ΕΡΕΥΝΑ !Ε-Δ! Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΔΙΑΓΟΡΙΔΩΝ -ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ

Διαγόρας 

Ο Διαγόρας ήταν ένας διάσηµος ολυµπιονίκης πυγµάχος από την Ρόδο. Γεννήθηκε στην Ιαλυσό της Ρόδου και καταγόταν από της οικογένειες των Ερατιδών και Καλλιάνακτος,Ερατιδών και του Καλλιάνακτος, χωρίς να γίνεται σαφής η σχέση τους με το Διαγόρα. Επειδή όμως Καλλιάναξ ονομαζόταν ο πατέρας του επίσης ολυμπιονίκη Ευκλέους, εγγονού του Διαγόρα από την κόρη του Καλλιπάτειρα, ενδεχομένως η επίκληση της δόξας του γένους του Καλλιάνακτος να αφορά άμεσα τον Ευκλή και έμμεσα τον από μητέρα παππού του Διαγόρα.    .

 Ο πρόγονός του Δαµάγητος ήταν βασιλιάς της Ιαλυσού, και απ' την πλευρά της µητέρας του ο Διαγόρας καταγόταν από τον Μεσσήνιο ήρωα Αριστοµένη.

 Ο οίκος των Ερατιδών, που ήταν Δωριείς και συγκεκριµένα ανήκαν στους Ηρακλειδείς, έπαψε να κυβερνά τη Ρόδο από το 660 π.Χ. αλλά έχαιραν σεβασµού και είχαν επιρροή στα πολιτικά.Ο
Διαγόρας είχε πατέρα το βασιλιά της Ιαλυσού της Ρόδου Δαμάγητο, γιο του Δωριέως και εγγονό προγενέστερου Δαμαγήτου, και μητέρα την τρίτη κόρη του Μεσσήνιου ήρωα Αριστομένους. Ο γάμος του Δαμαγήτου με την κόρη αυτή, της οποίας δεν έχει σωθεί το όνομα, προέκυψε από χρησμοδότηση της Πυθίας προς το Δαμάγητο να πάρει για γυναίκα του τη θυγατέρα του αρίστου των Ελλήνων, που σύμφωνα με την άποψη του Δαμάγητου δεν ήταν άλλος από τον Αριστομένη. Ο Αριστομένης μάλιστα, όχι μόνο δέχθηκε, αλλά και συνόδευσε την κόρη του στην Ρόδο, όπου όμως αρρώστησε και πέθανε (Παυσαν. 4,23,2-4). Ο εγγονός του Διαγόρας, πέρα της ευγενούς καταγωγής και της προσωπικής του αξίας, θεμελίωσε το γένος των Διαγοριδών, το οποίο απέκτησε μεγάλη φήμη από τις επιδόσεις του 

 Τα παιδιά του Διαγόρα ήταν ο Ακουσίλαος, ο Δαµάγητος, ο Δωριεύς,

 η Καλλιπάτειρα και η Φερενίκη. 

Ο Διαγόρας είχε νικήσει στην 79η Ολυµπιάδα το 464 π.Χ. Ο Διαγόρας νίκησε 

συνολικά δυο φορές στην πυγµαχία στους Ολυµπιακούς Αγώνες, τέσσερεις φορές στα Ίσθµια, δύο φορές στα Νέµεα και τουλάχιστον µία φορά στα Πύθια. Είχε την µεγάλη τιµή να είναι περιοδονίκης, δηλαδή είχε στεφθεί και στους τέσσερεις µεγάλους θεσµούς. 

Επίσης κατάφερε και µικρότερης σηµασίας νίκες, στην Αθήνα, στην Αίγινα, στα 

Μέγαρα, στην Παλλήνη και στη Ρόδο. Λένε ότι ο Διαγόρας ποτέ δεν προσπαθούσε να αποφύγει ένα χτύπηµα του αντιπάλου στην πυγµαχία, αντιµετώπιζε τον αντίπαλο του γενναία και νικούσε τίµια, κερδίζοντας ακόµα περισσότερο θαυµασµό.

Ακουσίλαος και Δαμάγητος 

Ο Διαγόρας, γέρος πια, πήγε µαζί µε τους γιους του Ακουσίλαο και Δαµάγητο στην Ολυµπία για τους Αγώνες του 448 π.Χ.

 Ο Ακουσίλαος και ο Δαµάγητος κέρδισαν στην πυγµαχία και στο παγκράτιο και κουβάλησαν στους ώµους τους τον πατέρα τους, 

δείχνοντας ότι  είχε φτάσει στο αποκορύφωµα της ανθρώπινης ευτυχίας, τόσο µε τις δικές του παλιότερες νίκες όσο και µε τις τωρινές νίκες των παιδιών του. Ένας µάλιστα Σπαρτιάτης φώναξε "κάτθανε Διαγόρα ουκ εις τον Όλυµπο αναβήσει" (πέθανε Διαγόρα δεν πρόκειται να ανέβεις και στον Όλυµπο). 

Ο Διαγόρας τιµήθηκε για τις νίκες του και τις νίκες των παιδιών του στους Ολυµπιακούς Αγώνες. Ο γλύπτης Καλλικλής από τα Μέγαρα έφτιαξε τα αγάλµατα του Διαγόρα και των γιών του τα οποία στήθηκαν σε ξεχωριστό µέρος στην Ολυµπία. Η φήµη του Διαγόρα και των απογόνων του τιµήθηκε από τον Πίνδαρο και γράφτηκε µε χρυσά γράµµατα στον τοίχο του ναού της Αθηνάς στην Λίνδο της Ρόδου. Η ωδή που αφιέρωσε ο Πίνδαρος στον Διαγόρα, καταλήγει µε τις δυστυχίες που έπεσαν στον οίκο των Ερατιδών καθώς µεγάλωνε η δύναµη και η επιρροή της Αθήνας. 

Δωριεύς 

Ο τρίτος γιος του Διαγόρα ήταν ο Δωριεύς (ή Δωριέας). Ο Δωριεύς νίκησε στο 

Παγκράτιο σε τρεις συνεχόµενες Ολυµπιάδες, την 87η το 432 π.Χ., την 88η το 428 π.Χ. και την 89η το 424 π.Χ. - µάλιστα η δεύτερη νίκη του µνηµονεύεται και από τον Θουκυδίδη.

 Ο Δωριεύς ήταν περιοδονίκης όπως ο πατέρας του, µε 7 νίκες στα Νέµεα, 

8 στα Ίσθµια και στα Πύθια. Όταν µεγάλωσε η επιρροή της Αθήνας στη Ρόδο, ο 

Ξενοφώντας αναφέρει ότι κηρύχθηκε εκτός νόµου όλη η αριστοκρατική οικογένεια των Ερατιδών και ο Δωριεύς είχε καταδικασθεί ερήµην σε θάνατο. 

Οι Θούριοι της Κάτω Ιταλίας, όπου είχε καταφύγει ο Δωριεύς, αναφέρθηκαν ως τόπος καταγωγής όταν συµµετείχε µε τον ανιψιό του Πεισίροδο  στην 89η Ολυµπιάδα, οπότε συµπεραίνουµε ότι η κίνηση των Αθηναίων έγινε λίγο πριν το 424 π.Χ. Λέγεται ότι ο Δωριεύς γνώρισε τον σπουδαίο αρχιτέκτονα Ιππόδαµο τον Μιλήσιο όσο βρισκόταν στους Θούριους. 

Από τους Θούριους, µετά την καταστροφή του Αθηναϊκού Στόλου στις Συρακούσες, ξεκίνησε ο Δωριεύς επικεφαλής 30 καραβιών που τα έθεσε στο πλευρό των Σπαρτιατών (µη ξεχνάτε ότι τότε εξελισσόταν ο Πελοποννησιακός Πόλεµος). Έφτασε µε τον στόλο του στην Κνίδο το χειµώνα του 412 π.Χ. και πιθανότατα είχε ενεργό ρόλο στην επανάσταση που ξέσπασε τότε κατά των Αθηναίων. Το 411 π.Χ., µετά την επανάσταση, αποκαταστάθηκε η οικογένεια του Διαγόρα. 

Νωρίς το καλοκαίρι του ίδιου έτους βρίσκεται στη Μίλητο και λίγο αργότερα στέλνεται, κατά τον Διόδωρο, µε 13 πλοία να καταστείλει µια κίνηση των Δηµοκρατών στη Ρόδο. 

Αργότερα στον Ελλήσποντο, ναυµαχεί µε 20 Αθηναϊκά πλοία και αναγκάζεται σε 

υποχώρηση. 

Η τραγική μοίρα του Δωριέα ήταν να γλυτώσει μεν τη θανάτωση στην Αθήνα, αιώνιο εχθρό της Σπάρτης, αλλά τελικά να εκτελεστεί απ’ τους φίλους του Σπαρτιάτες για προδοσία! Το τέλος του μαρτυρεί ο Παυσανίας μεταφέροντας τη γνώμη του Ανδροτίωνα στο μη διασωθέν έργο του για την Αττική. Συγκεκριμένα, ο Πέρσης ναύαρχος Κόνων είχε πείσει τους Ρόδιους να προσχωρήσουν στη συμμαχία Περσίας-Αθήνας και να εγκαταλείψουν τη Σπάρτη, σε μια εποχή που ο Δωριεύς έλειπε απ’ τη Ρόδο βρισκόμενος ‘σε χωριά της Πελοποννήσου’. Εκεί συνελήφθη και οδηγήθηκε στη Σπάρτη, όπου κρίθηκε ένοχος προδοσίας και καταδικάστηκε σε θάνατο (6.7.6-7: ΤΑ ΔΕ ΕΣ ΤΟΥ ΔΩΡΙΕΩΣ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΗΝ ΕΣΤΙΝ ΕΝ ΤΗι ΣΥΓΓΡΑΦΗι ΤΗι ΑΤΘΙΔΙ ΑΝΔΡΟΤΙΩΝ ΕΙΡΗΜΕΝΑ...ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΝΑΥΤΙΚΟΝ, ΚΑΙ ΚΟΝΩΝΑ ΕΠ’ ΑΥΤΩι ΣΤΡΑΤΗΓΟΝ, ΡΟΔΙΩΝ ΤΕ ΤΟΝ ΔΗΜΟΝ ΠΕΙΣΘΕΝΤΑ ΥΠΟ ΤΟΥ ΚΟΝΩΝΟΣ, ΑΠΟ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ ΜΕΤΑΒΑΛΕΣΘΑΙ ΣΦΑΣ ΕΣ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΑΙ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΣΥΜΜΑΧΙΑΝ. ΔΩΡΙΕΑ ΔΕ ΑΠΟΔΗΜΕΙΝ ΜΕΝ ΤΟΤΕ ΕΚ ΡΟΔΟΥ ΠΕΡΙ ΤΑ ΕΝΤΟΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΧΩΡΙΑ. ΣΥΛΛΗΦΘΕΝΤΑ ΔΕ ΥΠΟ ΑΝΔΡΩΝ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ ΑΥΤΟΝ, ΚΑΙ ΑΝΑΧΘΕΝΤΑ ΕΣ ΣΠΑΡΤΗΝ, ΑΔΙΚΕΙΝ ΤΕ ΥΠΟ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ ΚΑΤΑΓΝΩΣΘΗΝΑΙ, ΚΑΙ ΕΠΙΒΛΗΘΗΝΑΙ ΟΙ ΘΑΝΑΤΟΝ ΖΗΜΙΑΝ).

Ίδρυση της Ρόδου 

Το 408 π.Χ. ο Δωριεύς ίδρυσε την Πόλη της Ρόδου, ενώνοντας τις τρεις πόλεις-κράτη της Ρόδου, Ιάλυσο, Λίνδο και Κάµιρο, στο Δήµο των Ροδίων και ο αρχιτέκτονας Ιππόδαµος από την Μίλητο, που όπως είπαµε είχε γνωριστεί µε τον Δωριέα στους Θούριους, ανέλαβε τη ρυµοτοµία και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασµό της νέας πόλης. 

Το 407 π.Χ. ο Δωριεύς αιχµαλωτίζεται από τους Αθηναίους µαζί µε δύο πλοία του. 

Πιθανότατα στάλθηκε στην Αθήνα αλλά εκεί, παρά την καταδικαστική απόφαση που υπήρχε εις βάρος του, θαυµάζοντας την καταγωγή του και τις αθλητικές του ικανότητες τελικά τον αφήσαν ελεύθερο. Αρκετά χρόνια αργότερα τον συνέλαβαν και τον θανάτωσαν οι Σπαρτιάτες....

Καλλιπάτειρα, σύμβολο των γυναικείων δικαιωμάτων 

Ο Διαγόρας είχε, όπως αναφέραµε στην αρχή, και δύο κόρες. Η Καλλιπάτειρα και η Φερενίκη έγιναν µητέρες Ολυµπιονικών, αλλά η Καλλιπάτειρα αποτελεί και σύµβολο  του αγώνα των γυναικών για ισότητα. 

Όταν πέθανε ο άνδρας της, η Καλλιπάτειρα 

µεταµφιέστηκε σε γυµναστή (κάτι αντίστοιχο µε τους σύγχρονους προπονητές) για να συνοδέψει το γιο της Πεισίροδο στους Ολυµπιακούς Αγώνες, όπου απαγορευόταν η είσοδος στις γυναίκες.  

Μόλις ο  Πεισίροδος  κέρδισε τον αγώνα, η Καλλιπάτειρα δεν κρατήθηκε, πήδηξε πάνω απ' το χώρισµα που υπήρχε για τους γυµναστές και αγκάλιασε τον γιο της. Τότε συνέλαβαν την Καλλιπάτειρα και κινδύνεψε να θανατωθεί - ο νόµος όριζε να µην µπορούν οι γυναίκες να εισέλθουν στους Αγώνες και οι παραβάτες να ρίχνονται από το βουνό Τυπαίο. Οι Ελλανοδίκες, έλαβαν υπόψη ότι ο πατέρας της ο Διαγόρας, τα αδέρφια της Ακουσίλαος, Δαµάγητος και Δωριέας και ο γιος της ήταν µεγάλοι Ολυµπιονίκες και την εξαίρεσαν από την ποινή του θανάτου. Για να αποφύγουν παρόµοιο περιστατικό στο µέλλον, όρισαν από τότε και στο εξής ότι, εκτός από τους αθλητές που αγωνίζονταν έτσι κι αλλιώς γυµνοί, να είναι γυµνοί και όλοι όσοι µπαίνουν στον στίβο. Εδώ υπάρχει μια μικρή σύγχιση στα εδάφια του γερο-Παυσανία (5.6.7 και 6.7.2), που ίσως ‘τα μπέρδεψε’ γιατί έφτασε στην Ηλεία αιώνες αργότερα και βασίσθηκε σε φήμες. Έτσι δεν ξέρουμε ακριβώς ποιά κόρη του Διαγόρα ήταν η μητέρα του Πεισίροδου. Πολλοί συγγραφείς κλίνουν προς την Καλλιπάτειρα, νομίζω λαθεμένα, γιατί το πιό σαφές εδάφιο καθορίζει τους γονείς του Ευκλή (Καλλιάναξ και Καλλιπάτειρα), άρα ο Πεισίροδος ήταν γιος της Φερενίκης (6.7.2: ΔΙΑΓΟΡΟΥ ΔΕ ΚΑΙ ΟΙ ΤΩΝ ΘΥΓΑΤΕΡΩΝ ΠΑΙΔΕΣ ΠΥΞ ΤΕ ΗΣΚΗΣΑΝ ΚΑΙ ΕΣΧΟΝ ΟΛΥΜΠΙΚΑΣ ΝΙΚΑΣ, ΕΝ ΜΕΝ ΑΝΔΡΑΣΙΝ ΕΥΚΛΗΣ ΚΑΛΛΙΑΝΑΚΤΟΣ ΤΕ ΩΝ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡΑΣ ΤΗΣ ΔΙΑΓΟΡΟΥ, ΠΕΙΣΙΡΟΔΟΣ ΔΕ ΕΝ ΠΑΙΣΙΝ, ΟΝ Η ΜΗΤΗΡ ΑΝΔΡΟΣ ΕΠΙΘΕΜΕΝΗ ΓΥΜΝΑΣΤΟΥ ΣΧΗΜΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΩΝ ΑΥΤΗ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΗΓΑΓΕΝ)

Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ένα αξιοπερίεργο στοιχείο, που αφηγείται ο Παυσανίας. Η κήρυξη των Δωριέα και Πεισίροδου ως Ολυμπιονικών τους έφερε ως Θούριους της Κ. Ιταλίας, γιατί είχαν διωχτεί απο τη Ρόδο απο πολιτικούς αντιπάλους και είχαν εγκατασταθεί στην ιταλική αποικία, απ’ όπου αργότερα επέστρεψαν (6.7.4: ΑΝΗΓΟΡΕΥΟΝΤΟ ΔΕ...ΘΟΥΡΙΟΙ, ΔΙΩΧΘΕΝΤΕΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΩΤΩΝ ΕΚ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ ΚΑΙ ΕΣ ΙΤΑΛΙΑΝ ΠΑΡΑ ΘΟΥΡΙΟΙΣ ΑΠΕΛΘΟΝΤΕΣ). 

Αk:ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΜΑΣ,   ΑΣ ΣΤΑΘΟΥΜΕ ΑΝΤΑΞΙΟΙ ΤΟΥΣ!!!!

 ΠΗΓΕΣ

http://www.matia.gr

http://el.wikipedia.org

http://books.google.gr/books?id=of0KAAAAYAAJ&dq=Δαµάγητος&pg=PA540#v=onepage&q&f=false

http://odysseus.culture.gr/a/5/ga502.jsp?obj_id=8496

http://el.wikipedia.org/wiki/Ηρακλείδες

http://www.nemeathla.gr/NEMEATHLA.GR-BOOK-2-48-69.pdf

http://www.nemeathla.gr

http://books.google.gr/books?id=gUejhcifcvkC&lpg=PA155&ots=xGWGqLdqiy&dq=Knab%20Diagoras&pg=PA155#v=onepage&q&f=false