Ο πατριωτισμός που δεν πρέπει να χαρίζεται στους πατριδοκάπηλους και τους φασίστες

Θανάσης Τσιριγώτης

Οι εθνικοαστικές επιδείξεις δύναμης του Ερντογάν στη διπλανή χώρα, τόσο απέναντι στην Κύπρο σ' ό,τι αφορά τα θαλάσσια κτήματά της, όσο και απέναντι στην Ελλάδα με αφορμή το Αιγαίο και τα νησιά του, αναμφίβολα δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα και «αβρόχοις ποσίν».

Οπωσδήποτε όμως επαναφέρουν, έστω στρεβλά και επώδυνα, το ζήτημα των συνόρων και της εθνικής ανεξαρτησίας και θα ήταν εξόφθαλμος στρουθοκαμηλισμός αν τα προσπερνούσαμε ή αν τα αντιμετωπίζαμε με τη διασκεδαστική όσο και ανόητη αναρχική εφεύρεση πως «το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του». Αν ήταν έτσι τότε το έδαφος ανήκει στα σκουλήκια του και κακώς ανοίγουμε πηγάδια για να ξεδιψάσουμε και να ποτίσουμε!

Μόνο μια απολίτικη αντίληψη θα υποστήριζε ότι οι αλλαγές συνόρων στη φάση των οξύτατων ανταγωνισμών δεν φέρνουν τον πόλεμο στην αυλή μας και μόνον όποιος δεν ξέρει δράμι από τη νεότερη βαλκανική ιστορία προσπερνάει το ζήτημα «μ' ελαφρά πηδήματα».

Σε ό,τι μας αφορά, ποτέ δεν υποκρύψαμε πως για να δει κανείς σε βάθος και με πειστικότητα το κεφάλαιο «ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός» πρέπει να βάλει στο συλλογισμό του το μεγάλο κάδρο. Δηλαδή, πρώτον τις αντιθέσεις ανάμεσα στους σημερινούς ιμπεριαλιστές, δεύτερον τη σχέση εξαρτημένων και ιμπεριαλιστικών χωρών και τρίτον τα εθνικά εκτοπίσματα στην περιοχή. Ακούσαμε με μεγάλη προσοχή να λέγεται πως το πραγματικό, οικονομικό, στρατιωτικό και εν τέλει γεωπολιτικό εκτόπισμα δεν διαδραματίζει «κανένα ρόλο» και πως ένα φαινομενικά ασήμαντο μέγεθος μπορεί να προκαλέσει αναταραχές.

Αναμφίβολα μπορεί ν' ανάψει το φυτίλι, όπως ένας θερμοκέφαλος στρατηγός να πυροδοτήσει εύφλεκτα υλικά. Αλλά τον πόλεμο τον κάνουν οι πολιτικοί και απλώς τον διαχειρίζονται οι στρατηγοί, άλλοτε επιδέξια και άλλοτε αδέξια. Αν ήταν αλλιώς, ο Παρμενίωνας θα ξεπερνούσε τον Αλέξανδρο!

Το ζήτημα των συνόρων των σημερινών εθνοκρατών είναι αντικειμενικό μέγεθος και δεν υπόκειται -προς το παρόν- στην εγκεφαλική σύλληψη του καθενός μας. Τα εθνοκράτη, όπως προέκυψαν από εξεγέρσεις, επαναστάσεις και πολέμους, και γεωγραφικοποιήθηκαν από διεθνείς συνθήκες, δεν αντανακλούν μόνο τον σημερινό συσχετισμό δύναμης, αλλά είναι πραγματικά (αντικειμενικά) μεγέθη.

Το τουρκικό κράτος πατώντας σε δύο ηπείρους, με πληθυσμό πάνω από 80 εκ. κατοίκους, με σύνορα προς Ρωσία, Μ. Ανατολή και Βαλκάνια, έχοντας αμερικανικές βάσεις και τα κλειδιά των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη, θέλοντας να παίξει το χαρτί της ηγεσίας του παγκόσμιου ισλαμισμού, τώρα που υποχώρησε ο παναραβισμός, έχοντας στρατό σε δύο γειτονικές χώρες (Κύπρος-Συρία), προφανώς έχει όλα τα φόντα να ασκεί περιφερειακή επιθετικότητα και δεν χρειάζονταν ο Ερντογάν και το ΑΚΡ για να το επιδείξει. Ισχύει η φράση του Κλαούζεβιτς, που χρησιμοποιεί και ο Λένιν, πως «ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα». Αναμφίβολα.

Αλλά αν θέλουμε να κάνουμε συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης, οφείλουμε να βλέπουμε ότι η κυβέρνηση Ερντογάν έχει όλα τα φόντα να δείχνει τα δόντια της. Αυτό σημαίνει πως η εργατική τάξη και η αριστερά πρέπει να συρθεί πίσω απ' την ντόπια αστική τάξη και να πολεμάει με δανεική σημαία; Όχι βέβαια.

Πρέπει κατ' αρχήν να προωθήσει το σύνθημα του απεγκλωβισμού από Ε.Ε. και ΝΑΤΟ και των δύο χωρών και να προβάλλει τη γραμμή της ενότητας και της αλληλεγγύης και των δύο λαών ενάντια στον ιμπεριαλισμό, την εξάρτηση και τον πόλεμο. Από αυτό το σημείο, ως το σημείο ν' ανακαλύπτουμε (σαν τον προφήτη Δανιήλ), όπως η ηγεσία του ΚΚΕ, πως ο εχθρός βρίσκεται μέσα στη χώρα μας (εννοεί μόνο μέσα στη χώρα μας), η απόσταση είναι πολύ μεγάλη.

Οφείλουμε με βάση την εμπειρία των δύο τελευταίων αιώνων να διακρίνουμε ακριβώς το είδος της αντίθεσης ή του πολέμου, αν δε θέλουμε να ξεπέφτουμε σε ανοησίες του τύπου «αγώνας ενάντια στ' αφεντικά». Ο προσδιορισμός των αντιθέσεων, της αυτοσυνείδησης, της ετερότητας, της ταυτότητας, βασάνισαν πολλούς και για πολύ καιρό και δεν είναι αντικείμενο αστεϊσμών και χαριτολογημάτων.

Εμείς, όσο κι αν δεν είναι εντυπωσιοθηρικό, υψώνουμε το τετράπτυχο Εθνική ανεξαρτησία, Δημοκρατία, Ειρήνη και Σοσιαλισμός, με τον απεγκλωβισμό της χώρας μας από τη μέγκενη του ιμπεριαλισμού ν' αποτελεί το πρώτο βήμα για την αποτίναξη κάθε ταξικού ζυγού.

Ως εκ τούτου, μας απασχολεί το κεφάλαιο «πόλεμος-ανεξαρτησία», καθώς και το συνακόλουθό του «σύνορα», εδαφική ακεραιότητα. Και αυτό δεν είναι σοβινισμός και εθνικισμός. Ονομάζεται πατριωτισμός που δεν πρέπει να χαρίζεται στους πατριδοκάπηλους και τους φασίστες. Ο νοών νοείτω.

*Ο Θανάσης Τσιριγώτης είναι εκπαιδευτικός, στέλεχος του Μ-Λ ΚΚΕ.