Το έθιμο, οι ξόβεργες και η κονόμα

Kοινό μυστικό στους παροικούντες εν Ιερουσαλήμ η σύλληψη εκατοντάδων σπουργιτιών κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, στην περιοχή Αφάντου της Ρόδου.

Κοινή και η δικαιολογία όσων συλλαμβάνονται και όσων τους υποστηρίζουν. «Μα πρόκειται για έθιμο από παλιά», λένε, «στο πανηγύρι του Αγίου Λουκά, στις 18 του Οκτώβρη, τα σπουργίτια

να αποτελούν τον καθιερωμένο μεζέ στις παρέες».

Γι’ αυτούς δεν έχει σημασία ότι η σύλληψη και η θανάτωση σπουργιτιών απαγορεύεται, ούτε ότι η κατοχή και χρήση ξοβεργών και ηχομιμητικών συσκευών διώκεται ποινικά. Σημασία, πάνω από όλα, έχει η πιστή τήρηση (;) του εθίμου.

Παλιότερα, βέβαια, όταν τα σπουργίτια δεν αποτελούσαν απαγορευμένο καρπό και οι μεγάλοι πληθυσμοί τους προκαλούσαν ζημιές στους γεωργούς κατά την σπορά των σιτηρών, ήταν σύνηθες φαινόμενο -όχι μόνο στη Ρόδο- να συλλαμβάνονται και να συμμετέχουν στα φθινοπωρινά τραπέζια. Υπάρχει, όμως, σημαντική διαφορά μεταξύ των συνθηκών που επικρατούσαν πριν μερικές δεκαετίες στη ελληνική ύπαιθρο και των συνθηκών που επικρατούν σήμερα.

Η επίκληση οποιουδήποτε εθίμου δεν δικαιολογεί την δράση ορισμένων ασυνείδητων που «στήνουν»  εκατοντάδες ξόβεργες και ξεκληρίζουν κοπάδια ολόκληρα σπουργιτιών με σκοπό την πώληση τους στις ταβέρνες της περιοχής για το πανηγύρι του Αγίου Λουκά. Το ίδιο «ένοχοι» είναι και οι εκατοντάδες πελάτες των ταβερνών που παραγγέλνουν και καταναλώνουν κατά δεκάδες τους φτερωτούς μεζέδες.

Σε δυο περιπτώσεις (διαφορετικές ημέρες), την εβδομάδα που μας πέρασε,  δασικοί υπάλληλοι της Διεύθυνσης Δασών Δωδεκανήσου εντόπισαν θάμνους (σχίνα) όπου οι επιτήδειοι λαθροθήρες είχαν διαμορφώσει κατάλληλα και «έστησαν» ξόβεργες για να αιχμαλωτίσουν μικροπούλια με ηχομιμητικές συσκευές. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στη δεύτερη περίπτωση, που συνέβη την Παρασκευή 10 Οκτωβρίου, κοντά στο Γκολφ Αφάντου, κατασχέθηκαν συνολικά, 301 ξόβεργες, δυο κασετόφωνα, 2 κασέτες, τρεις μπαταρίες και 27 σπουργίτια που είχαν παγιδευτεί στις ξόβεργες. Δυστυχώς, και στα δυο περιστατικά, οι δράστες κατάφεραν να διαφύγουν και δεν συνελήφθησαν.

Να σημειώσουμε ότι κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, συλλαμβάνονται λαθροθήρες στην συγκεκριμένη περιοχή με διόλου ευκαταφρόνητες ποσότητες αιχμαλωτισμένων σπουργιτιών και ξοβεργών. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, όταν δεν αθωώνονται, οι ποινές που τους επιβάλλονται είναι ασήμαντες σε σχέση με τα χρήματα που κερδίζουν από την πώληση των σπουργιτιών στις ταβέρνες της περιοχής. Έτσι, λοιπόν, κάθε χρόνο, συνεχίζουν να κουρεύουν τους θάμνους, να στήνουν τις ξόβεργες, να στραγγαλίζουν τα σπουργίτια  που παγιδεύουν, να τα ξεπουπουλίζουν με λιωμένο κερί και ως επαγγελματίες χωρίς ΑΦΜ και απόδοση ΦΠΑ να τροφοδοτούν τους εστιάτορες της περιοχής.

ο Κότσος

dasarxeio.com