ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΑΠΟΘΕΩΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ!! ΘΛΙΒΕΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

ο εκλεκτός των Γερμανών Δαμασκηνός.

Η εκλογή του ενθουσίασε τόσο τους γερμανόφιλους, ώστε τηλεγράφησαν την επιτυχία τους στον ίδιο τον Χίτλερ (Τσιρώνης, 2010, σ. 422).

Ο Χρύσανθος αποκαταστάθηκε με τα χίλια ζόρια το 1949, λίγο προτού πεθάνει.

Οσο για τον Δαμασκηνό, αυτός υποτίθεται ότι υπήρξε μέγας αντιστασιακός και προστάτης του εβραϊκού στοιχείου.

Μόνο που όλα αυτά συνέβησαν από τα τέλη του 1943, όταν άρχισε να αποκαθιστά σχέσεις με την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση και τους Αγγλους, προετοιμάζοντας τη διάδοχη κατάσταση.

Εως τότε, η ηγεσία της Εκκλησίας «αποδείχτηκε ικανότερος συνεργάτης για τους κατακτητές από όσο οι δύο πρώτες ελληνικές κατοχικές κυβερνήσεις» (Ψαλλίδας, 2016, σ. 17).

Ειδικά τα κείμενα διαμαρτυρίας του αρχιεπισκόπου προς τον πρωθυπουργό και τις κατοχικές αρχές επιδόθηκαν κατόπιν εορτής και μόνο όταν είχαν ήδη αρχίσει οι εκτοπίσεις των Εβραίων προς τα στρατόπεδα του θανάτου (Μαργαρίτης, 2005, σ. 112-132).

Ακόμα και μετά την απελευθέρωση, ο Τσόρτσιλ αποκαλούσε «Κουίσλιγκ» τον Δαμασκηνό και ήταν δύσπιστος στην ανάδειξή του σε αντιβασιλέα, διότι υπήρξε «όργανο των Γερμανών», τους οποίους «πρόδωσε» στη συνέχεια (H. Macmillan, «War Diaries», σ. 558 κ.ε., και Σπύρος Μαρκεζίνης, «Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος, τ. Β΄, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 1994, σ. 52).

Οσο για τους λοιπούς μητροπολίτες, περισσεύουν οι εκδηλώσεις νομιμοφροσύνης προς τους κατακτητές.

Ο μητροπολίτης Πατάρων Μελέτιος, ως επίτιμος πρόεδρος μιας «Κεντρικής Επιτροπής Λαού Αλεξανδρουπόλεως», έσπευσε ήδη από τις 10/4/1941 να απευθύνει «προς την Αυτού Εξοχότητα τον Φύρερ του Γερμανικού Ράιχ, Κύριον Κύριον Αδόλφον Χίτλερ, τας ολοψύχους ευχαριστίας και την εις το διηνεκές αναλλοίωτον ευγνωμοσύνην» του ποιμνίου του «διά την άκραν ευγένειαν και τον ιπποτισμόν τον οποίον επεδείξαντο απέναντί του τα ηρωικά στρατεύματα της κατοχής».

Εχουν διασωθεί και οι ομιλίες τεσσάρων ιεραρχών της Βόρειας Ελλάδας κατά την περιφορά της προπαγανδιστικής έκθεσης των ναζί «ο σοβιετικός παράδεισος».

Ο Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης Κωνσταντίνος αναπολεί νοσταλγικά την «παλαιά ευτυχία των Ρώσων» επί τσάρου και διατυπώνει την άποψη ότι «ο μπολσεβικισμός δέον να θεωρηθή μία κίνησις παρά κατωτέρω λαώ, ανίκανος να ηλεκτρίση άλλους λαούς προηγμένους εις τον πολιτισμόν», όπως ο ελληνικός («Ο αγών της Ελλάδος», 1943, σ. 11-12).

Ο Εδέσσης Παντελεήμων θα ταχθεί πιο ανοιχτά υπέρ των ναζί: «Ο Ελλην τάσσεται παρά το πλευρόν των δυνάμεων αίτινες καταπολεμούν το υλιστικόν τούτο σύστημα και ελπίζει ότι ούτω θα επιτύχη να εξασφαλίση εν ελεύθερον και ευτυχές μέλλον εν τω πλαισίω της νέας Ευρώπης».

Ο Φλωρίνης Βασίλειος θα θεωρήσει τον Χίτλερ όργανο του Θεού κατά του διαβόλου:

«Καθώς άλλοτε η Θεία Πρόνοια, εν τω προσώπω του Μεγάλου Κωνσταντίνου, εθριάμβευσε κατά των διωγμών της ειδωλολατρίας, τοιουτοτρόπως σήμερον, εν τω προσώπω του Μεγάλου Ηγέτου του ενδόξου Γερμανικού έθνους, θα θριαμβεύση και κατά του διωγμού τούτου» (στο ίδιο, σ. 8-9).

Ο μητροπολίτης Κασσανδρείας Ειρηναίος θα προσθέσει:

«Ευνόητος η χαρά και ανακούφισις ην ησθάνθην όταν ο Μέγας Φύρερ του Γερμανικού Ράιχ εκήρυξε τον κατά των Μπολσεβίκων πόλεμον, προς απαλλαγήν της Αγίας Ορθοδόξου Ρωσίας από των σκληρών και αφορήτων αυτών τυράννων και βασανιστών. […] Ας ευχηθώμεν εις τα γερμανικά όπλα επιτυχίαν […] Οφείλομεν λοιπόν μεθ’ υπομονής και ησυχίας να επιδιδώμεθα εις τα ειρηνικά ημών έργα, παρέχοντες προθύμως την προσωπικήν ημών εργασίαν δι’ έργα οδοποιίας και οχυρωματικά τοιαύτα, αφ’ ου μάλιστα διά των τοιούτων ποικίλως ωφελείται και προάγεται η γλυκεία ημών Πατρίς, της οποίας την ελευθερίαν και διακυβέρνησιν υπό της ελευθέρας θελήσεως του Ελληνικού Λαού, μετά την πολυπόθητον ειρήνην ολοκλήρου της ανθρωπότητος, υπεσχέθησαν οι ευγενείς κατακτηταί μας, διά του γνωστού διαγγέλματος του σοφού και φιλοπάτριδου πρωθυπουργού ημών κ. Λογοθετοπούλου» (σ. 14-15).

Οι Αγιοι Πατέρες και ο Χίτλερ

Η πιο γλοιώδης συμπεριφορά προς τους κατακτητές υπήρξε δυστυχώς εκείνη του Αγίου Ορους.

Οι εκπρόσωποι των είκοσι μονών έστειλαν στις 26/4/1941, μια μέρα προτού μπουν οι κατακτητές στην Αθήνα, επιστολή προς την «Αυτού Εξοχότητα τον Αρχικαγκελλάριον του ενδόξου Γερμανικού Κράτους Κύριον Αδόλφον Χίτλερ εις Βερολίνον», ζητώντας «όπως αναλάβη υπό την Υψηλήν προσωπικήν Αυτής προστασίαν και κηδεμονίαν τον Ιερόν τούτον Τόπον».

Με την επιστολή οι ηγούμενοι του Αγίου Ορους ζητούσαν να διατηρήσουν τα κτήματα και τα δικαιώματά τους.

Και κατέληγαν:

«Την διατήρησιν του καθεστώτος τούτου της αυτονόμου μοναχικής πολιτείας, ικανοποιούντος πλήρως άπαντας τους εν Αγίω Ορει ενασκουμένους ανεξαρτήτως εθνικότητος Ορθοδόξους μοναχούς και εναρμονιζόμενοι προς τον σκοπόν και την αποστολήν αυτών, παρακαλούμεν και ικετεύομεν θερμώς την Υμετέραν Εξοχότητα όπως αναλάβη υπό την υψηλήν προστασίαν και κηδεμονίαν Αυτής. Τον Βασιλέα των Βασιλευόντων και Κύριον των Κυριευόντων εξ όλης ψυχής και καρδίας ικετεύοντες, όπως επιδαψιλεύση τη Υμετέρα Εξοχότητι υγείαν και μακροημέρευσιν επ’ αγαθώ του ενδόξου Γερμανικού Εθνους».

Την ύπαρξη της επιστολής επιβεβαιώνει και ο τόμος που παρέδωσε στον πρόεδρο της Βουλής ο αρχιεπίσκοπος, χωρίς βέβαια να αναφέρει το περιεχόμενό της (σ. 355).