Ενώ το αρχαίο θέατρο της Λίνδου μπλόκαρε στις μελέτες των χριστιανοσκουλικαντέρων ,,,, Το Αρχαίο Θέατρο της Απτέρας στα Χανιά Κρήτης "ζωντανεύει"

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων «ζωντάνεψε» το θέατρο της αρχαίας Απτέρας στο πλαίσιο ενός πολύπλευρου εκπαιδευτικού προγράμματος που σχεδίασε και υλοποίησε πιλοτικά σε συνεργασία με τη Μονάδα Συμβουλευτικής Χανίων ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ, το 7ο Γυμνάσιο και την Εκκλησιαστική Σχολή Κρήτης. Η ομάδα που εργάστηκε πάνω στο συγκεκριμένο πρόγραμμα αποτελείται από τους αρχαιολόγους Μιλιδάκη Μιχάλη και Τσίγκου Αγγελική, και από τη διοικητικό Κορακάκη Δήμητρα.Όπως δήλωσε η Προϊσταμένη της Εφ.Α. Χανίων, κ. Ελένη Παπαδοπούλου, «η εκπαιδευτική αυτή δράση περιλαμβάνει δυο προγράμματα, που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για ομάδες μαθητών της Γ΄ Γυμνασίου και ενηλίκων, και αφορούν στο αρχαίο θέατρο με τίτλο «Ας γνωρίσουμε το αρχαίο θέατρο ανεβάζοντας μια παράσταση». Με εργαλεία τον καθοδηγούμενο διάλογο, τις ερωταποκρίσεις, την παρατηρητικότητα, την περιγραφή και το παιχνίδι, οι ομάδες παιδιών και ενηλίκων που συμμετείχαν σε κάθε δράση του προγράμματος, ήρθαν σε επαφή βιωματικά και διαδραστικά με το αρχαίο θέατρο. Γνώρισαν πως γεννήθηκε ως οικοδόμημα και ως δραματική πράξη, εμβάθυναν στη θεματολογία και τη λειτουργία του, στις θεατρικές συμβάσεις και τα σκηνοθετικά τεχνάσματα της αρχαιότητας και επέκτειναν συζητώντας θέματα σύγχρονου προβληματισμού. Σε δεύτερη φάση κλήθηκαν να δραματοποιήσουν μέσα στην ορχήστρα του αρχαίου θεάτρου της Απτέρας». Ειδικότερα, με εμψυχωτές υπαλλήλους της Εφορείας Αρχαιοτήτων και με την καθοδήγηση των υπεύθυνων της Συμβουλευτικής Μονάδας Χανίων, τα μέλη του ΚΕΘΕΑ, την Κυριακή 30 Απριλίου συγκεντρώθηκαν στο θέατρο της αρχαίας Απτέρας και απέδωσαν μεταξύ τους αποσπάσματα από αρχαία και σύγχρονα θεατρικά και λογοτεχνικά έργα. Όλοι, ως μία ομάδα, εκφράστηκαν και κινήθηκαν στην ορχήστρα του μνημείου. Ο λόγος του Σοφοκλή, του Ελύτη, του Σαίξπηρ, του Καβάφη κ.αλ., αντήχησε στο κοίλο του αρχαίου θεάτρου αναβιώνοντάς το, οδηγώντας παράλληλα όλους σε μια ενδοσκοπική «κάθαρση» μέσω της ερμηνείας και της συμμετοχής. Το μέρος αυτό του προγράμματος στήριξε ως προς την ερμηνεία και τη δραματοποίηση, από την πλευρά του ΚΕΘΕΑ, η θεατρολόγος κ. Στέλλα Σκορδαρά. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία κρίθηκε στο σύνολό της εξαιρετικά επωφελής λόγω της θετικής ανταπόκρισης όλων στις απαιτήσεις του προγράμματος αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι η πολιτιστική κληρονομιά διεισδύει δημιουργικά σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής. Όπως δήλωσε ο επιστημονικός υπεύθυνος της Μονάδας Συμβουλευτικής Χανίων ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ κ. Γιώργος Γαβριλάκης «Δεν ξέρουμε ποιοι είμαστε ούτε που πηγαίνουμε αν δεν ξέρουμε από πού προερχόμαστε. Κάτω από αυτή τη λογική επιχειρήσαμε, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, τη συγκεκριμένη δράση η οποία εξελίχθηκε σε μοναδική εμπειρία για όλους τους συμμετέχοντες (μέλη, εθελοντές και προσωπικό). Το δέος του αρχαιολογικού χώρου της Απτέρας με την ιστορία που κουβαλάει σε συνδυασμό με θεατρικά και λογοτεχνικά κείμενα και την καθοδήγηση της κ. Στέλλας Σκορδαρά δημιούργησαν ένα αίσθημα πληρότητας και ικανοποίησης στους συμμετέχοντες.

 Το ΚΕΘΕΑ εκφράζει τις ευχαριστίες του τόσο στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων όσο και στην κ. Στέλλα Σκορδαρά για την άψογη συνεργασία και ευελπιστεί σε συνέχεια τέτοιων τελεσφόρων πρωτοβουλιών».Επιπλέον, την Τρίτη 9 Μαΐου, οι μαθητές του 7ου Γυμνασίου παρακολούθησαν από το κοίλο του θεάτρου την ομάδα του σχολείου τους, που ολοκλήρωσε τη συμμετοχή της στη δράση ερμηνεύοντας ένα απόσπασμα από την τραγωδία “Ελένη”, του Ευριπίδη. Στη συνέχεια, η θεατρική τους ομάδα του ίδιου σχολείου παρουσίασε τα χορικά άσματα από τις “Εκκλησιάζουσες” του Αριστοφάνη. Η όλη δράση εντάχθηκε στο πλαίσιο του εορτασμού της εβδομάδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα στις εκδηλώσεις της καμπάνιας «Ταξίδι στον Πολιτισμό» της Περιφέρειας Κρήτης, με στόχο την ενημέρωση για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κρήτης στον Τομέα του Πολιτισμού. 

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων συμμετείχε μέσω του έργου της αποκατάστασης του θεάτρου της αρχαίας Απτέρας.Η Δ/ντρια του 7ου Γυμνάσιου, κ. Αναστασία Μαλούκου επεσήμανε ότι «Το σχολείο μας “συνάντησε” την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων μέσα από την υλοποίηση καινοτόμων δράσεων για τη μελέτη της τοπικής ιστορίας και των αρχαιολογικών χώρων (των λατρευτικών μνημείων της Παλιάς Πόλης κατά τη διάρκεια της περυσινής χρονιάς, του αρχαιολογικού χώρου της Λισού κατά  τη φετινή χρονιά). Στο πλαίσιο της συνεργασίας αυτής προέκυψε η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος για το δράμα και το αρχαίο θέατρο της Απτέρας. Κορύφωση αυτής της συνεργασίας είναι η εκδήλωση – γιορτή που έγινε, η οποία ήταν πράγματι ένα “ταξίδι στον πολιτισμό”. 

Η ξενάγηση των μαθητών στον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας από τους αρχαιολόγους κ. Μιλιδάκη και κ. Τσίγκου υπήρξε μοναδική εμπειρία για μαθητές και εκπαιδευτικούς. Οι μαθητές μας γνώρισαν τον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας, άκουσαν την ιστορία του, απόλαυσαν “τ’ αρχαία σημάδια μέσα στο τοπίο τους”, όπως έγραψε και ο Σεφέρης. Αυτή η εκπληκτική δύναμη που έχει το τοπίο μετουσιώθηκε σε δύναμη ψυχής και έκφρασης, όταν οι ομάδες των μαθητών μας δραματοποίησαν απόσπασμα από την “Ελένη” του Ευριπίδη και παρουσίασαν τα χορικά από τις “Εκκλησιάζουσες” του Αριστοφάνη, στο υποβλητικό αρχαίο θέατρο της Απτέρας. Η βιωματική γνώση υπήρξε πάντα ο κινητήριος μοχλός της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ευχαριστούμε την Εφορεία Αρχαιοτήτων για την εμπειρία που πρόσφερε στους μαθητές μας, για την επιστημονική καθοδήγηση και συμπαράσταση στο έργο μας. Μέσα από τέτοιες δράσεις προωθούμε τον “διάλογο” με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, τον μετατρέπουμε σε “ζώσα” δύναμη που προσφέρει αξίες και πρότυπα ζωής για τους νέους. 

 Οι νέοι μας, εξάλλου, είναι αυτοί που θα κληθούν ως αυριανοί πολίτες και ως αυριανοί επιστήμονες, να προστατεύσουν, να μελετήσουν και να αναδείξουν τα μνημεία και την ιστορία του τόπου τους». Τέλος, η κ. Παπαδοπούλου υπογράμμισε τη σημαντικότητα του έργου της αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου και τόνισε ότι «η Εφ.Α. Χανίων δεν θα μπορούσε να διεκδικήσει καλύτερη συμμετοχή στις παραπάνω εκδηλώσεις. Και τα δυο προγράμματα αποδεικνύουν εύγλωττα τη δυναμική του Υπουργείου Πολιτισμού όχι μόνο στην προστασία και ανάδειξη των μνημείων αλλά και στη διαχείριση και ένταξη τους στη ζωή του τόπου μας, μέσω εύστοχων δράσεων με εκπαιδευτικό, ψυχαγωγικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Η Εφ.Α. Χανίων θα συνεχίσει την επιτυχή συνεργασία της με τη Μονάδα Συμβουλευτικής Χανίων ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ, και θα προσκαλέσει την επόμενη χρονιά τις σχολικές μονάδες του Νομού μας να γνωρίσουν το αρχαίο θέατρο της Απτέρας, συμμετέχοντας στη συγκεκριμένη δράση που θα προσφερθεί σε ευρύτερο και πιο οργανωμένο πλαίσιο».

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων «ζωντάνεψε» το θέατρο της αρχαίας Απτέρας στο πλαίσιο ενός πολύπλευρου εκπαιδευτικού προγράμματος που σχεδίασε και υλοποίησε πιλοτικά σε συνεργασία με τη Μονάδα Συμβουλευτικής Χανίων ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ, το 7ο Γυμνάσιο και την Εκκλησιαστική Σχολή Κρήτης. Η ομάδα που εργάστηκε πάνω στο συγκεκριμένο πρόγραμμα αποτελείται από τους αρχαιολόγους Μιλιδάκη Μιχάλη και Τσίγκου Αγγελική, και από τη διοικητικό Κορακάκη Δήμητρα.

Όπως δήλωσε η Προϊσταμένη της Εφ.Α. Χανίων, κ. Ελένη Παπαδοπούλου, «η εκπαιδευτική αυτή δράση περιλαμβάνει δυο προγράμματα, που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για ομάδες μαθητών της Γ΄ Γυμνασίου και ενηλίκων, και αφορούν στο αρχαίο θέατρο με τίτλο «Ας γνωρίσουμε το αρχαίο θέατρο ανεβάζοντας μια παράσταση». Με εργαλεία τον καθοδηγούμενο διάλογο, τις ερωταποκρίσεις, την παρατηρητικότητα, την περιγραφή και το παιχνίδι, οι ομάδες παιδιών και ενηλίκων που συμμετείχαν σε κάθε δράση του προγράμματος, ήρθαν σε επαφή βιωματικά και διαδραστικά με το αρχαίο θέατρο. Γνώρισαν πως γεννήθηκε ως οικοδόμημα και ως δραματική πράξη, εμβάθυναν στη θεματολογία και τη λειτουργία του, στις θεατρικές συμβάσεις και τα σκηνοθετικά τεχνάσματα της αρχαιότητας και επέκτειναν συζητώντας θέματα σύγχρονου προβληματισμού. Σε δεύτερη φάση κλήθηκαν να δραματοποιήσουν μέσα στην ορχήστρα του αρχαίου θεάτρου της Απτέρας». 

Ειδικότερα, με εμψυχωτές υπαλλήλους της Εφορείας Αρχαιοτήτων και με την καθοδήγηση των υπεύθυνων της Συμβουλευτικής Μονάδας Χανίων, τα μέλη του ΚΕΘΕΑ, την Κυριακή 30 Απριλίου συγκεντρώθηκαν στο θέατρο της αρχαίας Απτέρας και απέδωσαν μεταξύ τους αποσπάσματα από αρχαία και σύγχρονα θεατρικά και λογοτεχνικά έργα. Όλοι, ως μία ομάδα, εκφράστηκαν και κινήθηκαν στην ορχήστρα του μνημείου. Ο λόγος του Σοφοκλή, του Ελύτη, του Σαίξπηρ, του Καβάφη κ.αλ., αντήχησε στο κοίλο του αρχαίου θεάτρου αναβιώνοντάς το, οδηγώντας παράλληλα όλους σε μια ενδοσκοπική «κάθαρση» μέσω της ερμηνείας και της συμμετοχής. Το μέρος αυτό του προγράμματος στήριξε ως προς την ερμηνεία και τη δραματοποίηση, από την πλευρά του ΚΕΘΕΑ, η θεατρολόγος κ. Στέλλα Σκορδαρά. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία κρίθηκε στο σύνολό της εξαιρετικά επωφελής λόγω της θετικής ανταπόκρισης όλων στις απαιτήσεις του προγράμματος αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι η πολιτιστική κληρονομιά διεισδύει δημιουργικά σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής.

 Όπως δήλωσε ο επιστημονικός υπεύθυνος της Μονάδας Συμβουλευτικής Χανίων ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ κ. Γιώργος Γαβριλάκης «Δεν ξέρουμε ποιοι είμαστε ούτε που πηγαίνουμε αν δεν ξέρουμε από πού προερχόμαστε. Κάτω από αυτή τη λογική επιχειρήσαμε, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, τη συγκεκριμένη δράση η οποία εξελίχθηκε σε μοναδική εμπειρία για όλους τους συμμετέχοντες (μέλη, εθελοντές και προσωπικό). Το δέος του αρχαιολογικού χώρου της Απτέρας με την ιστορία που κουβαλάει σε συνδυασμό με θεατρικά και λογοτεχνικά κείμενα και την καθοδήγηση της κ. Στέλλας Σκορδαρά δημιούργησαν ένα αίσθημα πληρότητας και ικανοποίησης στους συμμετέχοντες. Το ΚΕΘΕΑ εκφράζει τις ευχαριστίες του τόσο στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων όσο και στην κ. Στέλλα Σκορδαρά για την άψογη συνεργασία και ευελπιστεί σε συνέχεια τέτοιων τελεσφόρων πρωτοβουλιών».

Επιπλέον, την Τρίτη 9 Μαΐου, οι μαθητές του 7ου Γυμνασίου παρακολούθησαν από το κοίλο του θεάτρου την ομάδα του σχολείου τους, που ολοκλήρωσε τη συμμετοχή της στη δράση ερμηνεύοντας ένα απόσπασμα από την τραγωδία “Ελένη”, του Ευριπίδη. Στη συνέχεια, η θεατρική τους ομάδα του ίδιου σχολείου παρουσίασε τα χορικά άσματα από τις “Εκκλησιάζουσες” του Αριστοφάνη. Η όλη δράση εντάχθηκε στο πλαίσιο του εορτασμού της εβδομάδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα στις εκδηλώσεις της καμπάνιας «Ταξίδι στον Πολιτισμό» της Περιφέρειας Κρήτης, με στόχο την ενημέρωση για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κρήτης στον Τομέα του Πολιτισμού. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων συμμετείχε μέσω του έργου της αποκατάστασης του θεάτρου της αρχαίας Απτέρας.

Η Δ/ντρια του 7ου Γυμνάσιου, κ. Αναστασία Μαλούκου επεσήμανε ότι «Το σχολείο μας “συνάντησε” την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων μέσα από την υλοποίηση καινοτόμων δράσεων για τη μελέτη της τοπικής ιστορίας και των αρχαιολογικών χώρων (των λατρευτικών μνημείων της Παλιάς Πόλης κατά τη διάρκεια της περυσινής χρονιάς, του αρχαιολογικού χώρου της Λισού κατά  τη φετινή χρονιά).

Στο πλαίσιο της συνεργασίας αυτής προέκυψε η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος για το δράμα και το αρχαίο θέατρο της Απτέρας. Κορύφωση αυτής της συνεργασίας είναι η εκδήλωση – γιορτή που έγινε, η οποία ήταν πράγματι ένα “ταξίδι στον πολιτισμό”. Η ξενάγηση των μαθητών στον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας από τους αρχαιολόγους κ. Μιλιδάκη και κ. Τσίγκου υπήρξε μοναδική εμπειρία για μαθητές και εκπαιδευτικούς. Οι μαθητές μας γνώρισαν τον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας, άκουσαν την ιστορία του, απόλαυσαν “τ’ αρχαία σημάδια μέσα στο τοπίο τους”, όπως έγραψε και ο Σεφέρης.

Αυτή η εκπληκτική δύναμη που έχει το τοπίο μετουσιώθηκε σε δύναμη ψυχής και έκφρασης, όταν οι ομάδες των μαθητών μας δραματοποίησαν απόσπασμα από την “Ελένη” του Ευριπίδη και παρουσίασαν τα χορικά από τις “Εκκλησιάζουσες” του Αριστοφάνη, στο υποβλητικό αρχαίο θέατρο της Απτέρας.

Η βιωματική γνώση υπήρξε πάντα ο κινητήριος μοχλός της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ευχαριστούμε την Εφορεία Αρχαιοτήτων για την εμπειρία που πρόσφερε στους μαθητές μας, για την επιστημονική καθοδήγηση και συμπαράσταση στο έργο μας. Μέσα από τέτοιες δράσεις προωθούμε τον “διάλογο” με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, τον μετατρέπουμε σε “ζώσα” δύναμη που προσφέρει αξίες και πρότυπα ζωής για τους νέους.  Οι νέοι μας, εξάλλου, είναι αυτοί που θα κληθούν ως αυριανοί πολίτες και ως αυριανοί επιστήμονες, να προστατεύσουν, να μελετήσουν και να αναδείξουν τα μνημεία και την ιστορία του τόπου τους». 

Τέλος, η κ. Παπαδοπούλου υπογράμμισε τη σημαντικότητα του έργου της αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου και τόνισε ότι «η Εφ.Α. Χανίων δεν θα μπορούσε να διεκδικήσει καλύτερη συμμετοχή στις παραπάνω εκδηλώσεις. Και τα δυο προγράμματα αποδεικνύουν εύγλωττα τη δυναμική του Υπουργείου Πολιτισμού όχι μόνο στην προστασία και ανάδειξη των μνημείων αλλά και στη διαχείριση και ένταξη τους στη ζωή του τόπου μας, μέσω εύστοχων δράσεων με εκπαιδευτικό, ψυχαγωγικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Η Εφ.Α. Χανίων θα συνεχίσει την επιτυχή συνεργασία της με τη Μονάδα Συμβουλευτικής Χανίων ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ, και θα προσκαλέσει την επόμενη χρονιά τις σχολικές μονάδες του Νομού μας να γνωρίσουν το αρχαίο θέατρο της Απτέρας, συμμετέχοντας στη συγκεκριμένη δράση που θα προσφερθεί σε ευρύτερο και πιο οργανωμένο πλαίσιο».

ΠΗΓΗ