ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΗΜΙΤΕΛΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΕΡΓΑ «ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ» ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ: …Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα

Στην κορυφή της λίστας το λιμάνι της Ακαντιάς που ξεκίνησε το 1964!

Στα λόγια έμειναν οι δεσμεύσεις των εκάστοτε κυβερνήσεων για τα μεγάλα έργα της Ρόδου. Οι προσδοκίες για την ολοκλήρωση βασικών υποδομών στον πρώτο προορισμό της χώρας, μετατράπηκαν σε έντονο προβληματισμό, καθώς η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν κατάφερε να πιέσει αποτελεσματικά
στην ολοκλήρωση των έργων. Λιμάνι, Νέα Μαρίνα, Εθνική οδός Ρόδου- Λίνδου, Καρνάγιο, Φράγμα Γαδουρά και Κρητηνίας, Περιμετρική, Νέα Είσοδος Πόλης, Εργοστάσιο ΔΕΗ –η πλειοψηφία των μεγάλων έργων- βρίσκονται σε στασιμότητα ή έχουν μετεξελιχτεί σε έργα «φαντάσματα». Και βέβαια, ούτε λόγος πλέον και για δευτερεύοντα ζητήματα, όπως η μεταστέγαση των δικαστηρίων, του ΙΚΑ, η αξιοποίηση του παλιού νοσοκομείου κ.α. Τι κι αν πριν από μερικά χρόνια, άπαντες οι αιρετοί ομολόγησαν σε σύσκεψη στο «Ακταίον» ότι οι μεγάλες υποδομές του νησιού, παραμένουν προβληματικές. Οι διαπιστώσεις έγιναν, μα τίποτα δεν προχώρησε, τίποτα δεν ολοκληρώθηκε. Τότε μάλιστα, οι βουλευτές απέρριψαν μετά βδελυγμίας να χρεωθούν ο καθένας την επίβλεψη πορείας ενός μεγάλου έργου. Δυστυχώς η φονική καταιγίδα της 22ης Νοεμβρίου που έφερε στην επιφάνεια την «γύμνια» των ροδίτικων υποδομών και προκάλεσε την παρέμβαση του βουλευτή Δημήτρη Κρεμαστινού, δεν φαίνεται ικανή να ανατρέψει την κατάσταση. Ειδικά τώρα που τα ταμεία έχουν στερέψει. «Η Τουρκία έχει υπερδιπλασιάσει τον τουρισμό της, συγκριτικά με μας, ξεκινώντας από μηδενική βάση, γιατί στηρίχθηκε στις υποδομές του τουρισμού. Όταν επί 10ετίες δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε μια μαρίνα, ένα σύγχρονο λιμάνι, έναν ασφαλή δρόμο Ρόδου –Λίνδου, μια γέφυρα στον δρόμο που συνδέει το αεροδρόμιο με την πόλη της Ρόδου, για ποια υποδομή μιλούμε;» αναφέρει στην επιστολή του ο κ. Κρεμαστινός, ζητώντας απ΄ όλους την ανάληψη δράσεων για την ολοκλήρωση των έργων.
Λιμάνι Ακαντιάς
Έπειτα από 49 (!) χρόνια από τότε που πρωτάρχισε, βρισκόμαστε ακόμα στην τελική φάση του master plan για τις χερσαίες εγκαταστάσεις και τις παρεμβάσεις στο λιμενικό έργο. Να σημειωθεί ότι ατύπως το λιμάνι λειτουργεί εδώ και χρόνια και ως τουριστικό, λόγω της αδυναμίας του κεντρικού λιμένα να αντέξει τον όγκο των κρουαζιερόπλοιων κατά την θερινή περίοδο. Στην μελέτη που έχει κατατεθεί στο –τότε- ΥΘΕΝΑΛ περιλαμβάνονταν όλες σχεδόν οι κτηριακές εγκαταστάσεις της Ακαντιάς, δηλαδή κτήριο εξυπηρέτησης επιβατών, τελωνείο καθώς και άλλες υποδομές που έχουν σχέση με τα μέτρα ασφαλείας που ορίζουν οι διεθνείς κανονισμοί. Στην συνέχεια λόγω της οικονομικής κρίσης, αποφασίστηκε η «σμίκρυνση» των απαραίτητων έργων, δηλαδή μικρότερες εγκαταστάσεις. Μετά την έγκριση της προμελέτης «κολλήσαμε» στην δημοπράτηση του έργου.

Νέα Μαρίνα  
Η μελέτη για την υλοποίηση του έργου ανατέθηκε από τον ΕΟΤ το 1984 και η αρχική θέση την οποία κλήθηκαν οι μελετητές να αξιολογήσουν, ήταν στο Φαληράκι. Η μελέτη ολοκληρώθηκε και το έργο δημοπρατήθηκε το 1989. Όταν ο ανάδοχος του έργου πήγε να εγκαταστήσει το εργοτάξιο, η τοπική κοινωνία αντέδρασε έντονα προβάλλοντας την αλλοίωση της τοπικής αγοράς και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος της περιοχής! Η Νομαρχία Δωδεκανήσου, όντας αποδέκτης των αιτημάτων των κατοίκων της περιοχής, πρότεινε στον ΕΟΤ την εξεύρεση νέας θέσης, υιοθετώντας την εισήγηση του ΛΤΔ για τη δημιουργία Μαρίνας στα παλαιά σφαγεία. Στην πρόταση αυτή αρχικά αντιτέθηκε το ΤΕΕ τμ. Δωδεκανήσου θεωρώντας ότι η περιοχή δεν ήταν κατάλληλη κυρίως λόγω των ισχυρών ΝΑ και ΒΑ ανέμων που πλήττουν την περιοχή κυρίως κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ο ΕΟΤ από την πλευρά του συνέστησε επιτροπή για την εξεύρεση …νέας θέσης για την κατασκευή της Μαρίνας. Η επιτροπή εξέτασε πέντε εναλλακτικές θέσεις καταλήγοντας στην αρχική εναλλακτική πρόταση αυτή των Παλαιών Σφαγείων! Στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 μετά από τα πορίσματα των επιτροπών, ο ΕΟΤ ανέθεσε σε νέα ομάδα μελετητών την προμελέτη για την υλοποίηση του έργου στη θέση των Παλαιών Σφαγείων σε δύο φάσεις. Το λιμενικό έργο της μελέτης αυτής εντάχθηκε στο ΠΕΠ Ν. Αιγαίου 1994-99. Το έργο δημοπρατήθηκε το 1996 και δεν ολοκληρώθηκε στα πλαίσια της εργολαβίας αυτής, με αποτέλεσμα να μείνει ημιτελές. Μετά από την εξέλιξη αυτή το έργο- ημιτελές- πέρασε στα χέρια του Ελληνικού Δημοσίου και στην συνέχεια στο δήμο Ρόδου. Ακολούθησε ο επιτυχής διαγωνισμός της μαρίνας από τη δημοτική αρχή Γ. Γιαννόπουλου, ενώ πρόσφατα παρατάθηκε και η σύμβαση παραχώρησης για 22 χρόνια στην εταιρία «Μαρίνες Ρόδου Α.Ε».

Εθνική οδός Ρόδου-Λίνδου
Σύγχρονο «γεφύρι της Άρτας» εξελίσσεται η εθνική οδός Ρόδου-Λίνδου, καθώς πέραν από τα 2,7 χιλ που εκκρεμούν, προβλήματα προκάλεσε η νέα κακοκαιρία. Μάλιστα στο πρόσφατο παρελθόν 34 επιχειρηματίες της περιοχής κέρδισαν προσωρινή διαταγή με την οποία καλούσαν το Υπουργείο Μεταφορών και Δικτύων να διακόψει το έργο της διαπλάτυνσης της Εθνικής Οδού Ρόδου – Λίνδου (από την είσοδο στον οικισμό Αφάντου μέχρι τον ανισόπεδο κόμβο στο ίδιο δημοτικό διαμέρισμα). Ο λόγος ο  κίνδυνος εμφάνισης πλημμυρικών φαινομένων από την κατασκευή της νησίδας Jersey. Μεταξύ άλλων στην πολυσέλιδη αίτηση ανέφεραν ότι τα εκτελούμενα έργα κατά μήκος του άξονα της οδού στην περιοχή αυτή,  δεν επιτρέπουν την ομαλή απορροή των ομβρίων υδάτων της δημιουργηθείσας λεκάνης στην περιοχή, προς τη θάλασσα, όπως συνέβαινε παλαιότερα. Η όλη αυτή κατάσταση επιβαρύνεται, παραπέρα, από την παράλληλη έλλειψη σοβαρών αντιπλημμυρικών έργων στην περιοχή. Την τελευταία φάση πλέον των έργων, ανέλαβε πρόσφατα η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Περιμετρικός δακτύλιος
Έργο πνοής για την αποσυμφόρηση της πόλης, ακόμη ένα ταλαιπωρημένο έργο,  η μελέτη του όποιου άρχισε το 1987.
Το μεγαλύτερο τμήμα του, είχε απενταχθεί από το Γ΄ ΚΠΣ. Ενστάσεις στο ΣτΕ θιγόμενων και νέα έγκριση της ΜΠΕ από το ΥΠΕΧΩΔΕ, προκειμένου να συνεχιστεί η κατασκευή του έργου που είχε χωριστεί σε 4 φάσεις.  Εχει κατασκευαστεί η Α’ φάση, το ΣτΕ ακύρωσε την Β’ φάση, ενώ η Γ΄ φάση δεν έχει μελέτη εφαρμογής, άρα δυσκολίες υλοποίησης καθώς και μεγάλο ( δεν υπάρχει κάποια προοπτική χρηματοδότησης) κόστος.
Όσο για την Δ΄ φάση, είναι αυτή που εκτελέστηκε στα πλαίσια του ΠΕΠ – ο δρόμος των Κρητικών- έστω και αν ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε δρόμο τεσσάρων λωρίδων.
Να σημειωθεί ότι προσφάτως αντιμετωπίστηκαν και ζητήματα που έχουν να κάνουν με την σηματοδότηση του δρόμου, ενώ ο περιμετρικός δακτύλιος στις μελέτες, συνδυάζεται με την νέα είσοδο της πόλης.
Η γέφυρα Κρεμαστής   
Στις 5 Μαρτίου του 2004, ο τότε υπουργός Μεταφορών Χρ. Βερελής ενέκρινε κονδύλι 4 εκατ. ευρώ για την περιαερολιμενική ζώνη (περιλαμβανόταν και η γέφυρα της Κρεμαστής) μετά από τις έντονες πιέσεις του βουλευτή Τ. Καραμάριου που κρατούσε ψηλά την σημαία, κατά του σπατόσημου. Το κονδύλι «πάγωσε» αμέσως μετά τις εκλογές του 2004, ο πρώτος υπουργός Μεταφορών (κυβέρνηση Κ. Καραμανλή)  Μ. Λιάπης.
Η εξέλιξη αυτή, οδήγησε στην έκρηξη του Τ. Καραμάριου που επίμονα ζητούσε από τον υπουργό να ξεπαγώσει τα χρήματα που είχαν δεσμευτεί από πόρους του σπατόσημου και προέρχονταν από το αεροδρόμιο «Διαγόρας» της Ρόδου. Μέχρι τις εκλογές της 19ης Σεπτεμβρίου του 2007 ο κ. Λιάπης ηρνείτο την εκταμίευση των χρημάτων, προκαλώντας παρά πολλές φόρες την οργή του Δωδεκανήσιου βουλευτή της Ν. Δ.
Στη θέση του Μ. Λιάπη, τοποθετήθηκε ο Κ. Χατζηδάκης που ακολούθησε τα βήματα του προκατόχου του, αρνούμενος την χρηματοδότηση της περιαερολιμενικής ζώνης. Η μετέπειτα εξέλιξη και οι καθυστερήσεις στην ιεράρχηση της κατάστασης, οδήγησαν στον θάνατο ανθρώπων που παρασύρθηκαν από τα ορμητικά νερά του δρόμου.
Προ ημερών στην συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής της Π.Ν.Α. (29/11/2013) έγινε η «Έγκριση όρων δημοπράτησης και ορισμού Επιτροπής διαγωνισμού του έργου Γέφυρας Κρεμαστής».

Νέα είσοδος πόλης  
Το έργο έχει μείνει κυριολεκτικά στα χαρτιά, από τη δεκαετία του΄80. Για τη νέα είσοδο έχουν ξοδευτεί χιλιάδες ευρώ για προμελέτες, χαράξεις, τοπογραφικά από το πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ.
Μελετητές του υπουργείου, βρέθηκαν πέρυσι στη Ρόδο, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με την μεσογειακή επαναχάραξη του αυτοκινητόδρομου, που θεωρείται επιβεβλημένος για την πόλη της Ρόδου.
Προβλέπεται αυτοκινητόδρομος με διαχωριστική τζέρσεϊ και τρεις κόμβους στην ευθεία  Νοσοκομείο –Τρεις –Παστίδα. Μετά την έγκριση της νέας περιβαλλοντικής μελέτης του έργου, αρχές του 2011, χάθηκαν τα ίχνη τους.

Φράγμα Γαδουρά
Το μεγαλύτερο έργο στο Αιγαίο, το Φράγμα Γαδουρά, το οποίο ξεκίνησε το 2001 ακόμη δεν έχει υδροδοτήσει τη Ρόδο… «Πιστεύω ότι στις αρχές του επόμενου έτους θα υδροδοτείται όλη η παραλιακή ζώνη μέχρι τη Ρόδο και η πόλη της Ρόδου. Ολοκληρώνουμε επίσης τις μελέτες για την επέκταση του δικτύου υδροδότησης στο σύνολο των νησιού», είχε δηλώσει το 2009 ο υφυπουργός  Γ. Μαγκριώτης.
Και πριν αλέκτωρ  λαλήσει τρεις, είχαμε τα γνωστά προβλήματα με την πρόθεση της εταιρείας να εγκαταλείψει το έργο. Υπουργείο και ΑΕΓΕΚ τα βρήκαν, εξασφαλίστηκε παράταση χρηματοδότησης του από το Ταμείο Συνοχής, αλλά δυστυχώς ανεκτέλεστο παραμένει ακόμη ένα κομμάτι (μήκους 2 χιλ) από την Παναγιά Τσαμπίκα μέχρι και την γέφυρα του Λουτάνη, όπου αναμένεται η κήρυξη της απαλλοτριωθείσας ζώνης. Το δε ταχυδιυλιστήριο βρίσκεται στην τελική φάση.

 Φράγμα Κρητηνίας
Το έργο που άρχισε να σχεδιάζεται από τα τέλη του ’90 και ανέσυρε από το «συρτάρι» το 2003, ο πρώην υπουργός Αιγαίου Αρ. Παυλίδης, αντιμετώπισε εκ νέου σοβαρά προβλήματα και κινδύνευε να παραπεφθεί στις καλένδες.
Το έργο είχε διακοπεί λόγω της διένεξης της εργολαβίας “Όμηρος” με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Σε ημερίδα στη Ρόδο ο -τότε υφυπουργός- Μ. Καρχιμάκης ανακοίνωσε τη διάλυση της εργολαβίας και επαναδημοπράτηση του έργου (Μάρτιο του 2011),
Ακολουθούσε η υπουργία Κ. Σκανδαλίδη με νέες υποσχέσεις. Μετά από τρία χρόνια διεκδίκησης η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου παρέλαβε πρόσφατα από τον υπουργό Αθ. Τσαυτάρη τον φάκελο του έργου, αναλαμβάνοντας το βασανισμένο έργο ως φορέας υλοποίησης.

Του Τέρη Χατζηϊωάννου