Ποιο μπορεί να είναι το μυστικό του Τύμβου της Αμφίπολης;

Πάνω: Πως ήταν ο τύμβος της Αμφίπολης
Κάτω: πως είναι σήμερα

Ποιο μπορεί να είναι το μυστικό του Τύμβου της Αμφίπολης; Με το ενδιαφέρον να αυξάνει ολοένα και περισσότερο όσο προχωράει η ανασκαφή στον Τύμβο του λόφου Καστά, θα κάνουμε μια αναφορά από το site μας, παρόλο που δεν είναι του χρηματοοικονομικού φάσματος, εξαιτίας όμως του γενικευμένου ενδιαφέροντος.

Ο τύμβος / τάφος, είναι ό,τι μεγαλύτερο και μάλιστα με διαφορά, έχει βρεθεί στην Ελλάδα, εννοείται και στα Βαλκάνια. Είναι πραγματικά μεγαλειώδης, κυκλικός με περιφέρεια άνω των 500 μέτρων.Ανασκαφές στο χώρο του λόφου Καστά, είχαν ξεκινήσει από την δεκαετία του
’60, αλλά κατά τα τελευταία χρόνια, σκάφτηκε βαθύτερα, έτσι ώστε οι αρχαιολόγοι ήρθαν σε επαφή με τον τύμβο.

Ποιο μπορεί όμως να είναι το μυστικό του τύμβου;

Στην φωτογραφία κάτωθεν, παρουσιάζονται αρχαιολογικά ευρήματα που όλα τους, σχετίζονται με τον Αλέξανδρο και τον πατέρα του Φίλιππο. Μπορούμε να δούμε τη συσχέτιση των λεόντων με πατέρα και υιό, όπως και των Σφιγγών.

Στην πάνω σειρά και κάτω αριστερά, αρχαίες απεικονίσεις του Αλεξάνδρου με λεοντοκεφαλές και κάτω στο κέντρο και δεξιά, φωτογραφίες εκ των όπλων του Φιλίππου.
Συνεπώς υπάρχουν κάποιες, ίσως και ισχυρές, ενδείξεις που να συσχετίζουν τον Λέοντα της κορυφής του Μνημείου και τις Σφίγγες που φυλάσσουν την Είσοδό του, με Φίλιππο και Αλέξανδρο · οι ενδείξεις, υποστηρίζονται από τη μεγάλο μέγεθος και πρωτοφανές για ελληνικά δεδομένα, του Μνημείου που θα ταίριαζε όχι απλώς σε βασιλέα, αλλά σε «ημίθεο» βασιλέα (που π.χ. μετά θάνατον, προσκυνήθηκε από Ρωμαίους αυτοκράτορες), τότε μπορούμε να ελπίζουμε.

Άλλωστε ο τάφος του Φιλίππου, έχει βρεθεί και αν και αμφισβητείται από ορισμένους επιστήμονες, ωστόσο η κρατούσα επιστημονική άποψη, είναι ότι όντως ο τάφος στην Βεργίνα, είναι του Φιλίππου του Β΄ (πατέρας του Αλεξάνδρου).

Βέβαια, καθώς τα ιστορικά στοιχεία – και είναι αρκετά – μας λέγουν για ταφή του Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια, για να περιέχει το Μνημείο της Αμφίπολης τα οστά του, είναι σχεδόν απίθανο, διότι ακριβώς θα ανέτρεπε όλα τα ιστορικά δεδομένα.

Θεωρούμε όμως πιθανό, οι Μακεδόνες, θέλοντας να τιμήσουν τον βασιλέα τους που κατέλυσε ολόκληρη Περσική αυτοκρατορία και έφτασε μέχρι τις Ινδίες και ενδεχομένως, ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα επιστρέψουν στην πατρίδα του και τα οστά του, να θέλησαν να φτιάξουν ένα κενοτάφιο αντάξιό του, το οποίο θα στέγαζε και τα οστά του εάν κάποια στιγμή επέστρεφαν.

Μέγα Κενοτάφιο-Ηρώον λοιπόν για τον Μέγα Αλέξανδρο, το οποίο βέβαια εντός, δεν θα ήταν άδειο, αλλά θα έβριθε αντικειμένων σχετικών με τον Αλέξανδρο, αντικειμένων προσωπικών, οικογενειακών, τρόπαια και λάφυρα από τις μάχες και αναθήματα των υπηκόων του σε αυτόν, που κατέστησε την Μακεδονία, κοσμοκράτειρα.

Το Μνημείο λοιπόν της Αμφίπολης εάν δεν έχει συληθεί, θα είναι θησαυροφυλάκιο από πολύτιμα και μη υλικά, από έργα τέχνης και εννοείται, ανεκτίμητης αρχαιολογικής αξίας. Το Μνημείο αυτό αν είναι ασύλητο, μπορεί να είναι για τα διεθνή δεδομένα, Η αρχαιολογική ανακάλυψη του 21ου αιώνα. Ακόμα όμως και αν είναι λεηλατημένο, σίγουρα θα αποτελέσει ένα (νέο) σπουδαίο αρχαιολογικό μνημείο για την χώρα μας.

Εάν δεν είναι κενοτάφιο – ηρώον του Αλεξάνδρου, τι άλλο θα μπορούσε να είναι;

Κατά τις πληροφορίες εκ των αρχαιολόγων που διεξάγουν την ανασκαφή, λέγεται ότι ο τύμβος από τα εξωτερικά ευρήματα και την όλη εικόνα του, δείχνει να είναι της εποχής λίγο μετά τον Αλέξανδρο. Επομένως ό,τι περιέχει, θα πρέπει να είναι αυτής περίπου της εποχής.

• Αποκλείουμε να είναι της μητέρας του Ολυμπιάδας ή της γυναικός του Ρωξάνης, καθώς ο Κάσσανδρος που επικράτησε και εβασίλευσε στην Μακεδονία μετά Αλέξανδρον, είχε εχθρικές σχέσεις με την οικογένεια του Αλεξάνδρου (τους σκότωσε για να διασφαλίσει την δική του θέση), οπότε δεν είναι λογικό να έφτιαξε έναν τέτοιο μεγαλειώδη τύμβο για αυτούς. Επιπλέον, ο λέων που έφερε το Μνημείο στην κορυφή του ταιριάζει με άντρα και όχι σε γυναίκα/κες. Και επιπρόσθετα, το μεγαλειώδες του Μνημείου, ξεπερνάει την όποια αίγλη γυναικός (για την εποχή εκείνη), ακόμα και αν ήταν μητέρα ή σύζυγος του Αλεξάνδρου. Αφήστε δε, που η Ρωξάνη ήταν περσίδα και θα ήταν λίγο δύσκολο, για τα ήθη και έθιμα της εποχής, να την θάψουν στην Μακεδονία.

• Αποκλείουμε να είναι του υιού του Μέγα Αλεξάνδρου, του Αλεξάνδρου του Δ΄ διότι ναι μεν υιός του Μέγα Αλεξάνδρου, αλλά ήταν μικρός, δολοφονήθηκε σε ηλικία περίπου 12 ετών και βέβαια ισχύουν τα ανωτέρω που έχουν να κάνουν με τον Κάσσανδρο. Αφήστε δε, ότι θεωρείται ότι ο τάφος του Αλεξάνδρου του Δ΄ έχει βρεθεί στην Βεργίνα, παραδίπλα από του Φιλίππου. Τέλος, ο μικρός Αλέξανδρος ο Δ΄, ως μικρός, δεν θα δικαιολογούσε έναν τόσο μεγαλειώδη τάφο.

• Μπορεί να είναι του Κασσάνδρου, ο οποίος “κληρονόμησε” αίγλη από τον Αλέξανδρο και ως ο βασιλέας – δυνάστης της Μακεδονίας, είναι πιθανόν να επιθυμούσε να αναδείξει εαυτόν και μετά θάνατον και ίσως, να φανεί, περισσότερο από τον Αλέξανδρο, που όλοι εκείνη την εποχή για τον Αλέξανδρο θα μιλούσαν. Ήταν ο Κάσσανδρος μεγαλομανής; Εάν σκεφτούμε ότι ίδρυσε την πόλη της Θεσσαλονίκης όπως και άλλη μία με το όνομά του, Κασσανδρεία, είναι πιθανόν. Ταιριάζει και χρονολογικά.
Ένα πρόσθετο στοιχείο που μπορεί να δείχνει Κάσσανδρο, είναι εάν το τοπωνύμιο (λόφος Καστά) είναι αρχαίο, μπορεί να λειτουργεί ως αρκτικόλεξον και να δηλώνει ΚΑΣσάνδρου ΤΆφος (Καστά).

• Μπορεί να είναι του Φιλίππου του Β΄, του πατέρα του Αλεξάνδρου, στην περίπτωση που τελικά η κρατούσα σήμερα άποψη ότι αυτός έχει βρεθεί στην Βεργίνα, πριν αρκετά χρόνια από τον Ανδρόνικο, είναι λάθος. Βέβαια, τουλάχιστον από τα όσα γνωρίζουμε εμείς, νομίζουμε ότι μάλλον η κρατούσα σήμερα άποψη, πρέπει να είναι και σωστή και γι’αυτό άλλωστε είναι και κρατούσα μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας.
Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε ως πιθανότητα, πόσο δε μάλιστα όταν ταιριάζει χρονικά. Ποιος αποκλείει σε αυτή την περίπτωση, να μην θέλησαν οι Μακεδόνες να τιμήσουν με έναν μεγαλειώδη τάφο τον Φίλιππο, δηλαδή αυτόν που έβγαλε την Μακεδονία από την μετριότητα και την κατέστησε πανίσχυρη, επικρατώντας επί όλων των Ελλήνων, δημιουργώντας όλες τις απαραίτητες υποδομές για την (επιτυχή) εκστρατεία που διεξήγαγε αργότερα ο Αλέξανδρος, ακολουθώντας τις βλέψεις και επιθυμίες του ιδίου του Φιλίππου, που δολοφονήθηκε σε ηλικία περίπου 45 ετών. Του Φιλίππου που αν δεν είχε δολοφονηθεί, θα ξεκινούσε ο ίδιος εκστρατεία κατά των Περσών.

• Μπορεί να είναι Ηρώον – Πολυάνδρειον των Αθηναίων, οι οποίοι πριν περίπου 100 χρόνια από την γνωστή χρονολόγηση του τύμβου, είχαν χάσει ορισμένους χιλιάδες στρατιώτες σε μάχες για τον έλεγχο της περιοχής της Αμφίπολης. Το δυνατό σημείο για αυτό το ενδεχόμενο, είναι το μέγεθος του τύμβου που ταιριάζει σε ένα μνημείο πολλών. Το αδύνατα σημεία σε αυτό το ενδεχόμενο, είναι ότι οι Αθηναίοι τότε ηττήθηκαν, βρίσκονταν μακριά από την έδρα τους (Αθήνα) και βέβαια δεν ταιριάζει ιδιαίτερα με την έως σήμερα γνωστή χρονολόγηση, καθώς, τα γεγονότα με τους Αθηναίους είναι κάπως παλαιότερα ως προς τον τύμβο.

Η πορεία της ανασκαφής

Οι αρχαιολόγοι, έχοντας βρει τις Σφίγγες, διαπίστωσαν κάτωθεν αυτών, την Είσοδο του τύμβου · δηλαδή οι Σφίγγες αποτελούν το υπέρθυρο.
Στις μέρες που θα ακολουθήσουν, θα βγάζουν τους λίθους που βρίσκονται έμπροσθεν της Εισόδου και που είχαν τοποθετηθεί όπως φαίνεται από την αρχαιότητα, έτσι ώστε να δυσκολέψουν πολύ το έργο πιθανών μελλοντικών τυμβορύχων. Το καλό είναι ότι προς το παρόν, στο σημείο της Εισόδου, δεν φαίνεται να έχουν μετακινηθεί οι λίθοι που έφραζαν την είσοδο, οπότε οι πιθανότητες σύλησης από αυτό το σημείο, είναι ελάχιστες. Τα φτερά των σφιγγών που βρέθηκαν σπασμένα, είχαν πέσει από φυσικούς λόγους (δονήσεις, σεισμούς, στο πέρασμα χιλιάδων ετών) και πιθανολογείται ότι θα βρεθούν και οι κεφαλές τους, στον σωρό του χώματος όπισθεν.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι αποκλείεται ο τύμβος να έχει συληθεί από άλλο σημείο, στα χιλιάδες χρόνια που έχουν περάσει.

Δεξιά: Πως είναι (με κόκκινο το χώμα) σήμερα
Αριστερά: Αναπαράσταση

Θα χρειαστούν λοιπόν οι αρχαιολόγοι καμιά εβδομάδα μέχρι να καθαρίσουν την Είσοδο και να την αποκαλύψουν ολόκληρη την θύρα. Ακόμα και όταν θα βρίσκονται μπροστά στην θύρα, δεν σημαίνει ότι αμέσως θα την ανοίξουν διότι υπάρχει πάντα η ανησυχία μην καταστραφεί (taxcoach.gr).
Λογικά θα πάρει άλλη μια με δύο εβδομάδες μέχρι να ανοίξουν την θύρα ή να βρουν άλλον τρόπο εισόδου στο εσωτερικό του τύμβου (ενδεχομένως με κάποια μικρή τρύπα στον τοίχο, όπου βέβαια ο τοίχος το επιτρέπει) και εισερχόμενοι πλέον εντός, να διαπιστώσουν άμεσα εάν είναι ή δεν είναι συλημένος και βέβαια σε ποιον / ποιους είναι αφιερωμένος.
Εάν βρουν γραπτή αναφορά, το έργο της ταυτοποίησης θα είναι πανεύκολο, εάν όμως δεν υπάρχει γραπτή αναφορά, θα πρέπει να το διαπιστώσουν βάσει των ευρημάτων στο εσωτερικό του τάφου – τύμβου.

http://taxcoach.gr/blog

 http://autochthonesellhnes.blogspot.gr/2014/09/blog-post_32.html