Περί θρησκείας και διδαχής

Ελένη Πριόβολου

Κάθομαι μέσα στην αυγινή γαλήνη έτοιμη να αναχωρήσω για το κλεινόν άστυ. Μπροστά το Ιόνιο ροδίζει και πίσω τα Ακαρνανικά αφώτιστα ακόμα. Και χτυπάει η ορθρινή καμπάνα και ένα σήμαντρο μαζί με ένα βέλασμα έρχεται σαν αντίλαλος από μακριά. Θρησκευόμενη δεν είμαι. Η πολιτική μου σκέψη υπερασπίζεται την άμεση και ουδόλως την πελατειακή αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Όμως το ένιωσα αυτό το «άνω θρώσκω», δεν το κρύβω. Γιατί να το κρύψω άλλωστε; Έμοιαζε κάπως σα να με επισκέφτηκε η ποίηση του κόσμου!

Ε, σαν πολιτικά σκεπτόμενο άτομο δε γινόταν να μην απασχολήσω το μυαλό μου με το νέο ανακάτεμα Πολιτείας και Εκκλησίας για τη διδασκαλία ή όχι του μαθήματος των Θρησκευτικών.

Και λέω εγώ τώρα! Αν στα μαθητικά μου χρόνια, υπήρχε ένα σύστημα που δεν θα με τρόμαζε με την ιδέα του διαβόλου και δεν θα με τυραννούσε μέσω της Κατήχησης και Λειτουργικής -πω πω να μαθαίνεις μέχρι για τα άμφια του Ιερέως παπαγαλία, φρίκη- και διέθετε δασκάλους και καθηγητές τόσο καλλιεργημένους ώστε να μου μεταλαμπαδεύουν τη γνώση, ότι η θρησκεία μας, είναι μια πολιτισμική συνέχεια με την τελετουργία της αδιάκοπη από τον Ορφισμό και τη σταύρωση του Βάκχου μέχρι τη σταύρωση του Ιησού, δε θα μου άνοιγε τα μάτια και δε θα με οδηγούσε και εμένα σε μια βαθύτερη έρευνα, από τα τότε; Ή δεν πρέπει να γνωρίζουν οι μαθητές τα δάνεια από άλλες θρησκείες και τα αντιδάνεια σε αυτές;

Αντιπαθώ την προπαγάνδα εκατέρωθεν επειδή εκτρέφει τη μισαλλοδοξία. Στα πλαίσια της γενικότερης αμορφωσιάς και της τύφλωσης δεν βλέπουμε ότι όλος ο πολιτισμός μας από τα μυθικά χρόνια δημιουργήθηκε γύρω από Βακχείες και παννυχίδες και πομπές, χοές, σπονδές, ύμνους και ο κύκλος των εποχών είχε απόλυτη σχέση με τον λατρευτικό κύκλο. Και έτσι πρέπει να μαθαίνουν τον πολιτισμό οι μαθητές, γιατί έτσι θα αγαπήσουν και τον πολιτισμό των άλλων, αφού και στους άλλους πολιτισμούς κάτι ανάλογο συμβαίνει.

Η Εκκλησία έγινε κράτος σκοτεινό και μισαλλόδοξο, όπως και το ίδιο το κοσμικό κράτος με την εφαρμοσμένη πολιτική του. Φυσικά και απέκτησε προνόμια και περιουσίες και αμύθητα πλούτη. Όμως αυτά δεν έχουν σχέση με τις ιδέες, όπως δεν έχει και το πρόσωπο του Ιησού με την ίδρυση μιας Εκκλησίας.

Και βέβαια η Εκκλησία συνεργάστηκε και με τον Τούρκο και με το φασισμό και με τις χούντες. Διακήρυττε το τρίπτυχο Πατρίς Θρησκεία Οικογένεια για να βαστάει την ισχύ της. Και έγραψε μαύρες σελίδες με καταστροφές των αρχαίων θησαυρών, αφορισμούς διανοουμένων, αναθέματα πολιτικών, ακόμα ένα μέρος του κλήρου προκάλεσε «εμφύλιο πόλεμο» για το τυπικό ζήτημα της αλλαγής του ημερολογίου, και ακόμα έναν, για την διδασκαλία της δημοτικής γλώσσας, «ως προϊόν κακοβούλου προθέσεως.»

Όμως καθώς διάβαζα σε μερικές αναρτήσεις τόσα λαϊκίστικα σχόλια και ύβρεις, αναθυμήθηκα τον παπά Κυριάκο Ταμουρίδη, τον ιερέα από την Τραπεζούντα που θυσιάστηκε για τη λευτεριά πολεμώντας στις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού ή τον παπά Βαλή, τον αντάρτη από το Νιοχώρι Μεσολογγίου, που έδωσε τα πάντα για την Εθνική Αντίσταση. Μπορεί να μην ήταν αυτή η επίσημη θέση της εκκλησίας, αλλά πάμπολλοι ιερείς μπήκαν μπροστά στους λαϊκούς αγώνες.

Το λοιπόν. Μέχρι να συλλογιστώ όλα τούτα και να τα συνοψίσω, άκουγα από το ναό έναν Χερουβικό ύμνο, τύφλα να έχει η σκάλα του Μιλάνου. Στα ύψη η φωνή του ιεροψάλτη. Αν τη γνωρίζαμε καλά τη Βυζαντινή υμνολογία και δεν την ακούγαμε από άσχετους «τσατραπάτρες» θα ξέραμε πως είναι η δική μας κλασσική μουσική και θα είχαμε πληροφορηθεί για τον Ρωμανό τον Μελωδό και τους φιλόσοφους Θεολογικούς πατέρες όπως ο Ωριγένης, αφού πρώτα είχαμε επαρκή γνώση για τους Προσωκρατικούς φιλοσόφους και Θεολόγους συνάμα.

Και έφερα στη μνήμη και τον μακαρίτη τον πατέρα μου, αντάρτη του ΕΛΑΣ, εξόριστο Μακρονησιώτη και ιεροψάλτη που αποκαλούσε τον εαυτό του Μελωδό, έβλεπε στην φύση τον Πάνα και πίστευε σε μια παγκόσμια κοινωνία, ισότητας και δικαιοσύνης. 

ΥΓ

Οι ύβρεις δεν αποτελούν πολιτικό λόγο. Ούτε η δήλωση του ιερωμένου που εκβίαζε την πολιτεία με κορώνες του τύπου: «Τα παιδιά θα πηγαίνουν στην Εκκλησία είτε το θέλουν είτε όχι.» Αυτό είναι το ζητούμενο ή οι βαθειά καλλιεργημένοι και ερευνητικοί πολίτες; Σε διαβεβαιώνω πάτερ μου, ότι τότε που το σχολείο με υποχρέωνε να πάω να εξομολογηθώ προτού μεταλάβω και να προσκομίσω στο σχολείο το χαρτάκι της παρουσίας μου στον εκκλησιασμό, είχα σηκώσει αντάρτικο…

Πηγή: ΑrtiΝews.gr