Μινυάδες και Διόνυσος

Ο Μινύας ήταν βασιλιάς του Ορχομενού. Οι τρεις κόρες του δεν αποδέχονταν τις τελετές προς τιμήν του Διόνυσου – περιέπαιζαν μάλιστα τις γυναίκες που άφηναν τις εργασίες του σπιτιού κι «έπαιρναν τα βουνά».
Με τη μορφή νεαρού κοριτσιού, ο Διόνυσος επισκέφτηκε τις Μινυάδες την ώρα που ύφαιναν στον αργαλειό και τις συμβούλεψε να μην παραμελούν την ιερή λατρεία. Αυτές προσπάθησαν να υπερασπιστούν τις απόψεις τους
επικαλούμενες την προτεραιότητα των σπιτικών εργασιών.

Τότε, αποκαλύπτοντας τη θεϊκή του φύση, ο Διόνυσος μεταμορφώθηκε διαδοχικά σε ταύρο, λιοντάρι και λεοπάρδαλη. Την ίδια στιγμή, κλήματα φύτρωσαν και τυλίχτηκαν γύρω από τον αργαλειό και στα καλαθάκια του μαλλιού εμφανίστηκαν φίδια.

Έντρομες,
οι κόρες του Μινύα κατάλαβαν το αμάρτημά τους και, για να εξευμενίσουν τον θεό, αποφάσισαν να θυσιάσουν ένα από τα παιδιά τους. Στη συνέχεια, κυριευμένες από βακχική μανία, ανέβηκαν στο βουνό, όπου ο Διόνυσος τις μεταμόρφωσε – τη μια σε κουκουβάγια, την άλλη σε καρακάξα (ή μπούφο) και την τελευταία σε νυχτερίδα.

ΕΠΙΣΗΣ
Στην ελληνική μυθολογία Μινυάδες ονομάζονταν συλλογικά οι τρεις κόρες του βασιλιά του Ορχομενού Μινύα, οι οποίες είχαν τα ιδιαίτερα ονόματα Αλκοθόη, Αρσίππη και Λευκίππη. Ο σχετικός με αυτές μύθος έχει πολλές παραλλαγές, αλλά το κοινό στοιχείο είναι ότι σε κάποια εορτή του Διονύσου οι Μινυάδες έμεναν στο σπίτι τους κλώθοντας και υφαίνοντας, ενώ οι γυναίκες του Ορχομενού (ή των Θηβών) έτρεχαν στα βουνά για να λατρέψουν τον θεό.

 Για την περιφρόνησή τους προς τη λατρεία του, ο Διόνυσος τιμώρησε τις Μινυάδες: Τους ενέβαλε τρέλα (μανία) ώστε να δουν τους εαυτούς τους τυλιγμένους από κισσό και αμπελόφυλλα, ενώ από τη στέγη έσταζε πάνω τους κρασί και γάλα. Μυστηριώδη φώτα φάνηκαν στις αίθουσες των ανακτόρων του Ορχομενού, ενώ ακούστηκαν φωνές από άγρια ζώα και ήχοι από αυλούς και τύμπανα.

Μετά από αυτά, οι Μινυάδες άρπαξαν τον μικρό Ίππασο, γιο της Λευκίππης, και τον καταξέσκισαν (η αρχαία λέξη είναι «σπαραγμός») γιατί τον πέρασαν για μικρό ελαφάκι. Τελικά στεφανώθηκαν με κισσούς και έτρεξαν να συναντήσουν τις άλλες γυναίκες που εόρταζαν στα βουνά.

Σύμφωνα με μία εκδοχή, μεταμορφώθηκαν σε νυχτερίδες, ενώ άλλη παράδοση αναφέρει ότι, προτού τις τιμωρήσει, ο Διόνυσος εμφανίσθηκε μπροστά τους με τη μορφή μικρού κοριτσιού και τις κατηγόρησε για την αδιαφορία τους προς τον θεό. Οι Μινυάδες κορόιδεψαν τη μικρούλα και τότε ο Διόνυσος μεταμορφώθηκε διαδοχικά σε ταύρο, πάνθηρα και λιοντάρι. Την ίδια στιγμή, γάλα και κρασί άρχισε να τρέχει από τα καθίσματά τους. Τότε έπιασε τις Μινυάδες τρέλα και σκότωσαν τον Ίππασο.

Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969