Σε δημοπρασία η «Δωριάς Ποσειδωνίου»

Δημοπρατείται τελικά, όπως όλα δείχνουν, σήμερα στο Λονδίνο η επιτύμβια ενεπίγραφη στήλη από το αρχαίο νεκροταφείο της Χαλκίδας.

Ο οίκος δημοπρασιών Christie's απέσυρε τέσσερα αγγεία, όχι όμως και το επίμαχο αρχαίο, για το οποίο έχουμε συντριπτικές αποδείξεις ότι μας ανήκε. Η συνέχεια επί του ζητήματος μπορεί πλέον να δοθεί μονάχα από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού, εφόσον αποφασίσει ότι θα κινηθεί δικαστικά. Κάτι που οφείλει να κάνει, ώστε να μη χαθεί ένα σημαντικό εύρημα.

Η επιτύμβια στήλη έχει χρονολογηθεί από τον Αλέξανδρο Ρίζο - Ραγκαβή περί το 325 π.Χ. Ο Ραγκαβής, όπως και ο Σάουμπερτ πριν από αυτόν, είχε δει τη στήλη στη Χαλκίδα και την είχε περιγράψει λεπτομερώς. Εκτός από την επιγραφή «Δωριάς Ποσειδωνίου», είχε αετωματική επίστεψη και ανάγλυφη παράσταση με δύο γυναίκες και νεαρό κορίτσι.

Εφόσον είχε εντοπισθεί σε ελληνικό έδαφος μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, η υπόθεση πως είχε εξαχθεί παρανόμως από τη χώρα μας ευσταθεί απολύτως. Ομως, οι Christie's, οι οποίοι ενημερώθηκαν από την αρμόδια διεύθυνση εθνικού Αρχείου Μνημείων και Τεκμηρίωσης Πολιτιστικών Αγαθών, δεν το δέχτηκαν. Η Μεγάλη Βρετανία δεν έχει κυρώσει τη συνθήκη unidroit της ΟΥΝΕΣΚΟ και έτσι πέφτει σε εμάς το βάρος της απόδειξης ότι οι άλλοι το κατέχουν παράνομα.

Έλληνας ο ερευνητής

Η Ελλάδα έπρεπε να είχε ορίσει δικηγόρο, σε συνεργασία με την ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο, και να είχε κάνει νομικές κινήσεις, όπως αποστολή εξωδίκου. Ανάλογες κινήσεις αποφασίζονται από πολιτικές ηγεσίες. Θα διερευνήσουμε την πιθανότητα δικαστικής διεκδίκησης σε περίπτωση που αγοραστεί; Και αυτό πρέπει να εξεταστεί.

Ο ερευνητής που ταύτισε τα τέσσερα αγγεία ιταλικού ενδιαφέροντος τα οποία αποσύρθηκαν από τη δημοπρασία είναι πάντως Ελληνας. Πρόκειται για τον δρα Χρίστο Τσιρογιάννη, που βρήκε πως τα αντικείμενα ήταν στα αρχεία Μπεκίνα (τα τρία) και Μέντιτσι (το τέταρτο).

Ο δρ Τσιρογιάννης, μιλώντας στην εφημερίδα «The Scotsman», ανέφερε πως οι Κρίστις έχουν αποσύρει το τελευταίο εξάμηνο από δημοπρασίες αντικείμενα αξίας άνω του 1,2 εκατ. στερλινών. Ο ίδιος μελετά συγκεκριμένα αρχεία λαθρεμπόρων και κατόπιν ενημερώνει την Ιντερπόλ και τις ιταλικές Αρχές, ώστε να ζητηθούν επιστροφές. Μετά και το τελευταίο κρούσμα παντελούς έλλειψης ελέγχου ως προς την «καθαρή» προέλευση των δημοπρατούμενων, μπροστά στον κίνδυνο να κακοχαρακτηριστούν, οι Christie's είπαν ότι πλέον θα συνεργάζονται με τη Σκότλαντ Γιαρντ.

Τα τέσσερα αγγεία που αποσύρθηκαν είναι ένας αττικός μελανόμορφος αμφορέας του 540 π.Χ, ένας ετρουσκικός, ένα αγγείο από την Απουλία και ακόμη ένα ιταλικής προέλευσης, συνολικής αξίας περί τις 100 χιλιάδες στερλίνες.

Την απόσυρση επιτύμβιας στήλης του 4ου αι. π.Χ. από δημοπρασία στο Λονδίνο αιτείται το Υπ. Πολιτισμού 

Το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, δια της αρμόδιας Διεύθυνσής του, παρακολουθεί συστηματικά τις δημοπρασίες πολιτιστικών αγαθών και, στις περιπτώσεις όπου τεκμηριώνεται νομικά η παράνομη εξαγωγή από τη χώρα κάποιου δημοπρατούμενου αντικειμένου, προβαίνει σε όλες τις νόμιμες ενέργειες. 

Στο πλαίσιο αυτό, η αρμόδια Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων, Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών, έχει προβεί σε ενέργειες με τις οποίες αιτείται την απόσυρση επιτύμβιας στήλης από τη Χαλκίδα του 4ου αι. π.Χ - η οποία δημοπρατείται από τον Οίκο Christie’s στο Λονδίνο - και βρίσκεται εν αναμονή της απάντησης του Οίκου στην τελευταία σχετική της επιστολή. 

Σημειώνεται ότι η απόσυρση πολιτιστικού αγαθού από δημοπρασία μπορεί να γίνει μόνον εφόσον υπάρχουν αδιάσειστα νομικά επιχειρήματα που αποδεικνύουν παράνομη ενέργεια. 


Με μόνιμο και διαρκή στόχο τον επαναπατρισμό δημοπρατούμενων ελληνικών αρχαιοτήτων που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από τη χώρα, το Υπουργείο αντιμετωπίζει πάντα, όπως και στην περίπτωση της επιτύμβιας στήλης από τη Χαλκίδα, τέτοιου είδους θέματα με τη δέουσα προσοχή ώστε να αποφεύγονται και οι αιτήσεις αποζημιώσεως κατά του Ελληνικού Δημοσίου.

Πηγή: Αγγ. Κώττη, Έθνος, ΥΠΠΟ