Ο αείμνηστος Άρθουρ Τσαρλς Κλαρκ ο κορυφαίος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας και δημιουργός των δορυφόρων επικοινωνίας μας παρουσιάζει τα 7 θαυματα του σύγχρονου κόσμου-βιντεο

Ηταν Άγγλος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας. Γεννήθηκε στο Μάινχεντ του Σόμερσετ, στην Αγγλία, στις 16 Δεκεμβρίου του 1917 και πέθανε σε ηλικία 90 ετών στις 19 Μαρτίου του 2008 στο Κολόμπο της Σρι Λάνκα. Σπούδασε φυσική και μαθηματικά στο Κινγκς Κόλετζ,
στο Λονδίνο. Υπηρέτησε ως υποσμηναγός στη RAF την περίοδο 1941-1946 και ήταν ειδικός στα ραντάρ και στις επικοινωνίες. Το 1945 ήταν ο πρώτος που πρότεινε τη χρήση δορυφόρων σε γεωστατική τροχιά για την αναμετάδοση ραδιοκυμάτων.

Βιογραφία και έργο

Παντρεύτηκε το 1953 και πήρε διαζύγιο το 1964 χωρίς να αποκτήσει τέκνα. Το 1954 ανέλαβε μια υποβρύχια εξερεύνηση και φωτογράφισε τον βυθό στους υφάλους της Αυστραλίας και τις ακτές της Κεϋλάνης, γεγονός που επηρέασε τη συγγραφική του καριέρα και τον ώθησε να δηλώσει πως η κατάδυση είναι η κοντινότερη εμπειρία στη διαστημική πτήση. Σχολίασε για λογαριασμό του τηλεοπτικού δικτύου CBS τις πτήσεις στη Σελήνη των διαστημοπλοίων Απόλλων 11, 12 και 15, ενώ με τα βιβλία του υπήρξε προπαγανδιστής της εξερεύνησης του διαστήματος. Ήταν εταίρος σε πολλούς επιστημονικούς συλλόγους και πρόεδρος της Αγγλικής Διαπλανητικής Εταιρίας (British Interplanetary Society). Για τις επιστημονικές εργασίες του τιμήθηκε με διακρίσεις και βραβεία από αγγλικά και αμερικανικά επιστημονικά ιδρύματα. Χρίστηκε ιππότης το 1998. Το 1956 μετανάστευσε στη Σρι Λάνκα όπου διέμεινε ως τον θάνατό του τον Μάρτιο του 2008, από χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια που ήταν αποτέλεσμα παλαιότερης προσβολής πολιομυελίτιδας.

Ο Άρθουρ Κλαρκ υπήρξε από του πρωτοπόρους της σκληρής επιστημονικής φαντασίας και συνήθως συγκαταλέγεται στους τρεις σπουδαιότερους συγγραφείς του χώρου, μαζί με τον Ισαάκ Ασίμοφ και τον Ρόμπερτ Χαϊνλάιν. Έχει δηλώσει ότι ο ίδιος επηρεάστηκε περισσότερο από τη λογοτεχνία του Όλαφ Στάπλεντον, κεντρικό μοτίβο της οποίας είναι η εξέλιξη του ανθρώπινου είδους και η σχέση του με τον κόσμο. Στα έργα επιστημονικής φαντασίας του ίδιου του Κλαρκ βασική θεματολογία είναι η ενόραση για το κοντινό ή το απώτερο μέλλον, η διερεύνηση των όρων για ζωή στο διάστημα και η απελευθέρωση του Ανθρώπου, βάσει αυστηρών επιστημονικών δεδομένων, ενώ όχι σπάνια η πλοκή τους αντικατοπτρίζει το κοσμικό μυστήριο. 

Η μεταφυσική του φλέβα, οι μυστικιστικές του ανησυχίες αλλά και η ενασχόλησή του με το παραφυσικό έγιναν αισθητά με τα μυθιστορήματα «Η πόλη και τ' άστρα», «Οι Επικυρίαρχοι» και το γνωστότερο διήγημά του «Ο Φρουρός» (Sentinel, γραμμένο το 1948), το οποίο αποτέλεσε αρχικό υλικό για το σενάριο της κινηματογραφικής επιτυχίας 2001: Οδύσσεια του Διαστήματος, που σκηνοθετήθηκε από τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ το 1968. Το 2001, το οποίο θεωρείται μια από τις καλύτερες κινηματογραφικές ταινίες επιστημονικής φαντασίας, έγινε ταυτόχρονα και μυθιστόρημα από τον Κλαρκ, ενώ η επιτυχία του οδήγησε τον συγγραφέα να γράψει τρεις συνέχειες, τα «2010: Οδύσσεια 2», «Οδύσσεια 2061» και «3001: Η Τελική Οδύσσεια», εκ των οποίων η πρώτη, προσαρμοσμένη στο ψυχροπολεμικό κλίμα της εποχής και με ένα εμφανές ειρηνιστικό μήνυμα, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1984 από τον Πίτερ Χάιαμς. Κεντρική ιδέα της Οδύσσειας του Διαστήματος αλλά και των Επικυρίαρχων είναι η καταγωγή και εξέλιξη του Ανθρώπου, είτε με τη βοήθεια της τεχνολογίας είτε χωρίς, και η επαφή του με το υπερβατικό.
Ωστόσο ο ίδιος ο Κλαρκ είχε δηλώσει σε συνέντευξη του πως ήταν άθεος, καθώς και πως δεν πίστευε σε παραφυσικά γεγονότα παρά μόνο ως φαινόμενα δυνάμενα να ερμηνευθούν επιστημονικώς.

Γνωστή επίσης είναι και η πολυβραβευμένη σειρά βιβλίων «Ράμα», που ξεκίνησε το 1972 με το μυθιστόρημα Ραντεβού με τον Ράμα, η οποία περιλαμβάνει συνολικά τέσσερα βιβλία. Η σειρά περιγράφει την πρώτη επαφή της Ανθρωπότητας με εξωγήινη τεχνολογία, σε ένα κοντινό μέλλον όπου η Γη έχει ενοποιηθεί πολιτικά σε ένα κλίμα κοινωνικής ελευθεριότητας. Παρόμοια, σχεδόν ουτοπικά σκηνικά, όπου προδιαγράφεται ο αποικισμός του Ηλιακού Συστήματος αλλά και η ειρήνευση και αρμονική συνύπαρξη των ανθρώπων μέσω του τεχνολογικού πολιτισμού, αποτελούν το υπόβαθρο και των μυθιστορημάτων «Αυτοκρατορία της Γης», «Παράξενες Θάλασσες», όπου το εξερευνητικό ενδιαφέρον στρέφεται προς τον βυθό των ωκεανών αντί για το διάστημα, «Οι πηγές του Παραδείσου», όπου μία μυθιστορηματική εκδοχή της ιστορίας της Σρι Λάνκα εμπλέκεται με την υποτιθέμενη μελλοντική κατασκευή του πρώτου διαστημικού ανελκυστήρα κ.α. Στο βιβλίο του «The Songs of Distant Earth», που αποτέλεσε έμπνευση για το ομώνυμο μουσικό άλμπουμ του Μάικ Όλντφιλντ και ήταν ανάπτυξη παλαιότερου διηγήματος, ο Κλαρκ εξερευνά την ιδέα της διαστημικής αποστολής κλειστών οικοσυστημάτων για διαστρικά ταξίδια πολλών γενεών, με στόχο τον αποικισμό πλανητών που απέχουν πολύ από το Ηλιακό Σύστημα. Στο εν λόγω βιβλίο επιχείρησε να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στην ανάπτυξη των χαρακτήρων και στο συναισθηματικό υπόβαθρο, ίσως ως απάντηση σε κατηγορίες κριτικών λογοτεχνίας που υποστήριζαν ότι τα έργα του εστίαζαν υπερβολικά στη μελλοντική τεχνολογία, ενώ οι χαρακτήρες τους ήταν ρηχοί και μονοδιάστατοι.

Ο Κλαρκ έγραψε και μη μυθοπλαστικά έργα, όπως η συλλογή δοκιμίων «Προέκταση στο μέλλον (Profiles of the Future: An inquiry into the limits of the possible)» σχετικά με πιθανές μελλοντικές τεχνολογίες και τις κοινωνικές επιπτώσεις τους, ενώ συμμετείχε και στην παραγωγή των εκλαϊκευμένων αγγλικών τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ «Τα μυστήρια του κόσμου (Mysterious World)» (1980), το οποίο αφορούσε άλυτα αινίγματα της φύσης και του απώτατου παρελθόντος του Ανθρώπου, και «Άγνωστες Δυνάμεις (World of Strange Powers)» (1985), που αφορούσε παραφυσικά φαινόμενα και επιστημονικές ερμηνείες τους.

Μυθιστορήματα

• Prelude to Space (1951)
• Έξοδος - The Sands of Mars (1951)
• Νησιά στον Ουρανό - Islands in the Sky (1952)
• Against the Fall of Night (1953)
• Οι Επικυρίαρχοι - Childhood's End (1953)
• Γαιόφως - Earthlight (1955)
• Η πόλη και τ' άστρα - The City and the Stars (1956, εμπλουτισμένη διασκευή του Against the Fall of Night)
• Παράξενες Θάλασσες - The Deep Range (1957)
• Ναυάγιο στη Σελήνη - A Fall of Moondust (1961)
• Dolphin Island (1963)
• Glide Path (1963)
• 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος - 2001: A Space Odyssey (1968)
• Συνάντηση με τη Μέδουσα - A Meeting With Medusa (1972)
• Ραντεβού με τον Ράμα - Rendezvous with Rama (1972)
• Η Αυτοκρατορία της Γης - Imperial Earth (1975)
• Οι πηγές του Παραδείσου - The Fountains of Paradise (1979)
• 2010: Οδύσσεια 2 - 2010: Odyssey Two (1982)
• The Songs of Distant Earth (1986)
• Οδύσσεια 2061 - Odyssey 2061 (1988)
• Λίκνο - Cradle (1988, με τον Τζέντρι Λη)
• Ράμα II - Rama II (1989, με τον Τζέντρι Λη)
• Beyond the Fall of Night (1990, Γκρέγκορι Μπένφορντ)
• Τιτανικός - The Ghost from the Grand Banks (1990)
• Ο Κήπος του Ράμα - The Garden of Rama (1991, με τον Τζέντρι Λη)
• Η Αποκάλυψη του Ράμα - Rama Revealed (1993, με τον Τζέντρι Λη)
• The Hammer of God (1993)
• Richter 10 (1996, με τον Mike McQuay)
• 3001: Η Τελική Οδύσσεια - 3001: The Final Odyssey (1997)
• The Trigger (1999, με τον Michael P. Kube-McDowell)
• The Light of Other Days (2000, με τον Στίβεν Μπάξτερ)
• Time's Eye (2004, με τον Στίβεν Μπάξτερ)
• Ηλιακή καταιγίδα - Sunstorm (2005, με τον Στίβεν Μπάξτερ)
• Firstborn (2007, με τον Στίβεν Μπάξτερ)

Συλλογές διηγημάτωn

• The Sentinel (1948)
• Αποχαιρετισμός στη Γη - Expedition to Earth (1953)
• Reach for Tomorrow (1956)
• Tales from the White Hart (1957)
• The Other Side of the Sky (1958)
• Tales of Ten Worlds (1962)
• The Nine Billion Names of God (1967)
• Of Time and Stars (1972)
• The Wind from the Sun (1972)
• The Best of Arthur C. Clarke (1973)
• Tales From Planet Earth (1990)
• More Than One Universe (1991)
• The Collected Stories of Arthur C. Clarke (2000)