Ο γίγαντας του Κάρντιφ – Μια φάρσα που εξαπάτησε ολόκληρη την Αμερική

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΕΥΟΝΤΟΣ ευαγγελιστή πάστορα σε μια μικρή αγροτική πόλη των ΗΠΑ, το 1868, έγινε αφορμή για μια από τις μεγαλύτερες και πιο διάσημες φάρσες της αμερικανικής ιστορίας. Το κήρυγμα αναφερόταν σε ένα εδάφιο της Παλαιάς Διαθήκης που μιλάει για γίγαντες οι οποίοι έζησαν

κάποτε στη γη και ακροατής ήταν κάποιος καπνοβιομήχανος που έτυχε να περνά από κει.

Ο Τζορτζ Χαλ, άνθρωπος πλούσιος, πλακατζής και μάλλον αμφισβητίας περί τα θρησκευτικά, είδε με έκπληξη ότι το αφελές ακροατήριο πίστευε χωρίς δεύτερη σκέψη τα περί γιγάντων, το ύψος των οποίων ο πάστορας καθόριζε αυθαιρέτως στα τρία μέτρα και τριάντα εκατοστά. Τότε του ήρθε η ιδέα.

Πήγε σ’ ένα λατομείο μ’ ένα φορτηγό, αγόρασε έναν όγκο από συμπαγή γύψο, τον πήγε σε μια αποθήκη, κάλεσε ένα μαθητευόμενο γλύπτη και ένα μαρμαρά και τους έδωσε εντολή: «Φτιάξτε μου ένα γυμνό γίγαντα». Σε τέσσερις μήνες ήταν έτοιμος. Είχε ύψος 3,16 μέτρα, βάρος 1.350 κιλά και ήταν κατάμαυρος, αφού τον είχαν τρίψει με θειικό οξύ. Ο Χαλ τον συσκεύασε σε ένα κιβώτιο και τον πήγε πρώτα με τρένο κι έπειτα με άμαξα στο αγρόκτημα ενός ξαδέρφου του, στο χωριό Κάρντιφ στην κοιλάδα Ονοτάγκα. Τον έθαψαν σε ενάμισι μέτρο βάθος και φύτεψαν τριφύλλι από πάνω. Έξι μήνες αργότερα, ο ξάδερφος ιδιοκτήτης πήγε στο συγκεκριμένο μέρος δυο πηγαδοποιούς και τους έδωσε παραγγελία να του ανοίξουν ένα πηγάδι. Κάτω από τα τριφύλλια αποκαλύφθηκε πολύ γρήγορα ο γύψινος γίγαντας.

Το νεό διαδόθηκε αστραπιαία. Άρχισε να καταφθάνει κόσμος για να δει το «γίγαντα του Κάρντιφ», όπως ονομάστηκε. Ο ιδιοκτήτης του χωραφιού, Ουίλλαρντ Νιούελ, έβαλε μια ταμπέλα που έγραφε: «Δείτε τον απολιθωμένο γίγαντα μόνο με μισό δολάριο». Σύντομα κατέφθασαν τέσσερις πάστορες, που, αφού μπήκαν με έκπτωση, διαβεβαίωσαν το πλήθος ότι επρόκειτο ασφαλώς για ένα απομεινάρι των γιγάντων της Αγίας Γραφής. Μετά και τις γνωματεύσεις της Εκκλησίας, όλες οι αμερικανικές εφημερίδες ασχολήθηκαν με το εύρημα. 

Ο απολιθωμένος γίγαντας έγινε διάσημος. Δη-μιουργήθηκαν ειδικές γραμμές λεωφορείου και ειδικά δρομολόγια τρένου για το Κάρντιφ. 0 Νιούελ άρχισε να εισπράττει μεγάλα ποσά. Κρατούσε το 10% κι έστελνε στον ξάδερφό του Τζορτζ Χαλ το 90%. Αυτός έδινε στο γλύπτη και στο μαρμαρά ένα 20% για να τους κρατά το στόμα κλειστό. Σύντομα μετέφεραν το γίγαντα σε μια ειδική αίθουσα στην πόλη Σύρακιουζ, όπου ο κόσμος συνέχιζε να φθάνει απ’ όλη τη χώρα για να πληρώσει να τον δει. Ο Τζορτζ Χαλ από το Σικάγο παρίστανε τον άπιστο και κοροΐδευε το εύρημα. Τον έπεισαν όμως οι φίλοι του να πάει ως το Κάρντιφ κι εκεί είπε στον ξάδερφό του δύο πράγματα: Πρώτον, δε θα λες ποτέ ότι είναι γνήσιος πετρωμένος άνθρωπος αλλά θα επαναλαμβάνεις όσα λένε οι άλλοι, δεύτερον, θα διπλασιάσεις την τιμή του εισιτηρίου.

Όταν ήρθαν οι επιστήμονες να εξετάσουν το γίγαντα, ο Τζορτζ Χαλ πίστεψε ότι η φάρσα είχε τελειώσει. Ήταν όμως τόσο μεγάλη η πεποίθηση του κόσμου ότι ο γίγαντας είχε έρθει από τους βιβλικούς χρόνους, που δύο διάσημοι καθηγητές του Γέιλ, ο Όθνιελ Μαρς (ειδικός σε απολιθώματα) και ο χημικός Μπέντζαμιν Σίρλιμαν, γνωμάτευσαν ότι επρόκειτο για κανονικό απο-λιθωμένο γίγαντα. Έγιναν φοβερές συζητήσεις, ξέσπασαν διαμάχες, καθηγητές ήρθαν στα χέρια, αλλά στο μεταξύ ο Τζορτζ Χαλ συνέχισε να εισπράττει. Ένας ιδιοκτήτης μουσείου πρότεινε στον Ουίλλαρντ να αγοράσει το γίγαντα για 10.000 δολάρια. Όταν ο Ουίλλαρντ, σε συνεννόηση με τον Τζορτζ Χαλ, αρνήθηκε, ο ιδιοκτήτης του μουσείου έφτιαξε ένα ακριβές αντίγραφο κι άρχισε να το εκθέτει. Ο Χαλ, αντιθέτως, πούλησε το γίγαντά του για 40.000 δολάρια σε μια εταιρεία που τον πήρε από το Σύρακιουζ και τον εξέθεσε στο Μπρόντγουεϋ. Η εταιρεία και το μουσείο πήγαν στα δικαστήρια για το ποιος είχε το πρωτότυπο, αλλά το μόνο που κατάφεραν ήταν να συρρεύσει ακόμα περισσότερος κόσμος για να το δει.

Όλα αυτά τα χρόνια υπήρχε μόνο ένας άσημος γιατρουδάκος, ο Άντριου Χουάιτ, που επέμενε ότι επρόκειτο για ένα απλό σύγχρονο γύψινο άγαλμα και ότι κοροΐδευαν τον κόσμο, αλλά κανένας δεν του έδωσε σημασία. Ως τη στιγμή που ο Τζορτζ Χαλ κάλεσε ξαφνικά τους δημοσιογράφους και τους είπε την ιστορία, διανθισμένη με φοβερά σχόλια για την ευπιστία των ανθρώπων και την ηλιθιότητα των επιστημόνων και των παπάδων. Κατέληξε λέγοντας ότι ο ίδιος, με αυτή τη φάρσα του, διπλάσιασε την περιουσία του. Η αποκάλυψη έλαβε φοβερή δημοσιότητα, κάποιοι ζήτησαν από τον εισαγγελέα να επέμβει κατά του Χαλ για απάτη, αλλά αυτός απάντησε ότι δεν είχε παραβεί κανένα νόμο. 0 κόσμος όμως συνέχιζε να πηγαίνει για να δει το γίγαντα, άλλοι διότι θεώρησαν ότι οι επιστήμονες και ο Χαλ είχαν διοργανώσει μια συνωμοσία κατά της Αγίας Γραφής κι άλλοι διότι το θεώρησαν κειμήλιο της αμερικανικής ιστορίας. Έως και σήμερα, ο γίγαντας εκτίθεται στο Μουσείο του Αγρότη στο Κούπερσταουν και οι επισκέπτες πληρώνουν ένα δολάριο για να τον δουν. Αθάνατη Αμερική!

Από το βιβλίο του Δημήτρη  Καμπουράκη «Μια σταγόνα ιστορία» – 2ος τόμος

Γιώργος Γ. – Antichainletter