Ε, όχι και… πλανητάρχης !

Αρκετά συμπαθής ο απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα, που τον καλωσορίζουμε στην πατρίδα του Ξενίου Διός. Το ίδιο, γιατί όχι και περισσότερο αρεστός  αλλά και ευεργετικός για την ταλαίπωρη ανθρωπότητα, ευχόμαστε ν’ αποδειχτεί, στην άσκηση των προεδρικών καθηκόντων του και ο αμφιλεγόμενος Ντόναλτ Τράμπ. Και οι δυο τους έχουν τον βαρύτιμο τίτλο του Προέδρου μιας χώρας, με τα υπέρ και τα κατά, με βαθύτατη όμως δημοκρατική παράδοση, από την εποχή των Τζώρτζ Ουάσινγκτον, Τόμας Τζέφερσον, Τζέιμς Μόνροου, Αβραάμ Λίνκολν, Γιούλισες Γκραντ μέχρι την εποχή του Φραγκλίνου Ρούσβελτ, του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι κ.α. 

Όμως, τόσο ο απερχόμενος Ομπάμα, όσο και ο νέος πρόεδρος Τραμπ, παρά τη θέλησή τους, βαφτίζονται με την ανόητη προσωνυμία «πλανητάρχης», που την εφηύραν και την 

πλασάρισαν, με αυτάρεσκη οσφυοκαμψία και εθελοδουλία, κάποιοι ημιμαθείς εγχώριοι image makers, κατασκευαστές πολιτικών ειδώλων.

Κατά βάθος, η αποθεωτική αυτή προσωνυμία δεν είναι αρεστή, ούτε στους ίδιους τους εκάστοτε προέδρους των ΗΠΑ. Και αυτό, από στοιχειώδη σεβασμό τους, (όσοι τον έχουν), προς τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου για ισονομική μεταχείριση των επισήμως 193 κρατών-μελών του ΟΗΕ. Άλλου βεβαίως, παπά Ευαγγέλιο, ότι η καταστατική αυτή ισονομία συχνά καταπατείται με ιδιάζουσα βαναυσότητα, από τους τύποις θεματοφύλακές της.

Αξίζει όμως μια περαιτέρω εμμονή μας, στην γραμματικώς ορθή σύνθετη λέξη «πλανητάρχης», αλλά με την πολιτικώς φρικαλέα και απαράδεκτη εκτροπή της, στη σημασία του τυραννικού κοσμοκράτορα. Αναζητήσαμε, αλλά ματαίως, ισοδύναμες με την τυραννική σημασία του «πλανητάρχη» έννοιες, σε δύο από τις πιο διαδεδομένες γλώσσες του κόσμου. Και μάλιστα με την εθελόδουλη σημασία, που αποκτά το «πλανητάρχης» σε μια χώρα, σαν την πατρίδα μας, που έχει χύσει κρουνούς αίματος, για την ανεξαρτησία και την ελευθερία.

Τελικά, τόσο σε έρευνες στα λεξικά, όσο και διασταυρωμένες πληροφορίες, από φιλομαθείς φίλους της αλλοδαπής, πληροφορούμαστε, ότι τόσο στην αγγλοαμερικανική, όσο και στην ισπανική πολιτική και κοινωνιολογική γλώσσα, δεν βρέθηκαν ισοδύναμες λέξεις με την εθελόδουλη σημασία του ελληνικού νεολογισμού «πλανητάρχης» και συγκεκριμένα:

·      Οι εν χρήσει αγγλοαμερικανικές λέξεις planet man και planet leader, αντιστοίχως «πλανητάνθρωπος» και «ηγέτης του Πλανήτη», σε καμία περίπτωση δεν εμφανίζονται με την έννοια του κοσμοκράτορα και μάλιστα με … πλανητική διάσταση! Οι μοναδικές χρήσεις αυτών των λέξεων συναντώνται μόνον σε κινηματογραφικές «σειρές» κινουμένων σχεδίων (cartoons) για παιδιά και εφήβους, ή σε ταινίες με «υπερανθρώπους» (supermen).

·      Το ισπανικό el jefe del planeta (ο ηγέτης του Πλανήτη), επίσης δεν σημαίνει «πλανητάρχης» με την ιμπεριαλιστική διάσταση, που δίνουν σ’ αυτή τη λέξη, οι δικοί μας γλωσσοπλάστες.

Είναι πλέον γνωστό ότι, σε ορισμένα ελληνικά ηλεκτρονικά media, οι παρουσιαστές προβάλλουν, με θαυμασμό, τους προέδρους των ΗΠΑ, ως «πλανητάρχες», έστω και αν κάποιοι από αυτούς έδρασαν ως σχεδιαστές τέλειας καταστροφής κρατών του αραβικού έθνους και εν μέρει της Βαλκανικής…

Επιπλέον διευκρινίζεται ότι:

-        Στο «χρηστικό λεξικό» της Ακαδημίας Αθηνών, η προσωνυμία «πλανητάρχης» εμφανίζεται ως ειρωνικός νεολογισμός για τους Προέδρους των ΗΠΑ.

-        Στο λεξικό του Γ. Μπαμπινιώτη διευκρινίζεται, ότι ο ίδιος αυτός νεολογισμός «πέρασε» στο ελληνικό λεξιλόγιο μετά την αυτοκατάρρευση του αντίπαλου, για τον δυτικό κόσμο, δέους του «υπαρκτού σοσιαλισμού».

Συμπέρασμα: Η κατά κόρον και με αυταρέσκεια και θαυμασμό απόδοση του αποθεωτικού, για τους Προέδρους των ΗΠΑ και μειοδοτικού για τους επινοητές, του όρου «πλανητάρχης», προτιμότερο θα ήταν να εγκαταλειφθεί για λόγους στοιχειώδους αυτοσεβασμού…

Π. Μακρής-ΤΟ ΒΗΜΑ