομάτας
3 ντομάτες χοντροκομμένες
3-4 κ.σ. ξύδι καλής ποιότητας
ανθό αλατιού
φρεσκοτριμμένο πράσινο πιπέρι
1/2 κ.γλ. καγιέν
Εκτέλεση: Σοτάρουμε τα κρεμμύδια με το ελαιόλαδο μέχρι να μαλακώσουν. Προσθέτουμε το σταμναγκαθι, την ντομάτα, τον πελτέ, το ξυδι, 2 φλ. νερό το καγιέν και βράζουμε το φαγητό για 20 λεπτά περίπου. Στο τέλος προσθέτουμε και τον ανθό αλατιού
Σερβίρουμε με φρεσκοτριμμένο πιπέρι και καλό χωριάτικο ψωμί.
Καλή απόλαυση