Ήβη η Προσωποποίηση της Θηλυκής Νεότητας

Η Ήβη είναι θυγατέρα του Διός και της Ήρας και αδελφή του Άρεως, της Ειλειθυίας και του Ηφαίστου. Σύμφωνα με άλλη παράδοση όμως, η Ήρα δεν έσμιξε με τον Δία αλλά συνέλαβε την Ήβη με παράδοξο τρόπο, κάποτε ο Απόλλωνας την είχε καλέσει σε γεύμα κι εκείνη έφαγε άγρια μαρούλια και έμεινε έγκυος.Οι ασχολίες της Ήβης στον Όλυμπο, όπου εκεί διέμενε διαρκώς, ήταν να ετοιμάζει το άρμα της μητέρας της Ήρας στο οποίο έζευε τους ίππους, έντυνε με μεγαλοπρεπή ενδύματα τον αδελφό της Άρη, ετοίμαζε το λουτρό του και έπλενε τα ρούχα του. Ωστόσο, η κύρια φροντίδα της στον Όλυμπο ήταν αυτό της οινοχόου των αθανάτων.Σύμφωνα με ένα μύθο, όταν σε κάποια συγκέντρωση η Ήβη γλίστρησε και πέφτοντας αποκαλύφθηκε η γύμνια της, οι Θεοί θεώρησαν ανάρμοστη αυτή τη συμπεριφορά και έτσι την αντικατέστησαν πολύ γρήγορα με τον Τρώα πρίγκιπα Γανυμήδη, ο οποίος είχε τη φήμη του "ωραιότερου των θνητών". Στα συμπόσια των αθανάτων η Ήβη χορεύει μαζί με τις Χάριτες, τις Ώρες, την Αρμονία και την Αφροδίτη, ενώ ο Απόλλων παίζει κιθάρα και τραγουδάει μαζί με τις Μούσες. Όταν αποθεώθηκε ο Ηρακλής και ανέβηκε στον Όλυμπο, συμφιλιώθηκε με την Ήρα και ως έπαθλο των επίπονων αγώνων του (άθλων) αλλά και για επισφράγιση της φιλίας τους δόθηκε για σύζυγός του η Ήβη. Από την ένωσή της με τον Ηρακλή απέκτησε δύο γιους, τον Αλεξιάρη και τον Ανίκητο. Η Ήβη μετά από μεσολάβηση του Ηρακλέους πρόσφερε την αιώνια νεότητα στον ανιψιό του Ιόλαο.    

Η Ήβη είναι η προσωποποίηση της θηλυκής νεότητας η οποία βρίσκεται στην άνθηση και στην ακμή της. Η Ήβη είναι το αντίστοιχο θηλυκό αυτού του οποίου αντιπροσωπεύει ο Ηρακλής και γι' αυτό το λόγο την παντρεύουν μαζί του. Βασικό χαρακτηριστικό της είναι το κάλλος και γι' αυτό καλείται χρυσόθρονος, χρυσοστέφανος και χρυσοπέδιλος, λάμποντας μεταξύ των Θεαινών του Ολύμπου, όπως λάμπει ο χρυσός. Η λατρεία της Ήβης ήταν συνδεδεμένη με αυτή της μητέρας της Ήρας, στους ναούς της οποίας φιλοξενούνταν και δικά της αγάλματα, αλλά προπάντων μαζί με το σύζυγό της Ηρακλή. Στην Αττική είχε δύο βωμούς, έναν στο Ηράκλειον του Κυνοσάργους και έναν σε άλλο δήμο της Αττικής (δίπλα στην Καλλιρρόη της Δομείας ή σ' αυτόν των Αιξωνέων, που μνημονεύεται και ψήφισμα στο οποίο γίνεται λόγος για κοινή ιέρεια και κοινό άρχοντα της Ήβης και της Αλκμήνης), δίπλα στο βωμό των Ηρακλειδών και σ' αυτόν της Αλκμήνης, της μητέρας του Ηρακλέους. Σε κάποιες πόλεις της Ελλάδος λατρευόταν ως κύρια θεότητα, όπως στη Σικυώνα και στη Φλιούντα. Στη Σικυώνα λατρευόταν με το όνομα Δία, το οποίο συνδέεται με την Αφροδίτη, ως θυγατέρα του Διός και της Διώνης και με την Πανδία, θυγατέρα του Διός και της Σελήνης. Σ' αυτή την περίπτωση είναι η Θεά της άνοιξης, όπως είναι η Αφροδίτη και η Κόρη. Επίσης, την προσφωνούσαν και με το επίθετο Βασίλεια. Στη Φλιούντα το ιερό της βρισκόταν στην ακρόπολη της πόλης, μέσα σε δάσος από κυπαρίσσια. Εκεί, την τιμούσαν οι παλαιότεροι με το όνομα Γανυμήδα και οι νεότεροι με το όνομα Ήβη (Παυσ. ΙΙ 13, 3-4).

Επίσης, στην ακρόπολη υπήρχε ιερός περίβολος της Δήμητρας και μέσα σ' αυτόν ναός και άγαλμα της Δήμητρας και της Κόρης και στην κάτω πόλη υπήρχε Ιερό της Δήμητρας και καθισμένα αρχαϊκά αγάλματα (Ομ. Ιλ. Β. 571 - Στράβ. VIII, 382). Στο Ιερό της κατέφευγαν οι αιχμάλωτοι και δούλοι των Συκυωνίων που απελευθερώνονταν και κρεμούσαν στα κυπαρίσσια τα δεσμά τους. Προς τιμήν της Ήβης, ως απελευθερώτριας Θεάς, τελούνταν και ετήσια γιορτή από τους απελεύθερους, που λέγονταν "κισσοτόμοι", κατά την οποία έκοβαν κισσό και ανανέωναν το στεφάνι της Θεάς. Ο κισσός, ιερό φυτό του Διονύσου και η έλλειψη εικόνας της Θεάς, αλλά προπάντων ο μυστηριώδης χαρακτήρας της λατρείας της, γέννησε την υπόνοια ότι αυτή ήταν μία Θεά της διονυσιακής λατρείας, την οποία συνέδεαν με την Αριάδνη, εξαιτίας των κοινών συμβόλων αυτής με αυτά της Ήβης. Τα νομίσματα της Φλιούντας έφεραν την απεικόνιση της κεφαλής της Γανυμήδας - Ήβης, επίσης κατά πάσα πιθανότητα σ' αυτήν ανήκει ένα πήλινο ειδώλιο γυμνής φτερωτής θεάς, που κρατά στο ένα χέρι πρόχουν και στο άλλο φιάλη και στο κεφάλι φοράει στεφάνι από φύλλα κισσού. Ακόμα, η Ήβη απεικονίζονταν και στο ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνος.

Η Ήβη θεωρούνταν αφοσιωμένη στη μητέρα της Ήρα, γι' αυτό δίπλα στο άγαλμα της μεγάλης Θεάς του Ολύμπου βρισκόταν συνήθως και το άγαλμα της ωραίας κόρης της, όπως στο Ηραίο του Άργους, όπου εκεί υπήρχε το χρυσελεφάντινο άγαλμά της, έργο του Ναυκύδους (Παυσ. ΙΙ 17,5), δίπλα σ' εκείνο της μητέρας της. Επίσης, στη Μαντίνεια της Αρκαδίας δίπλα στο άγαλμα της μητέρας της εγείρονταν το δικό της, έργο του Πραξιτέλους. 

Σε ένα αγγείο, το οποίο έχει διακοσμηθεί με την αναπαράσταση του Πάριδος, ο οποίος κρίνει τις τρεις Θεές, η Ήβη βρίσκεται όρθια πίσω από τη μητέρα της που κάθεται και στηρίζεται οικεία πάνω στους ώμους της.

 Ο γάμος της Ήβης και του Ηρακλέους υμνήθηκε από τους ποιητές και αναπαραστάθηκε πολλές φορές από τους καλλιτέχνες.

 Από αυτές τις αναπαραστάσεις μία από τις καλύτερες ήταν αυτή που αναφέρει ο Παυσανίας και βρισκόταν πάνω σε ένα βωμό από άργυρο, στο Ηραίο των Μυκηνών. 

Από αυτές τις αναπαραστάσεις διασώζονται δύο πάνω σε κάτοπτρα. 

Στη μία η Αθηνά παρουσιάζει τον Ηρακλή στην Ήβη ενώπιον του Δαφνηφόρου Απόλλωνος που κάθεται και της Αρτέμιδας που στέκεται όρθια και κρατά στα δύο δάκτυλά της δακτυλίδι. Η Ήβη, γυμνή, φοράει διάδημα και περιδέραιο. Στην άλλη, η Ήβη, γυμνή, προχωρεί προς τον Ηρακλή, ο οποίος κρατά το δεξί της χέρι. Σε ένα αγγείο απεικονίζεται να προπορεύεται μαζί με την Ήρα και την Αθηνά μπροστά από το άρμα του Ηρακλέους που εισερχόταν στον Όλυμπο θριαμβευτικά και στο κύπελλο του Όλτου και του Ευξιθέου, στη συνέλευση των Θεών στον Όλυμπο, η Ήβη απεικονίζεται καθισμένη κοντά στον Ερμή κρατώντας άνθος στο ένα χέρι και μήλο στο άλλο, σύμβολο της γονιμότητας του γάμου.

ΠΗΓΗ