ΤΟ 1423 ΟΙ ΜΟΝΑΧΟΙ ΠΕΡΕΔΩΣΑΝ ΤΟ ΑΘΛΙΟ ΟΡΟΣ ΣΤΟΝ ΣΟΥΛΤΑΝΟ ΜΟΥΡΑΤ!!

 

 Το Άθλιο Όρος στην οθωμανική περίοδο

Για την ιστορία αξίζει να σημειωθεί ότι το Άγιο Όρος κατακτήθηκε για πρώτη φορά από τους Οθωμανούς το 1383 και στη συνέχεια πέρασε και πάλι στο Βυζάντιο μέχρι τις αρχές του 15ου αιώνα. Όπως επισημαίνε ο Μποΐκοφ, όταν το 1423 οι Ενετοί κατέκτησαν τη Θεσσαλονίκη, οι μοναχοί του Αγίου Όρους προτίμησαν να παραδώσουν την Αθωνική Πολιτεία στον

Σουλτάνο Μουράτ Β’, ο οποίος εγγυήθηκε φορολογικές απαλλαγές για τις ιερές μονές. Έτσι το Άγιο Όρος έζησε για περίπου 500 χρόνια υπό τον οθωμανικό ζυγό μέχρι το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων το 1921, περνώντας από πολλές και διαφορετικές φάσεις, άλλοτε ακμής κι άλλοτε οικονομικών πιέσεων με κατάργηση της φορολογικής ασυλίας. Η μοναστική περιουσία κατασχέθηκε το 1596, γράφει ο Βούλγαρος ιστορικός, ενώ τα μοναστήρια αναγκάστηκαν έκτοτε να θέσουν τη διαχείρισή της περιουσίας τους σε βακούφια (οθωμανικά ιδρύματα). Ωστόσο έστω και κάτω από αντίξοες συνθήκες τα αθωνικά μοναστήρια κατάφεραν να μην απωλέσουν τα περιουσιακά στοιχεία της προοθωμανικής περιόδου και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και να επεκταθούν μέσω δωρεών.

Η Μονή Ζωγράφου είναι ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια του Αγίου Όρους και ένατο στην ιεραρχία της Αθωνικής Πολιτείας. Όπως σημειώνει ο Μποΐκοφ, ήδη από τον 10ο αιώνα απολάμβανε ειδικής προστασίας από τους βυζαντινούς αυτοκράτορες αλλά και από ηγεμόνες της Βουλγαρίας και πρίγκηπες της Μολδαβίας και της Βλαχίας. Έτσι κατάφερε να συσσωρεύσει πλούτο και να επεκταθεί με μετόχια σε περιοχές του Αιγαίου, της κεντρικής Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, ακόμη και της Ρωσίας. Ήταν ανέκαθεν μια μονή με διεθνείς διασυνδέσεις, η οποία χαρακτηριζόταν από πολυγλωσσία. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια τα αρχεία της, στα οποία περιλαμβάνονται από σημαντικά βυζαντινά διατάγματα μέχρι διατάγματα σουλτάνων, δεν ήταν προσβάσιμα στην επιστημονική έρευνα. Οι νέες επιστημονικές προσπάθειες ανασύστασης και παρουσίασής τους συνιστούν έτσι σημαντικό βήμα.

Πηγή: https://www.skai.gr/news/greece/agio-oros-maties-sta-othomanika-arxeia-tis-monis-zografou